Nông dân các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang bước vào thu hoạch vụ lúa Đông Xuân, giá lúa đầu vụ hiện cao hơn từ 800-1.000 đồng/kg so với cùng kỳ năm trước. 

Bà Lâm Thị Chín - ngụ xã Đông Bình, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ - cho hay: “Vụ này, gia đình canh tác gần 2ha lúa, nhờ thời tiết thuận lợi, ít sâu bệnh, năng suất đạt khoảng 7,5 tấn/ha. Hiện thương lái thu mua tại ruộng lúa tươi giống IR 50404 từ 6.500-6.600 đồng/kg, các giống lúa chất lượng cao từ 7.000-7.100 đồng/kg, lúa Nhật 7.700-7.900 đồng/kg, lúa ST24 khoảng 8.000 đồng/kg… Với giá này nông dân lãi 25-30 triệu đồng/ha trở lên”. 

Thương lái đang thu mua lúa ở đồng bằng sông Cửu Long với giá cao, nông dân thu lợi nhuận tốt - Ảnh: H.L

Giá gạo xuất khẩu hiện cũng đang ở mức cao. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam, giá gạo xuất khẩu cập nhật đến ngày 7/2 là 468 USD/tấn (5% tấm) và 448 USD/tấn (25% tấm), thấp hơn từ 17-22 USD/tấn (tùy chủng loại) so với gạo Thái Lan, cao hơn so với giá gạo Ấn Độ.
Theo một số doanh nghiệp xuất khẩu gạo, hiện nhu cầu nhập khẩu từ các nước rất lớn, nhất là Trung Quốc, Philippines…, giá gạo xuất khẩu vì vậy đã tăng nhanh. Cụ thể, giá gạo xuất khẩu tháng Một trung bình là 507,5 USD/tấn, cao hơn khoảng 18 USD/tấn so với giá xuất khẩu gạo bình quân năm 2022 (486,2 USD/tấn).

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT), xuất khẩu gạo tăng trưởng nhanh là nhờ cơ cấu chủng loại gạo thay đổi theo hướng tăng tỉ lệ gạo thơm, gạo đặc sản và gạo trắng cao cấp. Đây đều là những sản phẩm gạo mang lại giá trị gia tăng cao. Hiện, một số chủng loại gạo đặc sản của Việt Nam đã có giá xuất khẩu tương đương với gạo thơm Thái Lan. Riêng phân khúc gạo trắng, có lúc giá gạo Việt Nam vượt trên gạo của Ấn Độ và Thái Lan. Một thành công nữa là gạo Việt Nam đã thâm nhập được các thị trường khó tính như EU, bước đầu xây dựng được thương hiệu…

Hiện Bộ NNPTNT đang triển khai đề án “Phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL”. Mục tiêu nhằm hình thành vùng nguyên liệu hàng hóa tập trung quy mô lớn ổn định lâu dài, tạo thuận lợi để tổ chức lại sản xuất lúa gạo theo hướng hiện đại, nâng cao giá trị gia tăng và thu nhập cho nông dân… 
Ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ NNPTNT - cho hay, mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 xây dựng vùng chuyên canh lúa chất lượng cao ở ĐBSCL đạt trên 500.000 ha, sản lượng đạt khoảng 6,2 triệu tấn lúa (tương đương 3,8 triệu tấn gạo); lợi nhuận của nông dân đạt trên 35%; giảm phát thải khí nhà kính trên 10%… 

Huỳnh Lợi