Tờ South China Morning Post (SCMP) đưa tin Trung Quốc ngày 24-2 đã tuyên bố dỡ bỏ tất cả hạn chế nhập khẩu lúa mì đối với Nga.
Đây được xem là dấu hiệu mới nhất cho thấy mối quan hệ song phương Trung Quốc – Nga đang được tăng cường, trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Ukraine đang thu hút sự chú ý của toàn cầu và các lệnh trừng phạt mới được áp đặt đối với Moscow.
Trung Quốc dỡ bỏ mọi hạn chế nhập khẩu lúa mì từ Nga giữa khủng hoảng Ukraine. Ảnh: SCMP
Trung Quốc dỡ bỏ mọi hạn chế nhập khẩu lúa mì từ Nga
Thông báo của Tổng cục Hải quan Trung Quốc được công bố hôm 24-2, vài giờ sau khi quân đội Nga phát động một cuộc tấn công trên diện rộng vào Ukraine.
Tuy nhiên, thỏa thuận này là một phần của gói thỏa thuận đã đạt được trong chuyến thăm của Tổng thống Nga Vladimir Putin đến Bắc Kinh hồi đầu tháng.
Trước đó, Trung Quốc đã hạn chế nhập khẩu ngũ cốc của Nga do lo ngại liên quan kiểm dịch thực vật - các biện pháp kiểm soát dịch bệnh trên thực vật, đặc biệt là trên cây nông nghiệp. Tuyên bố hải quan mới nhất của Trung Quốc cũng cho biết Nga sẽ thực hiện mọi biện pháp để giảm thiểu rủi ro dịch bệnh.
Trung Quốc bắt đầu cho phép nhập khẩu lúa mì quy mô lớn từ khu vực viễn đông của Nga hồi tháng 10-2021. Tại thời điểm đó, Cofco - công ty quốc doanh kinh doanh nông sản lớn nhất của Trung Quốc - mua lô 667 tấn lúa mì đầu tiên.
Là nhà xuất khẩu lúa mì lớn nhất thế giới, Nga đã xuất khẩu hơn 30 triệu tấn ra nước ngoài trong 11 tháng đầu năm 2021.
Theo trung tâm liên bang Agroexport thuộc Bộ Nông nghiệp Nga, kim ngạch xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc năm 2021 đã giảm 13% so với năm 2020, xuống còn 3,5 tỉ USD, chiếm 9,8% tổng xuất khẩu nông sản của Nga.
Số liệu trên bao gồm xuất khẩu ngũ cốc trị giá 116 triệu USD, sản phẩm thủy sản trị giá 1,1 tỉ USD và thịt và các sản phẩm từ sữa trị giá 408 triệu USD.
Nhập khẩu lúa mì năm 2021 của Trung Quốc tăng 16,6% so với cùng kỳ năm 2020, lên 9,77 triệu tấn.
Trước đó, Đại sứ Trung Quốc tại Nga – ông Trương Hán Huy (Zhang Hanhui) – hôm 23-2 cho biết Trung Quốc “vui mừng” khi thấy đồng Nhân dân tệ được sử dụng rộng rãi trong thương mại, đầu tư tài chính và dự trữ ngoại hối của Nga.
Ông Trương cho biết ông cũng mong đợi các cuộc thảo luận về việc thanh toán bằng đồng nhân dân tệ trong các giao dịch năng lượng song phương.
Phát ngôn của ông Trương được đưa ra trong bối cảnh Moscow chính thức công nhận nền độc lập của các vùng Donetsk và Luhansk của Ukraine và tiến hành các cuộc tấn công vào Ukraine từ sáng 24-2.
Quan hệ Trung - Nga
Theo SCMP, lập trường của Trung Quốc, được cho có thể cung cấp huyết mạch cho nền kinh tế Nga, đang được theo dõi chặt chẽ sau khi Mỹ và các đồng minh áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga trong tuần này.
Washington đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với hai ngân hàng quốc doanh của Nga, cấm các ngân hàng này huy động vốn từ thị trường quốc tế.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu – bà Ursula von der Leyen – hôm 24-2 cũng cho biết Liên minh châu Âu có thể đóng băng tài sản của Nga và cấm các ngân hàng Nga tham gia thị trường tài chính châu Âu.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ảnh: AP
Cùng việc nâng tầm quan hệ song phương lên “quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Putin đã chứng kiến việc ký kết hơn 10 thỏa thuận vào đầu tháng này. Trong số đó có việc cung cấp thêm 100 triệu tấn dầu thô từ công ty Rosneft Oil, cũng như thỏa thuận cung cấp khí đốt mới với Gazprom.
SCMP dẫn lời ông Lu Xiang - thành viên cấp cao của Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc - ước tính rằng Trung Quốc có thể trở thành điểm đến lớn nhất của xuất khẩu năng lượng của Nga.
“Trung Quốc sẵn sàng hỗ trợ Nga duy trì nền kinh tế của mình. Và trong giai đoạn này sẽ giảm thiểu rủi ro bằng cách duy trì các cuộc đối thoại với châu Âu" – ông Lu bình luận.
Năng lượng hiện là lĩnh vực chính cho hợp tác Trung-Nga. Nga là nguồn nhập khẩu dầu thô lớn thứ hai sau Saudi Arabia, với lượng nhập khẩu đạt 72,4 triệu tấn trong 11 tháng đầu năm 2021.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 24-2 cho biết tất cả quốc gia nên cùng hợp tác để bảo vệ an ninh năng lượng toàn cầu.
So với năm 2020, thương mại Trung-Nga trong năm 2021 đã tăng 35,8% lên mức cao kỷ lục 146,9 tỉ USD, hơn một phần ba trong số đó liên quan năng lượng. Hai nước đã đặt mục tiêu thúc đẩy thương mại lên 250 tỉ USD vào năm 2025.
Trả lời câu hỏi liệu Trung Quốc có kế hoạch tăng hoặc cắt giảm thương mại với Nga hay Ukraine không, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc – bà Hoa Xuân Oánh – cho biết Bắc Kinh sẽ tiến hành hợp tác thương mại bình thường với Moscow và Kiev dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và bình đẳng.