Thuốc Molnupiravir của Công ty dược phẩm Stella - Ảnh: website Công ty
Nhiều người tự chuẩn bị thuốc tại nhà để phòng trường hợp có thể trở thành F0. Tuy nhiên, có nhiều F0 điều trị tại nhà chưa hiểu hết ý nghĩa của các loại thuốc sử dụng trong điều trị COVID-19, nhất là các tác dụng phụ của thuốc và những ảnh hưởng tới sức khỏe.
Khi nào dùng Molnupiravir?
Tại phiên họp trước khi cấp phép cho Molnupiravir tại Việt Nam của Hội đồng tư vấn cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc (Bộ Y tế), các thành viên hội đồng đã thống nhất cảnh báo không dùng thuốc Molnupiravir cho phụ nữ có thai, trẻ dưới 18 tuổi do có tác dụng phụ, thuốc cũng ảnh hưởng đến tinh trùng của nam giới.
Theo thông báo của hội đồng, Molnupiravir được sử dụng để điều trị COVID-19 nhẹ đến trung bình cho người trưởng thành dương tính COVID-19, có ít nhất một yếu tố nguy cơ làm bệnh tiến triển nặng.
Về giới hạn sử dụng thuốc, hội đồng khuyến cáo Molnupiravir dùng trên bệnh nhân có thời gian khởi phát triệu chứng dưới 5 ngày, không sử dụng quá 5 ngày liên tiếp, không sử dụng để dự phòng sau hay trước phơi nhiễm để phòng COVID-19.
Đối với phụ nữ có thai và cho con bú, Molnupiravir không được khuyến cáo sử dụng trong thời kỳ mang thai. Phụ nữ chuẩn bị mang thai nên sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong thời gian điều trị và trong 4 ngày sau liều Molnupiravir cuối cùng.
Hội đồng cũng cho rằng dựa trên khả năng xảy ra các phản ứng có hại cho trẻ sơ sinh từ Molnupiravir, không khuyến cáo F0 là phụ nữ nuôi con nhỏ cho con bú trong thời gian điều trị và trong 4 ngày sau liều Molnupiravir cuối cùng.
Thuốc có ảnh hưởng đến trẻ em và nam giới
Đối với trẻ em và thanh thiếu niên, Molnupiravir không được phép sử dụng cho bệnh nhân dưới 18 tuổi vì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và sụn.
Đối với nam giới, hội đồng khuyến cáo Molnupiravir có thể ảnh hưởng đến tinh trùng, mặc dù rủi ro được coi là thấp. Vì vậy, nam giới sử dụng Molnupiravir nên sử dụng một phương pháp tránh thai tin cậy trong thời gian điều trị và ít nhất 3 tháng sau liều Molnupiravir cuối cùng.
Để đảm bảo an toàn, hiệu quả, hội đồng cho rằng chỉ sử dụng thuốc Molnupiravir khi có đơn của bác sĩ theo đúng chỉ định, các giới hạn sử dụng và các cảnh báo, thận trọng của thuốc. Không tự ý mua, sử dụng thuốc Molnupiravir trôi nổi, không rõ nguồn gốc, xuất xứ trên thị trường.
Trong quá trình sử dụng thuốc Molnupiravir, nếu gặp phải bất kỳ phản ứng có hại nào của thuốc, cần thông báo ngay cho bác sĩ hoặc dược sĩ để được tư vấn và xử trí kịp thời.
Cảnh báo tương tác thuốc khi dùng Molnupiravir
Khi đang dùng thuốc kháng virus, cần cân nhắc rất cẩn thận việc kết hợp với thuốc kháng viêm corticoid, do corticoid ức chế hệ miễn dịch của cơ thể, khiến virus dễ dàng nhân lên hơn.
Thuốc kháng viêm corticoid là nhóm thuốc thông dụng, rẻ tiền và có hiệu quả tốt để điều trị các rối loạn phản ứng viêm do COVID-19. Tuy nhiên, corticoid không được dùng để dự phòng vì có nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí dùng sớm còn làm cho tình trạng bệnh nặng thêm.
Theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy cao áp Việt Nga, Bộ Quốc phòng, đây lại là nhóm thuốc dễ bị lạm dụng nhất, và lại có thể gây ra nhiều hậu quả khôn lường.
"F0 triệu chứng nhẹ và không triệu chứng không được dùng thuốc kháng viêm vì đây là nhóm thuốc làm giảm miễn dịch, giảm sự đề kháng của cơ thể. Trong giai đoạn đầu khi virus mới xâm nhập và đang nhân lên, dùng thuốc kháng viêm sẽ khiến cho virus càng dễ dàng nhân lên, vì thế tuyệt đối không dùng thuốc kháng viêm cho giai đoạn này.
Corticoid chỉ có tác dụng khi COVID-19 ở mức độ vừa hoặc nặng. Các khuyến cáo trên các tạp chí y khoa danh tiếng đều yêu cầu chống chỉ định dùng corticoid khi người bệnh chưa đến mức nhập viện", bác sĩ Hoàng nói.
Ngoài việc giúp sức cho virus dễ dàng nhân lên, thuốc kháng viêm corticoid còn làm cho người bệnh dễ bị nhiễm khuẩn, nhiễm nấm... Corticoid làm nặng tình trạng tăng đường máu, tăng huyết áp trên các bệnh nhân có bệnh này.
Hướng dẫn sử dụng thuốc của Công ty Stella, 1 trong 3 công ty được cấp phép sản xuất Molnupiravir Việt Nam, cho biết phản ứng phụ thường gặp khi dùng thuốc có thể gồm chóng mặt, đau đầu, tiêu chảy, buồn nôn. Các phản ứng phụ ít gặp hơn gồm nôn, phát ban, nổi mề đay.
Molnupiravir là thuốc kê đơn nên liều dùng cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.
Liều khuyến cáo của nhà sản xuất: Uống 800mg Molnupiravir mỗi 12 giờ trong 5 ngày. Độ an toàn và hiệu quả của Molnupiravir khi dùng trong khoảng thời gian lâu hơn 5 ngày không được xác lập. Nên uống Molnupiravir sớm nhất có thể sau khi được chẩn đoán mắc COVID-19 và trong vòng 5 ngày kể từ khi bắt đầu khởi phát triệu chứng.
Nếu quên một liều Molnupiravir trong vòng 10 giờ so với thời gian sử dụng, bệnh nhân nên uống ngay khi có thể và dùng lại thuốc theo tiến độ liều bình thường. Nếu quên một liều hơn 10 giờ, bệnh nhân không nên uống lại liều đã quên mà thay vào đó hãy uống liều kế tiếp theo lịch trình. Không dùng gấp đôi liều để bù lại liều đã quên.
Molnupiravir không được sử dụng quá 5 ngày liên tiếp. Molnupiravir không được sử dụng để dự phòng sau hay trước phơi nhiễm để phòng COVID-19. Molnupiravir không dùng cho người dưới 18 tuổi.
Người cao tuổi: Không cần điều chỉnh liều Molnupiravir theo tuổi.
Người bị suy thận, suy gan: Không cần điều chỉnh liều Molnupiravir ở người suy thận.
Trẻ em: Tính an toàn và hiệu quả của Molnupiravir ở bệnh nhân dưới 18 tuổi chưa được thiết lập. Không có dữ liệu và khuyến cáo không nên dùng cho những đối tượng này.
Cách dùng: Dùng đường uống, có thể dùng cùng hoặc không cùng với thức ăn.
TTO - Hôm nay 17-2, lần đầu tiên Bộ Y tế cấp phép lưu hành cho 3 thuốc điều trị COVID-19 chứa hoạt chất Molnupiravir.