Nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng lộng hành vào dịp cuối năm không chỉ gây bức xúc cho người tiêu dùng, còn làm “đau đầu” các doanh nghiệp chân chính. Chính vì vậy, các chuyên gia nhận định, cơ quan quản lý nhà nước cần có giải pháp quyết liệt và đồng bộ trong cuộc chiến chống hàng giả, hàng kém chất lượng.

Những thủ đoạn buôn bán hàng giả tinh vi

Phát biểu tại tọa đàm “Ma trận hàng giả, hàng nhái dịp cuối năm: Làm thế nào để xử lý” do Báo Lao Động tổ chức chiều 28.1, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho biết, vào những tháng cuối năm, nhất là dịp Tết Nguyên đán 2021, tình hình buôn lậu, buôn bán hàng giả, hàng nhái có xu hướng gia tăng, tập trung chủ yếu vào các mặt hàng phục vụ tiêu dùng.

Theo đó, hàng giả, hàng nhái tại thị trường nội địa có mặt từ các cửa hàng tạp hóa, các chợ truyền thống, đến hè phố các đô thị; thậm chí trà trộn vào cả những siêu thị cao cấp ở những khu đô thị. Những đối tượng này sử dụng nhiều chiêu thức tinh vi, như cất giấu khi có mặt các cơ quan chức năng, bán hàng qua mạng, lưu trữ hàng hóa cùng với nơi ở tại các khu chung cao cấp được kiểm soát chặt chẽ việc ra vào.

Vấn nạn hàng giả, hàng nhái - theo ông Nguyễn Mạnh Hùng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người tiêu dùng khi xâm hại cả vào lĩnh vực thực phẩm như đồ ăn, đồ uống, thuốc chữa bệnh... qua cả các con đường kinh doanh xuất nhập khẩu hợp pháp và bất hợp pháp.

Ngoài ra, hàng giả còn được sản xuất dưới dạng gia công sản phẩm chưa hoàn chỉnh ở một nơi, sau đó đặt gia công ở một nơi khác để lắp ráp, đóng gói thành phẩm, sau khi có đơn đặt hàng mới được gắn nhãn mác giả mạo nhãn hiệu, nguồn gốc xuất xứ hàng hóa và giao liền cho khách hàng đặt mua, sản xuất đến đâu tiêu thụ đến đó, không cất trữ chờ tiêu thụ.

Cũng phân tích về những thủ đoạn buôn bán hàng giả, hàng nhái dịp cuối năm, luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty luật ANVI (Đoàn luật sư TP.Hà Nội) cho biết, việc vận chuyển hàng tiêu dùng vào những ngày giáp Tết về Việt Nam thường rất lớn. Thủ đoạn phổ biến là hoạt động về ban đêm, dùng tàu biển công suất lớn, sử dụng các phương tiện thông tin hiện đại để liên lạc và theo dõi chặt chẽ các lực lượng chức năng chống buôn lậu. Khi bị kiểm tra phát hiện, bắt giữ, các đối tượng này sẵn sàng vứt hàng xuống biển để phi tang và chống trả quyết liệt.

Mặc dù lực lượng QLTT vào cuộc quyết liệt, tuy nhiên, vẫn chưa thể xử lý dứt điểm tình trạng này. Do nhu cầu sử dụng hàng hóa của người dân ngày càng cao, nhưng việc sản xuất số lượng, chất lượng sản phẩm hàng hóa vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, thị hiếu của người tiêu dùng. Các đối tượng thường bố trí kho hàng, nơi sản xuất chung với nơi ở gây khó khăn cho hoạt động khám nơi cất giữ tang vật vi phạm hành chính của lực lượng QLTT.

Làm thế nào để ngăn chặn hàng giả dịp cuối năm

Để ngăn chặn vấn nạn hàng giả, hàng nhái dịp cuối năm, ông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, lực lượng QLTT cần chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn trong công tác trao đổi thông tin, nắm tình hình để thẩm tra, xác minh, địa bàn, rà soát các tổ chức, cá nhân kinh doanh trên địa bàn.

Đồng thời, tăng cường kiểm soát tuyến trọng điểm gần các cửa khẩu, các đường mòn, lối mở, khu vực tập kết hàng hoá gần biên giới, các chợ đầu mối, các trung tâm thương mại, các tuyến đường bộ, đường sắt, đường thuỷ, cảng hàng không. Tập trung lực lượng kiểm tra, kiểm soát đối với những mặt hàng thiết yếu, có nhu cầu tiêu dùng lớn trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán như hàng điện tử, điện lạnh, quần áo, giầy dép, lương thực, thực phẩm, bánh kẹo, đường, hoa quả, rượu bia, thuốc lá, xì gà, nước giải khát, xăng dầu, động vật và sản phẩm chế biến từ động vật...

Còn theo luật sư Trương Thanh Đức, doanh nghiệp cũng cần giám sát hoạt động tiêu dùng hàng hóa như nơi thực hiện tem chống hàng giả, ứng dụng công nghệ hiện đại trong việc thiết kế, chế tạo, bảo mật sản phẩm. Nếu phát hiện sản phẩm bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp nên chủ động gửi đơn khiếu nại và công bố sản phẩm bị làm giả nhằm bảo vệ thương hiệu và tránh để người tiêu dùng mua nhầm. Còn người tiêu dùng cần nâng cao tinh thần cảnh giác khi mua hàng và phải nhận thức rõ nhiệm vụ của mình trong việc chống hàng giả, hàng nhái.