VSEA đề nghị giảm nhập khẩu than để phát triển năng lượng bền vững

Trung Chánh

(TBKTSG Online) – Liên quan đến dự thảo Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang được Bộ Công Thương lấy ý kiến, Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam (VSEA) nêu ra 8 điểm cần xem xét kỹ lưỡng, trong đó, có yêu cầu giảm nhập khẩu tối đa năng lượng sơ cấp, nhất là than.

Việt Nam vẫn 'mê' nhiệt điện than?

Bãi tro xỉ khổng lồ của nhà máy nhiệt điện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh. Ảnh: Trung Chánh

Thông tin gửi đến các cơ quan báo chí vào hôm nay, 14-1, VSEA cho biết, đơn vị này vừa gửi thư kiến nghị đến Bộ Công Thương để góp ý cho Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn 2050.

Theo đó, VSEA cho rằng, dự thảo quy hoạch vẫn có một số điểm cần được xem xét kỹ lưỡng hơn và đã đưa ra 8 đề xuất, bao gồm cần thay đổi tư duy lập quy hoạch theo hệ thống năng lượng hiện đại với 4 trụ cột: giảm phát thải, phi tập trung, chuyển đổi số và điện khí hóa; cập nhật lại dự báo nhu cầu, tính tới tác động của dịch Covid-19; giảm tối đa nhập khẩu năng lượng sơ cấp, đặc biệt là than, thay vào đó, khai thác tối đa tiềm năng nguồn năng lượng trong nước, bao gồm bổ sung 2 mỏ khí mới là Kèn Bầu và Khánh Hòa cũng như tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo.

VSEA cũng đề xuất, bổ sung đánh giá tiềm năng lưu trữ năng lượng; định vị lại vị trí ngành than trong tương lai; cần có thị trường năng lượng đồng bộ với lộ trình cụ thể, bắt buộc, đi kèm phương án cụ thể cho giá năng lượng; đưa ra biện pháp huy động vốn cụ thể và cuối cùng là bổ sung đánh giá lợi ích kinh tế- xã hội của kịch bản được lựa chọn.

Trong thông tin gửi đến báo chí, VSEA dẫn lời chuyên gia Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó viện trưởng Viện chiến lược Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho rằng, tư duy của lập quy hoạch (Quy hoạch tổng thể về Năng lượng quốc gia thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn 2050 - PV) vẫn còn mang tính chất của ngành năng lượng truyền thống, tức chủ yếu vẫn là nhập khẩu than. “Rõ ràng, câu chuyện đó đã đi không đúng với xu hướng của thế giới”, vị này nhấn mạnh

Chuyên gia Ngô Đức Lâm, nguyên Phó viện trưởng Viện Năng lượng, Bộ Công Thương thì cho biết, tư duy làm quy hoạch vẫn còn dựa vào nguồn năng lượng truyền thống sẽ dẫn đến phải nhập khẩu nhiên liệu, đặc biệt là nhập khẩu than rất nhiều.

Còn bà Nguỵ Thị Khanh, Chủ tịch VSEA, cho rằng: “Đây là quy hoạch tổng thể của ngành năng lượng quốc gia cho tương lai, nên tư duy trong quy hoạch cần đột phá để theo kịp với mô hình năng lượng hiện đại: giảm phát thải, phi tập trung, chuyển đổi số và điện khí hóa”.

Bên cạnh đó, theo bà Khanh, quy hoạch cũng cần định vị lại vị trí của ngành than, bởi chọn tiếp tục phụ thuộc vào than đồng nghĩa với ô nhiễm, tàn phá khí hậu nhiều hơn.

Trước đó, vào ngày 11-12-2020, Bộ Công Thương đã đăng tải bản dự thảo Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên trang thông tin chính thức của đơn vị này để lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.