8 năm, "bay" 6 chấp hành viên (!)
Hồ sơ thể hiện, Phán quyết Trọng tài (PQTT) lúc đầu do Cục THADS TP.HCM thực hiện, giao Chấp hành viên (CHV) Bùi Bắc tổ chức thi hành, từ ngày 29-10-2013. Gần 1 năm sau, Cục THADS TPHCM ra quyết định (QĐ) ngày 18-8-2014, ủy thác Cục THADS tỉnh Long An tiếp tục thi hành án (THA).
Tiếp nhận ủy thác, ngày 1-10-2014 Cục trưởng Cục THADS tỉnh Long An thời điểm đó là ông Nguyễn Văn Gấu ký QĐ số 01 "THA theo yêu cầu của CPL", đồng thời phân công CHV Đỗ Văn Minh (cấp phó của ông Gấu) tổ chức thực hiện QĐ này. Sau đó, đích thân Cục trưởng Gấu thay ông Minh làm CHV thi hành PQTT (!).
Đến ngày 12-9-2017, Cục trưởng Gấu phân công CHV Võ Văn Xuân tổ chức THA. Sau khi ông Gấu rời khỏi ghế Cục trưởng đầu tháng 7-2018, người thay thế là ông Bùi Phú Hưng (cấp phó của ông Gấu). Ngày 18-12-2018, Cục trưởng Hưng ký VB phân công CHV Đặng Hoàng Yên thay ông Xuân tổ chức THA. Đến ngày 4-11-2021, ông Hưng ký VB thay CHV Yên bằng CHV Lê Đức Thọ, tiếp tục tổ chức thi hành PQTT.
Như vậy, sau hơn 8 năm 4 tháng, đã có 6 CHV được phân công tổ chức thi hành PQTT "5 sai". Quá trình THA, tất cả CHV cũng như hai ông Cục trưởng Nguyễn Văn Gấu và Bùi Phú Hưng đều nhận ra, giữa nguyên đơn và bị đơn luôn như "nước với lửa", hai bên bất đồng sâu sắc, hoàn toàn không tìm được tiếng nói chung. Chính CPL đã thừa nhận giữa CPL và Công ty HP xảy ra "mâu thuẫn gay gắt, kéo dài, không thể hoá giải" nên "việc lập Công ty liên doanh (CTLD) không còn khả thi"...
Phó TGĐ Công ty HP Thái Thị Hồng Hậu bức xúc: Cục THADS tỉnh Long An thi hành PQTT theo yêu cầu của CPL. Nội dung thi hành được xác định cụ thể trong QĐ số 01 ngày 1-10-2014: "Thành lập CTLD". Quá trình THA, chính CPL đã xác định rõ bằng VB ngày 15-8-2019: "Việc lập CTLD không còn khả thi". Từ đó, CPL không yêu cầu lập CTLD nữa, mà chỉ muốn "chia đất" để làm dự án riêng. Hàng loạt biên bản THA và các VB khác có trong hồ sơ đều thể hiện rõ nội dung này. Nhưng lạ thay, Cục THADS tỉnh Long An vẫn "ôm chặt" PQTT, quyết "lập CTLD" dù bên được THA đã tuyên bố "không còn khả thi".
Ông trưởng phòng nghiệp vụ quên… "nghiệp vụ” (!)
Việc thi hành PQTT trở nên "đình đám" kể từ lúc Cục trưởng Nguyễn Văn Gấu chủ trì cuộc họp ngày 12-9-2017, công bố CHV Võ Văn Xuân (Trưởng phòng nghiệp vụ và Tổ chức THA - Cục THADS tỉnh Long An) trực tiếp tổ chức THA.
Chỉ 6 ngày được phân công, CHV Xuân bất ngờ ký Công văn (CV) số 525/CTHAngày 18-9-2017 "ngăn chặn toàn bộ 13 QSDĐ với 232,66ha" của Công ty HP. Đường đường là Trưởng phòng nghiệp vụ và Tổ chức THA nhưng CHV Xuân lại ra lệnh ngăn chặn khối tài sản nghìn tỷ bằng một CV không có trong hệ thống biểu mẫu THADS, vi phạm nghiêm trọng Thông tư số 01/2016/TT-BTP ngày 1-2-2016 của Bộ Tư pháp. Để ngăn chặn tài sản, CHV phải ký ban hành một QĐ theo biểu mẫu quy định.
CV số 525 sai cả về hình thức, lẫn nội dung bởi PQTT không có nội dung nào ngăn chặn tài sản, dẫn đến khiếu nại gay gắt của Công ty HP. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ tại VB số 12705/VPCP-V.I ngày 28-11-2017 của Văn phòng Chính phủ (VPCP), Bộ Tư pháp vào cuộc làm rõ và có VB số 123/BC-BTP ngày 4-6-2018 báo cáo Thủ tướng Chính phủ, kết luận: PQTT rất khó để tổ chức thi hành trên thực tế.
Liên quan đến việc ngăn chặn, cưỡng chế đối với 232,66 ha đất, VB số 123 khẳng định: Không có cơ sở để áp dụng biện pháp cưỡng chế kê biên tài sản của Công ty HP theo Điều 71 của Luật THADS sửa đổi, bổ sung năm 2014. Theo luật, sau khi kê biên, cơ quan THADS phải áp dụng các biện pháp tiếp theo để xử lý tài sản như: Thẩm định giá, bán đấu giá, giao tài sản,... Trường hợp, cơ quan THADS tổ chức cưỡng chế kê biên tài sản của Công ty HP thì không đúng theo nội dung PQTT.
Ngày 31-8-2018, VPCP có VB số 8248/VPCP-V.I, truyền ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ lúc đó là ông Trương Hòa Bình, nội dung: "Đồng ý về nguyên tắc hướng giải quyết của Bộ Tư pháp nêu tại VB số 123. Bộ Tư pháp phối hợp chặt chẽ với VKSND tối cao, UBND tỉnh Long An thực hiện việc THA liên quan đến Công ty HP theo đúng quy định của pháp luật. Nếu có tranh chấp về việc góp vốn và bồi thường thiệt hại trong việc thực hiện Thỏa thuận khung (TTK) giữa hai công ty, Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với VKSND tối cao, UBND tỉnh Long An hướng dẫn các công ty khởi kiện tại TAND để giải quyết theo quy định của pháp luật".
Dấu hiệu sai phạm mang tính cố ý của cục trưởng
Chính Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã khẳng định, PQTT rất khó để tổ chức thi hành. Và thực tế, THADS tỉnh Long An không thi hành được PQTT. Do đó, ngày 5-10-2018, Cục trưởng Bùi Phú Hưng ký VB số 458/CV-CTHADS gửi TAND TP.HCM (nơi công nhận PQTT "5 sai"), xác định: Cục THADS tỉnh Long An không thực hiện được PQTT liên quan đến nội dung "thành lập CTLD". Từ đó, Cục trưởng Hưng kiến nghị TAND TP.HCM "có hướng dẫn xử lý, thông báo với các đương sự thực hiện các quyền của mình theo quy định của pháp luật".
Theo LS Trần Hải Đức, quyền mà Cục trưởng Hưng đề cập chính là quyền được khởi kiện ra tòa án theo chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ tại VB số 8248/VPCP-V.I. Tại cuộc họp ngày 17-10-2018, chính Cục trưởng Hưng đã đặt vấn đề khởi kiện cho CPL.
Ngày 26-11-2018 của Tổng cục THADS - Bộ Tư pháp có VB số 4341/TCTHADS-NV1, khẳng định: Không có cơ sở để tiếp tục thực hiện CV 525/CTHADS ngày 18-9-2017, yêu cầu Cục THADS tỉnh Long An chấm dứt thi hành CV này.
Từ chỉ đạo trên, ngày 29-11-2018, CHV Xuân ký VB số 682/CTHADS-NV chấm dứt hiệu lực đối với CV 525/CTHADS.
Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ Công ty HP Trần Thị Việt Thanh, trình bày bức xúc: Sau khi sửa sai, lẽ ra ông Hưng phải tiếp tục gửi VB đến lãnh đạo TAND TPHCM và VIAC đề nghị có ý kiến đối với PQTT "5 sai", vi Hiến, không thể thi hành. Đằng này, ông Cục trưởng "quay 180 độ”, làm theo yêu cầu của CPL, tái "trù dập" Công ty HP, chống phá dự án quyết liệt hơn.
Bước đầu tiên, Cục trưởng Hưng ký VB thay CHV Xuân bằng CHV Đặng Hoàng Yên (cấp phó của ông Xuân). Ngay khi được phân công, CHV Yên đặt bút ký QĐ số 07 ngày 18-12-2018, tái lập ngăn chặn toàn bộ 232,66 ha đất của HP cho đến khi thi hành xong PQTT.
Ngày 6-3-2019, Cục trưởng Hưng ra QĐ số 06 "giữ y QĐ số 07". Vị Cục trưởng "xét thấy" CHV ký QĐ số 07 là cần thiết, để tạo thuận lợi cho Công ty HP và CPL thỏa thuận thi hành PQTT (?!)
Phó TGĐ Công ty HP Thái Thị Hồng Hậu, phản ứng: "Cả hai QĐ số 06 và 07 không chỉ đảo ngược với hàng loạt văn bản trước đó do chính ông Hưng ký mà còn chống lại chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, Bộ Tư pháp, Tổng cục THADS. Qua dư luận báo chí, chúng tôi biết được cả hai QĐ số 06 và 07 ban hành theo chỉ đạo của cấp trên. Phải chăng làm theo chỉ đạo và có thế lực "chống lưng" nên vị Cục trưởng không ngần ngại đảo trắng thay đen, bất chấp xảy ra hậu quả khó lường?".
Theo LS Trần Hải Đức, với việc ký ban hành QĐ số 6 "giữ y QĐ số 07", Cục trưởng Bùi Phú Hưng phải chịu trách nhiệm chính trong lần ngăn chặn này. Cụ thể:
Thứ nhất, PQTT không giải quyết tranh chấp về tài sản. QĐ số 07 ban hành không đúng phạm vi, đối tượng THA, vi phạm nghiêm trọng pháp luật về THADS.
Thứ hai, QĐ số 07 xâm phạm nghiêm trọng đến QSDĐ, quyền sở hữu tài sản của Công ty HP được bảo vệ bởi Hiến pháp, Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai, Luật Đầu tư cùng các quy định pháp luật khác có liên quan.
Thứ ba, QĐ số 07 khiến toàn bộ 13 QSDĐ của Công ty HP không đủ điều kiện để góp vốn vào CTLD theo quy định tại Điều 188 Luật Đất đai 2013 do đã bị ngăn chặn. Thi hành PQTT để hai bên đàm phán, lập CTLD nhưng chính QĐ số 07 đã ngăn chặn việc thành lập CTLD, chống lại PQTT.
Thứ tư, suốt 3 năm qua, CPL luôn muốn vô hiệu hóa PQTT, "khai tử" dự án và đòi "chia 130 ha đất". Chính CPL xác định "Mâu thuẫn với HP kéo dài, không thể tháo gỡ". Như vậy, giữa CPL và HP làm sao có được "thỏa thuận" để ông Cục trưởng "tạo điều kiện"? Trên thực tế, QĐ số 06 và QĐ số 07 "giữ y QĐ số 06" nhằm tạo điều kiện cho CPL thực hiện ý đồ "chia đất" chứ không phải thi hành PQTT.
Thứ năm, chính CPL (bên được THA) đã thể hiện ý chí bằng VB do TGĐ Tong Kwok Lun ký ngày 15-8-2019, gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp, và các cơ quan chức năng, xác định rõ "Việc hai bên cùng hợp tác thành lập CTLD để phát triển dự án không còn khả thi". Ý chí của CPL không muốn thành lập CTLD, chỉ yêu cầu "chia đất" còn thể hiện trong nhiều VB khác của THA. Đây chính là kết quả mà CPL muốn đạt được, lẽ ra Cục THADS tỉnh Long An phải thực hiện theo yêu cầu của CPL, chấm dứt việc THA theo quy định của pháp luật về THADS. Việc kéo dài THA gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Theo chủ đầu tư, chỉ riêng hai khoản lãi suất và bồi thường về đất, Công ty HP đã gánh chịu thiệt hại hơn 900 tỉ đồng và con số này chưa dừng lại...
