Giải pháp nào ‘hạ nhiệt’ giá cước tàu biển đang tăng phi mã?

Lê Anh - Lan Nhi - Thành Hoa

(TBKTSG Online) - Trước tình hình giá cước tàu biển tăng đột biến trong vài tháng qua và có thể kéo dài đến giữa năm 2021, một số hiệp hội, ngành hàng đề xuất cơ quan nhà nước cần giải quyết nhanh các container tồn đọng tại cảng để có vỏ container rỗng; kêu gọi các hãng tàu nhanh chóng giảm giá để bình ổn giá cước. Về lâu dài cần xây dựng nhà máy sản xuất vỏ container tại Việt Nam.

Xuất nhập khẩu hàng hóa tại cảng Cát Lái, TPHCM - Ảnh: Anh Quân

Tại cuộc họp hôm 12-1 giữa Cục Hàng hải Việt Nam (Bộ Giao thông Vận tải), Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) với các hãng tàu và các hiệp hội, ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam, cho biết để "hạ nhiệt" giá cước tàu biển thì cần có các giải pháp đồng bộ từ phía doanh nghiệp, hãng tàu và cơ quan quản lý nhà nước.

Trong đó, chủ hàng cần phải giải phóng hàng nhanh để đưa vỏ container vào lưu chuyển hàng hóa còn hãng tàu cần giảm giá cước để chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp. Riêng các cơ quan nhà nước cần giải quyết nhanh các container tồn đọng tại cảng để có vỏ container rỗng đồng thời, kêu gọi các hãng tàu nhanh chóng giảm giá cước để tạo sự bình ổn về giá. Về lâu dài cần xây dựng nhà máy sản xuất vỏ container tại Việt Nam để chủ động được trong việc xuất nhập khẩu.

Bà Huỳnh Thị Mỹ – Tổng Thư ký Hiệp hội Nhựa Việt Nam (VPA) – cho biết: Việc tăng cước vận tải biển lên gấp 3-4 lần trong thời gian vừa qua gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các doanh nghiệp ngành nhựa, làm giảm doanh số xuất khẩu. “Hiệp hội Nhựa Việt Nam kiến nghị Cục Hàng hải xem lại cách tính cước của các hãng tàu và trong thẩm quyền phối hợp với các cơ quan khác tiến hành thanh tra, kiểm tra lại giá cước vận chuyển. Bên cạnh đó, Hiệp hội cũng đề xuất cần xem xét lại chính sách qua các Nghị định, Thông tư đã ban hành bởi trong các văn bản này chưa có quy định chế tài rõ ràng, cụ thể nào về việc niêm yết giá vận tải biển container nhằm tránh lặp lại tình trạng tăng giá 400% như hiện nay”, bà Mỹ đề xuất.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu Bộ Công Thương, cho rằng quan hệ giữa chủ tàu và chủ hàng là mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau nên các hãng tàu cần minh bạch giá cước, cùng chia sẻ chi phí với chủ hàng để tránh tăng giá quá cao. “Tôi đề nghị các hãng tàu tuân thủ nghiêm túc pháp luật Việt Nam. Các hãng tàu nên chia sẻ lợi nhuận với doanh nghiệp Việt Nam, tránh tình trạng lợi dụng vị trí thống lĩnh để đẩy giá quá cao”, ông Hải đề nghị và nhấn mạnh rằng: “Bộ Công Thương và Bộ Giao thông Vận tải sẽ có báo cáo Thủ tướng về vấn đề này để đảm bảo quyền lợi hài hòa giữa các bên”.

Về giải pháp để xoay xở trong tình hình giá cước tàu biển tăng cao, ông Hải cũng khuyến nghị các doanh nghiệp xuất khẩu cần đàm phán với đối tác để giãn tiến độ giao hàng. Đồng thời, xem xét chọn vận chuyển sang hóa sang châu Âu bằng đường sắt từ Việt Nam để tránh phụ thuộc vào đường biển.

Trước đó, Cục Hàng hải Việt Nam đã có văn bản đề nghị các hãng tàu phải minh bạch thông tin về giá cũng như có sự điều chỉnh phù hợp để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên, song thực tế các bên đều bất lực.
Theo ông Hoàng Hồng Giang – Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam – ngay sau khi nhận phản ánh của các doanh nghiệp xuất khẩu về tình trạng tăng giá bất hợp lý của các hãng tàu, Cục này đã có văn bản đề nghị hãng tàu thực hiện nghiêm túc việc niêm yết giá. Đồng thời, Cục Hàng hải đã phối hợp với Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) tổ chức buổi làm việc với các hãng tàu, chủ hàng và hiệp hội tại khu vực phía Bắc vào tháng 12-2020. Tuy nhiên, sau hơn hai tuần, các hãng tàu vẫn chưa có văn bản báo cáo gửi về Cục Hàng hải Việt Nam.
 

Mời xem thêm:

Cước tàu biển tăng phi mã, cản trở kinh tế toàn cầu hồi phục

Đường sắt và “vận tải lai” được để ý khi cước tàu biển tăng phi mã