Sáng 16-2, Thành ủy TP.HCM tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện nghị quyết số 20-NQ/TW của Trung ương Đảng khóa XI về phát triển khoa học công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Hồ Hải - phó bí thư Thành ủy TP.HCM - đánh giá hoạt động khoa học công nghệ của TP.HCM trong giai đoạn 2012 - 2022 đã đạt được những thành tựu quan trọng và khá toàn diện.

Trình độ khoa học công nghệ của doanh nghiệp sản xuất công nghiệp từng bước được nâng cao, cải thiện qua từng giai đoạn.

Khoa học công nghệ chưa thực sự là động lực phát triển cho TP.HCM

Theo báo cáo của Thành ủy TP.HCM, chỉ số năng suất yếu tố tổng hợp (TFP) của TP luôn tăng và ở mức cao trong giai đoạn 2011 - 2020, đạt 35,62%, trong đó đóng góp của khoa học công nghệ vào tăng trưởng TFP là 74%.

Trong giai đoạn 2012 - 2021, năng suất lao động xã hội của TP cao hơn 2,7 lần so với cả nước và bình quân đạt 235,5 triệu đồng. Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội cao gấp 1,7 lần so với cả nước.

Năng suất lao động của doanh nghiệp có hàm lượng khoa học và công nghệ cao thuộc 4 ngành công nghiệp và 9 ngành dịch vụ trọng yếu gấp 1,57 lần năng suất lao động xã hội của TP.

Dù đạt được một số kết quả tích cực, Phó bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Hồ Hải cho rằng nhiệm vụ phát triển khoa học công nghệ thời gian qua vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức.

Cụ thể, sự phát triển khoa học công nghệ chưa theo kịp yêu cầu phát triển của kinh tế, xã hội và chưa thực sự trở thành động lực phát triển. Đầu tư của Nhà nước và xã hội cho khoa học công nghệ chưa tương xứng với tiềm năng.

Ông Nguyễn Hồ Hải cho rằng cơ chế quản lý khoa học và công nghệ của TP dù có đổi mới nhưng chưa theo kịp với thị trường. Một số chính sách phát triển khoa học công nghệ còn hạn chế, bất cập, chưa đầu tư xứng đáng cho hoạt động sáng tạo…

Bên cạnh đó, lực lượng cán bộ về khoa học công nghệ tăng về số lượng nhưng còn thiếu chuyên gia đầu ngành, nhất là trong những lĩnh vực trọng điểm như công nghệ sinh học, công nghệ vi mạch, trí tuệ nhân tạo…

Ngoài ra, thị trường khoa học công nghệ của TP đã hình thành nhưng chậm phát triển. Phần lớn doanh nghiệp trên địa bàn TP là doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ. Năng lực về tài chính, công nghệ và nguồn nhân lực về khoa học công nghệ của doanh nghiệp còn yếu.

Ông đề nghị trong thời gian tới, TP.HCM cần tập trung nghiên cứu, ban hành cơ chế chính sách về quản lý, tổ chức hoạt động khoa học công nghệ, trong đó đổi mới mạnh mẽ cơ chế quản lý, phương thức đầu tư, phương thức tài chính, đổi mới hệ thống tổ chức, nguồn nhân lực khoa học công nghệ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ.

Cần tiếp tục kêu gọi, huy động các nguồn lực xã hội để đầu tư hạ tầng về khoa học công nghệ, tăng cường trang thiết bị, nghiên cứu nâng cao hiệu quả các phòng thí nghiệm trọng điểm, phòng thí nghiệm chuyên ngành, phát triển các khu công nghệ cao, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, khu công nghệ thông tin.

Phó bí thư Nguyễn Hồ Hải lưu ý cần đề xuất các giải pháp phát triển doanh nghiệp khoa học công nghệ. Bên cạnh đó, cần tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, phát triển thị trường khoa học công nghệ, thức đẩy các hoạt động tạo ra sản phẩm trí tuệ, nâng cao hàm lượng về sở hữu trí tuệ.

Cần thêm chính sách hỗ trợ cho nhân lực khoa học công nghệ

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định lưu ý TP.HCM cần quan tâm, tăng tỉ trọng đầu tư cho phát triển công nghệ của TP, khuyến nghị mức tổng đầu tư của TP cho phát triển khoa học công nghệ phải từ 2% GRDP trở lên thì khoa học công nghệ mới tạo được sức bật.

Cho rằng nếu chỉ dựa vào ngân sách sẽ không đủ, ông Định đề nghị TP.HCM cần có thêm những cơ chế xã hội hóa các nguồn cho khoa học công nghệ.

Điển hình, có thể phát huy quỹ phát triển khoa học công nghệ của các doanh nghiệp và các quỹ đầu tư cho các start-up phát triển khoa học công nghệ…

Ngoài ra, TP cần thêm những chính sách hỗ trợ cho đội ngũ nhân lực khoa học công nghệ, bởi một bộ phận nhân lực hiện có thu nhập chưa tương xứng với mức sống tại TP.HCM.

Năm 2022, TP.HCM chi 10.000 tỉ đồng cho khoa học công nghệ

Năm 2022 ghi nhận nhiều chỉ số tăng trưởng lên mức ba con số về khoa học công nghệ tại TP.HCM.