Sáng nay 31-1, Hà Nội, TP HCM, Hòa Bình... cùng ghi nhận ca bệnh mới, nhưng để kết nối được những thông tin, tìm ra "các F" và từ đó tìm manh mối ca bệnh là không dễ nếu không có một đội tìm kiếm thông tin, tên chính thức là Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng chống Covid-19 thuộc Ban Chỉ đạo phòng chống Covid-19 quốc gia, được gọi là "Tổ truy vết Covid-19".

Hơn 200 người làm việc đêm ngày

Tổ truy vết Covid-19 có hơn 200 thành viên đang ngày đêm làm việc với năng suất cao nhất. Họ làm việc ba ca liên tục từ 8 giờ sáng đến 24 giờ đêm và là lực lượng quan trọng trong cuộc chiến chống dịch Covid-19.

Ông Bùi Thế Duy, Thứ trưởng Bộ Khoa học - Công nghệ kiêm Tổ trưởng Tổ Thông tin Đáp ứng nhanh phòng, chống Covid-19, cho biết đây là đợt thứ 3 tổ truy vết phải thường trực số lượng nhân lực lớn và ngày đêm tìm kiếm các nhánh nhỏ mà dịch có thể lây lan, sau hai đợt vào tháng 3 và 7-2020.

Theo ông Duy, từ ngày 27-1, khi thông tin đầu tiên về ca bệnh 1552, với yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với bệnh nhân là nữ công nhân đi Nhật, làm việc tại nhà máy, tiếp xúc với nhiều người, chủng virus biến thể… tổ đã lường trước sẽ có những khó khăn của đợt này.

Khi bắt tay vào truy vết, có 3 điểm đáng chú ý: Các ca bệnh dương tính (F0) đều tham dự các sự kiện đông người như đám cưới, liên hoan tất niên… và không đeo khẩu trang. Đội truy vết sẽ phỏng vấn các ca F0, từ đó tìm F1, xem phương tiện di chuyển là gì, đi đến địa phương nào, phát thông báo khẩn để F1 hồi báo.

"Qua phỏng vấn các F0, xâu chuỗi các mảnh ghép dịch tễ mà F0 cung cấp, Tổ phát hiện đám cưới ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương đón dâu về Ba Vì, Hà Nội cách đây hơn 10 ngày thuộc diện có nguy cơ. Từ đó, chúng tôi cung cấp để Ban Chỉ đạo, Bộ Y tế ban hành các thông báo khẩn tìm dấu các địa điểm mà bệnh nhân Covid-19 đã có mặt để những ai đã đến đó biết thông tin, liên hệ với cơ quan y tế”- Thứ trưởng Duy nói.

Nhiều ca mắc Covid-19 không hợp tác để tìm người liên quan

Bạn Nguyễn Huỳnh Phương Anh - sinh viên ĐH Y Hà Nội, tình nguyện viên của đội truy vết - cho biết 3 ngày nay bạn được phân công vào nhóm khai thác thông tin ca bệnh F0. Mỗi người chịu trách nhiệm gọi 5-10 F0 và từ đó tìm các F1."70-80% bệnh nhân sẵn sàng cung cấp thông tin, nhưng cũng có người không nhớ đầy đủ lịch trình hoặc chỉ nhớ mang máng, có người vì lý do cá nhân họ e ngại thông báo những người từng gặp, các trường hợp như vậy tìm F1 sẽ khó hơn" - Phương Anh nói.

Ông Nguyễn Thế Trung, Phó tổ trưởng Tổ Thông tin Đáp ứng nhanh phòng, chống Covid-19, cho biết để tổ truy vết hoạt động hiệu quả, phải có 2 nguồn thông tin: Chủ động tìm kiếm và người dân khai báo lên. Người dân khai báo nhiều, hiệu quả truy vết càng cao. "Tuy nhiên, một vấn đề khá bất ngờ là 20% F0 không hợp tác với chúng tôi trong quá trình phỏng vấn, chưa kể các F1, F2. Con số này cao hơn nhiều các đợt bùng dịch trước đây"- ông Trung nói.

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết chỉ có 1% trong số F1 tự báo tin tới các cơ quan chức năng, 99% là kết quả tìm kiếm. "Đội truy vết rồi cũng sẽ tìm ra nhưng sẽ mất nhiều thời gian hơn, virus lại lây lan nhanh và có thể bỏ lỡ mất thời gian vàng" - ông Duy chia sẻ. Vì thế ông Duy mong những người có liên quan đến Hải Dương, Quảng Ninh, người có tiếp xúc ca bệnh… nhanh chóng liên lạc với cơ quan y tế để được tư vấn và xét nghiệm.

"Đây là cuộc chiến của con người và virus, cần càng nhanh càng tốt, vài ngày nữa lượng người về quê đón Tết cổ truyền rất lớn, nếu để chậm sẽ khó khăn" - ông Duy nói.

Tổ truy vết Covid-19 được thành lập và hoạt động liên tục từ đầu năm 2020 với khoảng 200 thành viên, gồm nhiều sinh viên chuyên ngành dịch tễ học, y khoa và một số chuyên ngành khác cùng các nhà nghiên cứu, giáo sư, tiến sĩ.

Nhiệm vụ chính của Tổ là thu thập, phân tích, tổng hợp thông tin dịch tễ, qua đó bổ sung vào danh sách F1, F2, đưa ra góc nhìn toàn cảnh về sự lây lan dịch bệnh trong cộng đồng. Tổ có một nhóm chuyên thu thập và phân tích các thông tin ban đầu, qua đó đưa ra những trường hợp cụ thể và điểm cần chú ý. Một nhóm khác với chuyên môn về dịch tễ có nhiệm vụ điều tra thông tin, gọi điện phỏng vấn tất cả trường hợp liên quan ca bệnh để bổ sung các "mảnh ghép".

Nhóm chuyên gia cấp cao của Tổ sẽ nhận thông tin đã được các bộ phận khác xử lý sau đó đưa ra kết luận và chỉ đạo dựa trên chuyên môn về dịch tễ học. Các kết luận này sẽ được gửi đến Ban Chỉ đạo, Bộ Y tế, địa phương, qua đó đề xuất phương án như giãn cách, phong tỏa..., tại một khu vực cụ thể.

D.Thu - Ng.Thảo