Chuyên gia kinh tế Trần Nguyên Đán - giảng viên Trường đại học Kinh tế TPHCM - cho rằng, đề xuất của Bộ Tư pháp (về xây dựng Luật Thuế BĐS) là đánh vào nhà có giá trị cao, người giàu và tạo ưu đãi cho người thu nhập thấp. Nhưng thực tế, việc này rất khó thực hiện. Đánh thuế đối với nhà có giá trên 50 triệu đồng/m2 tức là đánh thuế gần như toàn bộ thị trường. Bên cạnh đó, luật này dự kiến đến năm 2025 mới thông qua. Từ đây đến năm 2025, thị trường có thể xuất hiện chiêu trò lách luật, biến giá thành các khoản phí để giá nhà thấp hơn mức phải chịu thuế. Theo ông, việc đánh thuế nhà như trên rất dễ khiến giá nhà tăng do bên bán cộng tiền thuế vào. Giao dịch BĐS đang ảm đạm, nếu áp dụng việc đánh thuế này sẽ khiến thị trường tắc nghẽn thêm. “Cũng nên đánh thuế nhà, nhưng phải theo cách thức và mức độ phù hợp để người dân không thấy đó là gánh nặng” - ông nói.
Ông Trần Khánh Quang - chuyên gia BĐS, Giám đốc Công ty Việt An Hòa - cho rằng, việc đánh thuế là đánh vào sản phẩm BĐS cao cấp, trung cao cấp. Mức đưa ra (50 triệu đồng/m2) là không hợp lý bởi hầu hết căn hộ - nhất là ở TPHCM, Hà Nội - sẽ bị đánh thuế, trong khi mục đích thu thuế là điều tiết và chống đầu cơ căn hộ giá cao, căn hộ cao cấp. Nếu đánh thuế thì mức cơ sở phải trên 70 triệu đồng/m2, gấp đôi mức giá căn hộ trung bình.
Theo ông, việc đánh thuế như đề xuất không ngăn chặn được tình trạng đầu cơ mà cần thu mức cao hơn, nhưng mức cao hơn lại ảnh hưởng đến thị trường. Mức thu như đề xuất không ảnh hưởng đến thị trường nhiều nhưng sẽ tạo ra tâm lý giá căn hộ sẽ tăng. Ông Trần Khánh Quang nói: “Đây chưa phải là thời điểm hợp lý để đề xuất về thuế, phí liên quan đến BĐS bởi thị trường đang rất khó khăn. Cần xem xét lại đề xuất đánh thuế BĐS thứ hai, bởi việc đầu cơ ở TPHCM ít hơn các tỉnh. Thị trường BĐS các tỉnh giáp ranh TPHCM như Long An, Bình Dương, Đồng Nai đang rất phát triển và dòng vốn đầu tư sẽ chảy về các tỉnh”.
Chuyên gia kinh tế, tiến sĩ Đinh Thế Hiển cũng cho rằng, đề xuất thu thuế căn nhà thứ hai vào thời điểm thị trường BĐS đang trầm lắng như hiện nay là chưa hợp lý.
Cần có cách thu thuế phù hợp
Theo ông Trần Khánh Quang, trong tương lai, đánh thuế BĐS là điều nên làm để ổn định thị trường. Nhưng nhà quản lý phải số hóa BĐS để thu thập đủ các dữ liệu rõ ràng, minh bạch về giá trị, số lượng. Tiếp theo là nguồn thuế thu được phải đưa về để đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, mới phát huy tác dụng.
Chuyên gia kinh tế Trần Nguyên Đán cho rằng, việc đánh thuế căn nhà thứ hai sẽ hạn chế tình trạng đầu cơ tốt hơn so với đề xuất thu thuế đối với nhà có giá trên 50 triệu đồng/m2. Thực ra, tiền để mua là tiền từ thu nhập sau thuế của người dân. Đó là chưa kể, thuế thu nhập cá nhân lại không khấu trừ tiền lãi vay mua nhà. Trong khi đó, người giàu là người đóng thuế nhiều nhất nên cho rằng người giàu dùng đồ cao cấp thì phải chịu thêm thuế là không hợp lý.
Cũng theo ông, vấn đề ở đây là dùng thuế để kiểm soát tình trạng đầu cơ chứ không phải đánh thuế vào người giàu để hạn chế đầu cơ. Để ngăn chặn tình trạng đầu cơ, cần bắt buộc mọi giao dịch BĐS phải qua tài khoản ngân hàng để khai báo thuế, hoàn thiện cơ sở dữ liệu. Thuế là một công cụ của Nhà nước, dù có vai trò rất lớn trong thu ngân sách nhưng không thể vì thế mà tận thu.
Tiến sĩ Đinh Thế Hiển nhận định: cần thu thuế BĐS phù hợp như các nước có nền kinh tế thị trường. Việc thu thuế BĐS nên tập trung hơn vào những BĐS không được đưa vào sử dụng. Mức thuế hợp lý là khoảng 10 - 20% thu nhập từ khai thác căn nhà đó (dù cho thuê hay không, vẫn nộp). Việc thu thuế BĐS là điều hiển nhiên cần thực hiện chứ không phải chỉ để chống đầu cơ BĐS, giảm giá nhà xuống như mọi người nghĩ. Nếu đánh thuế căn nhà thứ hai, về ngắn hạn, giá BĐS chưa chịu ảnh hưởng nhưng về sau, giá BĐS sẽ phải giảm về mức hợp lý dựa trên khả năng khai thác.
Với cách thu thuế hiện nay, người đầu tư BĐS đang được hưởng lợi lớn từ Nhà nước và cơ sở hạ tầng mà không phải chịu bất kỳ chi phí nào khác. Khi một con đường cao tốc được mở, doanh nghiệp và người dân đi trên tuyến đường đó phải nộp thuế, phí cầu đường nhưng một người bỏ vốn vào BĐS ở khu vực có đường cao tốc đó chỉ nộp thuế thu nhập cá nhân 2%, sau đó ngồi chờ đất lên giá, có khi lên đến từ 50 - 300%. Điều này là chưa hợp lý. Đánh thuế quá nhẹ nên người đầu tư BĐS càng giàu, càng khai thác BĐS kiếm lời, tài sản càng tăng lên. Tiến sĩ Đinh Thế Hiển |
Bích Trần - Thanh Hoa
Xem thêm: lmth.4264841a-meid-ioht-cahn-nac-gnuhn-teiht-nac-nas-gnod-tab-euht-uht/nv.moc.enilnounuhp.www