Vị trí chiếc tăm qua chụp chiếu chẩn đoán - Ảnh: BSCC
Các bác sĩ khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh đã gắp thành công chiếc tăm tre nhọn dài khoảng 3cm xuyên thủng tá tràng cho nữ bệnh nhân 56 tuổi.
Tăm nhọn gây ổ thủng ruột và tạo ổ mủ
Bà N.T.H (56 tuổi, Quảng Ninh) bị đau bụng âm ỉ, đau nhiều khi vận động từ 30 Tết nhưng đang trong dịp tết nên không đi khám ngay. Càng ngày bà thấy đau càng tăng, ăn uống kém, được đưa đến khám tại Trung tâm y tế với chẩn đoán dị vật đường tiêu hóa và được chuyển lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh.
Trên phim chụp cắt lớp vi tính cho thấy hình ảnh dị vật hình que dài khoảng 30mm nằm ở đoạn D2 tá tràng. Bệnh nhân được chỉ định nội soi dạ dày tá tràng gây mê lấy dị vật.
Kíp bác sĩ khoa Thăm dò chức năng của Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiến hành nội soi kiểm tra và phát hiện một dị vật là tăm tre nhọn, một đầu cắm xuyên niêm mạc ruột, một đầu tự do, xung quanh có dịch mủ chảy.
Quá trình nội soi lấy dị vật gặp khó khăn do nhu động ruột bị kích thích, co thắt liên tục khiến đầu tăm di động và có xu hướng cắm hết qua thành ruột vào ổ bụng.
Sau gần 1 tiếng nỗ lực, tăm nhọn dài hơn 3cm đã được lấy ra thành công trong niềm vui của cả ê kíp. Hiện, sức khỏe bệnh nhân ổn định, đỡ đau bụng, được chuyển về Khoa Ngoại tiếp tục theo dõi, điều trị kháng sinh chống viêm.
Bác sĩ Lê Bá Sinh, Khoa Thăm dò chức năng, người trực tiếp thực hiện nội soi cho biết: "Trường hợp bị tăm nhọn cắm thủng ruột như của bà H. không phải hiếm gặp, tuy nhiên đây là ca khó, bởi bệnh nhân đau bụng gần 1 tuần mới vào viện khám, khi đó dị vật đã xuyên sâu vào niêm mạc ruột, gây viêm và sắp lọt vào ổ bụng, đầu tăm phía trong chỉ còn chừng 2-3mm.
Hơn nữa, dị vật này lại nằm ở vị trí có nhiều nếp gấp niêm mạc, nhu động ruột co bóp, di động liên tục khiến việc tiếp cận đầu tăm nhỏ càng thêm khó khăn.
Có những lúc kíp nội soi không thấy được dị vật, tưởng tăm nhọn đã lọt ổ bụng, nguy cơ phải chuyển mổ nội soi để lấy dị vật. Tuy nhiên, chúng tôi không bỏ cuộc, sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để bằng mọi cách tiếp cận đầu tăm ẩn hiện trong ổ mủ có giả mạc. Sự cố gắng của cả ê-kíp đã được đền đáp, đoạn tăm nhọn dài 3 cm đã được lấy ra ngoài an toàn".
Thói quen tạo ra nguy hiểm hơn cả hóc xương
Các chuyên gia tiêu hóa cho biết, nuốt tăm tre và bị tăm đâm thủng ruột là tai nạn vẫn thường gặp và hay xảy ra ở người lớn tuổi. Hầu hết bệnh nhân có thói quen ngậm tăm lúc ngủ nên nuốt mà không biết.
Số khác nuốt tăm nhưng nghĩ không sao nên không đi khám đến khi đau dữ dội đi khám thì đã bị biến chứng do tăm để lâu gây áp xe, tạo thành ổ viêm, khối u hoặc đâm thủng ruột và dịch chảy vào ổ bụng gây ra viêm phúc mạc, nhiễm trùng, nhiễm độc… nguy hiểm tính mạng.
Tăm đâm vào nội tạng cũng được coi là hóc dị vật nhưng nguy hiểm hơn nhiều so với hóc xương, như xương cá còn có thể bị các dịch vị, đặc biệt là dịch ở dạ dày ăn mòn, phá hủy.
Tăm nhọn lại thuộc chất gỗ không bị phá hủy, ăn mòn nên trôi dạt đến đâu nguy hiểm tới đó. Tăm - dị vật rơi vào cơ thể sẽ tạo ổ áp xe, gây chảy máu, đặc biệt nếu đâm vào thực quản gây chảy máu ồ ạt thì ngay cả nằm trên bàn mổ cũng khó cứu được.
Thực tế đã có không ít bệnh nhân bị tử vong vì vô ý nuốt phải tăm. Vì có những trường hợp khi tăm mắc ở họng đã cố tình lấy ra, tăm có thể từ thực quản tuột ra nguy cơ cắm vào mạch máu vì thực quản nằm sát với mạch máu lớn từ tim ra.
Nếu thủng mạch máu, bệnh nhân rất dễ tử vong. Khi thoát khỏi thực quản, tăm vào dạ dày gây thủng dạ dày, chu du xuống ruột non, ruột già gây thủng phải mổ cấp cứu mới hy vọng cứu được bệnh nhân.
Điều đáng nói là trong nhiều trường hợp, dù đã nội soi nhưng cũng không xác định được bệnh nhân bị thủng ruột do nguyên nhân dị vật nào mà thường được mổ cấp cứu vì tình trạng viêm nhiễm trùng ổ bụng.
Do đó, nếu biết nuốt phải tăm cần ngay lập tức ngưng nuốt, cố gắng nôn ọe ra càng sớm càng tốt. Khi đã bị hóc, không nên ăn bất cứ thứ gì nhằm đẩy xương xuống mà nhanh chóng đến bệnh viện để giải quyết.
Người dân tuyệt đối không nên ngậm tăm sau xỉa răng, nhất là khi ngả lưng, khi ngủ. Tuyệt đối không nên bẻ đôi tăm, vừa xỉa răng, ngâm tăm vừa nói chuyện… rất dễ bị hóc tăm.
Khi bị hóc tăm tuyệt đối không nên chữa mẹo, tự ý xử lý tại nhà bằng biện pháp dân gian trước khi đến cơ sở y tế.
Các phương pháp như nuốt cơm, nuốt một số loại quả, vỏ, lá… chữa hóc rất rủi ro, càng làm tăm đâm sâu vào thực quản, gây hậu quả nghiêm trọng. Trường hợp nuốt trôi xuống đường tiêu hóa dưới cũng có thể đâm vào dạ dày, ruột gây thủng….
Tăm xỉa răng đâm xuyên tĩnh mạch do thói quen ngậm tămMột người đàn ông ngậm tăm sau ăn và nuốt nhưng không hay biết, sau nhiều ngày đau bụng và ho, kèm sốt… Tăm tre đâm thủng ruột, xuyên tĩnh mạch chủ.