Chứng khoán đến thời phân hóa và tiền không còn dễ kiếm

Triêu Dương

(TBKTSG) - Sau giai đoạn tăng nóng và dòng tiền lan tỏa khắp các thị trường, đợt điều chỉnh mạnh vào giữa tháng 1 vừa qua sẽ khiến các nhà đầu tư thận trọng hơn nếu như không muốn bị mất sạch thành quả đã đạt được trong cơn sóng tăng mạnh thời gian qua.

Trước kỳ nghỉ Tết dài ngày sắp tới, nhiều nhà đầu tư rõ ràng không muốn nắm giữ hàng vì lo ngại những thông tin khó lường có thể xuất hiện trong giai đoạn này. Ảnh: THÀNH HOA

Kiếm tiền không còn dễ

Tính đến trước đợt điều chỉnh mạnh vào đầu tuần trước, thị trường ghi nhận đến 899 mã cổ phiếu tăng giá so với cuối năm 2020, trong đó 235 mã tăng giá từ 20% trở lên. Đáng lưu ý là trong số này có đến 40 cổ phiếu tăng giá từ 50% trở lên, cá biệt có những cổ phiếu đã tăng giá gấp đôi chỉ sau 10 phiên trong hai tuần đầu giao dịch của tháng 1-2021.

Dòng tiền lan tỏa mạnh mẽ khiến nhà đầu tư gần như rót vào mã cổ phiếu nào cũng có lãi trong những ngày đầu năm nay, đưa thị trường chứng khoán trở thành kênh kiếm tiền dễ dàng nhất trong nhiều năm qua. Hàng loạt tài khoản liên tục được mở mới, thanh khoản tăng vọt và liên tục lập kỷ lục đã khiến sàn HOSE thường xuyên bị quá tải về cuối phiên, bất chấp đã nâng lô giao dịch tối thiểu lên 100 cổ phiếu ngay từ đầu năm nay.

Nhưng đó dường như cũng là những tín hiệu cảnh báo cho một đợt điều chỉnh và điều này đã sớm diễn ra ngay sau đó. Sự lao dốc mạnh của chỉ số VN-Index trong ngày 19-1-2021 có lẽ sẽ còn được nhắc lại sau nhiều năm nữa, và ắt hẳn đã gây ra sự hoảng loạn không nhỏ cho nhiều nhà đầu tư, nhất là những người mới bước vào thị trường chưa được bao lâu.

Sự điều chỉnh bất ngờ và quá sốc này chắc chắn không chỉ ảnh hưởng lên những nhà đầu tư đang ở trong thị trường, mà còn sẽ tác động lên những người đang có ý muốn tham gia, khiến dòng tiền vào thị trường có thể chững lại trong giai đoạn tới, nhất là khi xuất hiện ngày càng nhiều những lời cảnh báo về bong bóng tài sản hay giá cổ phiếu đã được định quá cao.

Đây là một hệ quả đáng tiếc! Khi mà dòng vốn đang ùn ùn từ các kênh đầu tư khác chuyển sang, nhà nhà và người người đang phấn khởi, hào hứng tìm cơ hội kiếm tiền, đợt điều chỉnh mạnh vừa qua như một “cú tát” buộc không ít người phải bừng tỉnh để nhận thức lại sự khắc nghiệt của thị trường chứng khoán, do đó cần phải cân nhắc lại các chiến lược và quyết định đầu tư.

Phân hóa là tất yếu

Sau những phiên giảm mạnh trong tuần trước, thị trường sau đó dù có phục hồi và lấy lại được một nửa số điểm đã bị mất, nhưng tâm lý nghi ngờ vẫn đang là chủ đạo hiện nay, thể hiện qua thanh khoản “tuột áp” và điểm số dao động trong biên độ khá hẹp. Không ít nhà đầu tư đang chờ đợi những phiên phục hồi tiếp theo để quyết định thoát ra, trong khi dòng tiền bắt đáy trong các phiên trước cũng có thể chốt lời ngay khi hàng về, với chiến lược “đánh nhanh thắng nhanh” đang được ưu tiên trong giai đoạn thị trường có dấu hiệu biến động rất mạnh và thiếu ổn định.

Tuy triển vọng tăng trưởng về dài hạn vẫn khá sáng sủa khi các tổ chức vẫn đưa ra những dự báo tích cực cho năm nay, nhưng trước kỳ nghỉ Tết dài ngày sắp tới, nhiều nhà đầu tư rõ ràng không muốn nắm giữ hàng vì lo ngại những thông tin khó lường có thể xuất hiện trong giai đoạn này, cũng như chủ động giảm dư nợ vay ký quỹ để không phải trả lãi trong thời gian nghỉ Tết. Còn nhớ cũng vào Tết năm ngoái, thị trường khi giao dịch trở lại đã lao dốc không phanh do diễn biến dịch Covid-19 được truyền thông trong những ngày nghỉ Tết đã khiến nhà đầu tư lo sợ.

Ngoài ra, có lẽ sẽ không còn có chuyện đầu tư vào cổ phiếu nào cũng thắng dễ dàng như giai đoạn trước. Đó là sự thật nhà đầu tư cần phải chấp nhận. Thay vào đó dòng tiền sẽ phân hóa và chạy đến những doanh nghiệp có “câu chuyện riêng”. Vì vậy, nhà đầu tư, đặc biệt là thế hệ F0, nếu không tỉnh táo và chọn đúng cổ phiếu, có thể sẽ mất sạch thành quả đã đạt được trong thời gian qua.

Những doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ và vượt kỳ vọng của nhà đầu tư trong quí 4-2020 sẽ vẫn là tâm điểm của thị trường. Thống kê cho thấy, tính đến cuối tuần qua, trong gần 310 doanh nghiệp trên sàn HOSE và HNX đã công bố kết quả kinh doanh quí 4, có hơn 50% vẫn ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận dương so với cùng kỳ năm 2019.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý với hiệu ứng “tin ra là bán”, những doanh nghiệp có kết quả lợi nhuận tốt nhưng đã nằm trong kỳ vọng của nhà đầu tư và cũng đã phản ánh lên giá cả của đợt tăng mạnh vừa qua, thì kết quả được công bố này chính là cơ hội để nhiều người thực hiện chốt lời. Diễn biến của nhóm cổ phiếu chứng khoán trong những ngày gần đây là dẫn chứng rõ nhất.

Dù vậy cũng cần nhắc lại rằng, Thông tư 121/TT-BTC mới được ban hành và sẽ có hiệu lực từ ngày 15-2-2021, trong đó quy định tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu của công ty chứng khoán được tăng từ mức hai lần lên năm lần, có thể tiếp tục tác động tích cực lên thị trường nói chung và hoạt động kinh doanh của các công ty chứng khoán nói riêng cho giai đoạn tới.

Dòng tiền cũng có thể tiếp tục tìm đến những cổ phiếu có “câu chuyện” thoái vốn, khi đây là chất xúc tác đã đẩy giá nhiều cổ phiếu tăng mạnh trong năm vừa qua. Đặc biệt, khi ngay từ đầu năm nay Chính phủ đã yêu cầu các cơ quan quản lý khẩn trương ban hành hướng dẫn Nghị định 140/2020/NĐ-CP để thúc đẩy cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước trong năm 2021, yếu tố sẽ càng hỗ trợ động lực tăng giá ở nhóm cổ phiếu này.

Ngoài ra, những cổ phiếu hưởng lợi từ triển vọng nền kinh tế phục hồi khi có vaccin ngừa Covid-19, Hiệp định Thương mại tự do (FTA), dòng vốn đầu tư nước ngoài chuyển dịch sang Việt Nam hay Chính phủ tiếp tục thúc đẩy đầu tư công với các dự án cơ sở hạ tầng lớn... cũng sẽ tiếp tục thu hút các nhà đầu tư.

Thực tế trong đợt thị trường điều chỉnh vừa qua, nhiều cổ phiếu vẫn bứt phá mạnh, như MWG, PNJ, VGT, TNG, GIL, KBC và SIP,...