Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby - Ảnh: AFP
Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 28-1 (giờ Mỹ), ông Kirby kêu gọi Trung Quốc không nên phản ứng thái quá trước việc chính quyền Joe Biden nhắc lại các cam kết đã có từ lâu với Đài Loan.
Đại diện Lầu Năm Góc khẳng định "không có gì thay đổi" trong các cam kết của bộ này với đạo luật quan hệ Đài Loan và ba thông cáo chung về Đài Loan. Ông Kirby nhấn mạnh Bộ Quốc phòng Mỹ, dưới sự lãnh đạo của tướng 4 sao về hưu Lloyd Austin, sẽ tiếp tục tương trợ Đài Bắc.
"Chúng tôi có nghĩa vụ hỗ trợ Đài Loan tự vệ và tôi nghĩ thế giới sẽ tiếp tục chứng kiến điều đó", phát ngôn viên Lầu Năm Góc khẳng định.
Các phát ngôn được đưa ra không lâu sau khi Bộ Quốc phòng Trung Quốc cảnh báo "Đài Loan độc lập đồng nghĩa với chiến tranh". Ông Ngô Khiêm, phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Trung Quốc, nhấn mạnh các hoạt động của không quân Trung Quốc gần đảo Đài Loan là "cần thiết" để đáp trả lại các khiêu khích từ bên ngoài.
Khi được hỏi về điều này, ông Kirby đã gọi các phát ngôn của ông Ngô Khiêm là "đáng tiếc". "Chúng tôi không thấy có lý do gì để căng thẳng giữa hai bờ eo biển Đài Loan dẫn tới các tình huống như đối đầu".
Trước câu hỏi liệu Mỹ đã chuẩn bị sẵn kịch bản bảo vệ Đài Loan nếu bị tấn công hay chưa, người phát ngôn Lầu Năm Góc từ chối trả lời. "Tôi sẽ không đi vào các giả thuyết. Quân đội Mỹ vẫn sẵn sàng hành động về mọi mặt để giữ các cam kết an ninh trong khu vực", ông Kirby chuyển vấn đề.
Bộ Ngoại giao Mỹ tuần trước khẳng định các cam kết của Mỹ đối với Đài Loan là "vững chắc" và kêu gọi Bắc Kinh ngừng gây sức ép lên Đài Bắc.
Trung Quốc xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và phản đối mạnh mẽ giao thiệp của các nước với chính quyền Đài Bắc. Bắc Kinh cũng thông qua luật chống ly khai, tạo nền tảng pháp lý cho việc sử dụng vũ lực nếu Đài Loan chính thức tuyên bố độc lập.
Mỹ không thiết lập quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng vẫn duy trì việc cung cấp vũ khí cho hòn đảo này dựa theo đạo luật quan hệ Đài Loan năm 1979. Dưới thời Tổng thống Donald Trump, Đài Loan đã mua hàng tỉ USD vũ khí hiện đại từ Mỹ.
"Ba thông cáo chung về Đài Loan" mà ông Kirby nhắc đến là 3 văn bản được Mỹ và Trung Quốc lần lượt ký kết vào các năm 1972, 1979 và 1982. Đây là cơ sở để hai bên bình thường hóa quan hệ, trong đó Mỹ thừa nhận chính phủ Cộng hòa nhân dân Trung Hoa và nguyên tắc "một Trung Quốc".
TTO - Trong bối cảnh Mỹ - Trung căng thẳng, đã có nhiều cuộc tranh luận ở Mỹ về việc có nên bảo vệ Đài Loan nếu Trung Quốc tấn công. Cũng có người đi ngược dòng khi cho rằng câu hỏi nên là Bắc Kinh có dám động thủ trước hay không.