Người Việt Nam có quan niệm “không ai giàu ba họ", người Trung Quốc cho rằng “một gia tài không thể thọ nổi 3 thế hệ" hay ở phương Tây có “định luật Midas". Theo các chuyên gia, nguyên nhân sâu xa nằm ở hiểu biết về quản lý tài chính thông minh.

Theo tổ chức tư vấn tài sản Williams Group, có tới 70% gia đình giàu có không giữ được gia tài qua đời thứ hai và 90% không duy trì được đến đời thứ ba.

Tạp chí Forbes chỉ ra trong số 483 tỉ phú vào năm 2014 thì có 66,5% thuộc thế hệ thứ nhất, khoảng 20% thuộc thế hệ thứ hai và dưới 10% là thế hệ thứ ba. Tỉ lệ này ngày càng thu hẹp ở thế hệ thứ tư, năm và sáu.

Tổ chức U.S. Trust thực hiện khảo sát những cá nhân sở hữu hơn 3 triệu USD về việc họ đã chuẩn bị cho thế hệ tiếp theo như thế nào để quản lý khối tài sản đó.

Kết quả cho thấy, 78% người cho rằng thế hệ tiếp theo không đủ khả năng để thừa kế tài sản và 64% thừa nhận rằng họ tiết lộ ít hoặc giấu con cái về mình có bao nhiêu tiền.

Lý giải về câu hỏi tại sao gia tài khó trụ vững qua nhiều thế hệ, các chuyên gia quản lý tài chính chỉ ra những nguyên nhân sau:

Thứ nhất, ý chí, nghị lực và cả năng lực, trình độ dần bị mai một. 

Thứ hai là tố chất, tài năng của những người thừa kế. Không có gì để đảm bảo chắc chắn rằng cha mẹ thông minh, tài giỏi thì sinh ra con cái cũng thông minh, tài giỏi như vậy.

Thứ ba nằm ở sự biến động không ngừng của thời cuộc. Những cơn sóng bất ngờ của nền kinh tế, chính trị - xã hội... tác động đến kinh doanh, sản xuất nhiều khi không ai có thể lường trước được. 

Đặc biệt khi bàn về nguyên do khiến tài sản thường “không cánh mà bay”, các chuyên gia tài chính nhấn mạnh rằng thế hệ đi sau thường không biết số tiền mình nắm giữ có giá trị lớn đến mức nào và chưa đủ năng lực để quản lý, kiểm soát tài sản đó.

Trong cuốn sách "Vô cùng tàn nhẫn, vô cùng yêu thương", tác giả Sara Imas nhận thấy người Do Thái không chỉ truyền lại của cải vật chất, mà còn truyền lại tố chất và kỹ năng tạo ra của cải cho con cháu mình. Với họ, những thứ đó còn có giá trị hơn rất nhiều so với tiền bạc. Giá trị này không đến từ thừa kế, nó đến từ phương pháp yêu con chất lượng cao của các bậc phụ huynh người Do Thái.

Theo tác giả, tình yêu thương của các bậc cha mẹ Do Thái nhằm vào mục đích đem lại lợi ích suốt đời cho con chứ không chỉ đáp ứng nhu cầu tạm thời của trẻ. 

Họ thực hiện “cơ chế thị trường, không bồi dưỡng ra thế hệ ăn bám cha mẹ”, “phát huy tố chất triệu phú của mỗi đứa trẻ”, “nắm bắt kỹ năng quản lý từ nhỏ”, “trì hoãn thỏa mãn của con để cho chúng hiểu cha mẹ”, “cha mẹ làm quân sư quan sát, tham mưu, nhắc nhở con, không đào tạo con thành một kẻ tầm thường”…

Từ đây, Sara Imas gửi đi thông điệp rằng dù phụ huynh có đem toàn bộ tính mạng, của cải, địa vị, thời gian, tinh thần và sức lực cho con thì trẻ cũng không thể hạnh phúc cả đời. Giáo dục tài chính từ khi mới 3 tuổi sẽ giúp trẻ hiểu về giá trị của đồng tiền, bồi dưỡng khả năng quản lý tài sản. Từ đó sự thịnh vượng mới có thể dài lâu.