Mirae Asset Securities (MAS) là một trong những CTCK có 100% vốn nước ngoài đầu tiên ở Việt Nam. Sau 16 năm, hiện MAS đã có mặt ở 10 thành phố lớn, trở thành công ty có thị phần lớn thứ tư trên sàn HOSE.
Với kinh nghiệm làm việc trong ngành quản lý dịch vụ tài chính và môi giới chứng khoán chuyên nghiệp từ những năm 1990, năm 2013 ông Steven Brown chính thức bước chân vào TTCK Việt Nam, từng "nhảy việc" từ HSC, SSI đến VinaCapital và giờ đã dừng chân ở MAS, hiện đảm nhận vị trí giám đốc kinh doanh mảng khách hàng tổ chức. Ông nhận định 2023 sẽ là một năm khởi sắc với thị trường Việt Nam khi đón dòng vốn ngoại quay trở lại, và chắc chắn giá trị và sức hấp dẫn của Việt Nam với nhà đầu tư quốc tế sẽ được lan toả.
Với kinh nghiệm 25 năm làm việc trong ngành tài chính, môi giới đầu tư, ông nhận định 2022 là một năm như thế nào với thị trường nói chung?
2022 là một năm rất thú vị và đáng nhớ. Chỉ số VN Index của Việt Nam lần đầu tiên đạt mốc 1.500 điểm và sau đó giảm xuống dưới 900 điểm vào năm 2022. Và VN Index đã trở thành một trong những chỉ số biến động nhất thế giới, tương đương đương với chỉ số Nasdaq của Mỹ.
Đầu tháng 4, giá trị vốn hoá của HOSE đạt mức kỷ lục hơn 254,5 tỷ USD (hơn 6.000 tỷ đồng) và nhà đầu tư cá nhân cũng mở khoảng 2,5 triệu tài khoản chứng khoán mới trong năm 2022, cao nhất trong lịch sử 22 năm của thị trường chứng khoán Việt Nam. Tổng số tài khoản giao dịch của nhà đầu tư Việt Nam sắp vượt qua con số 7 triệu trong những tháng đầu năm 2023.
Hơn nữa, 2022 cũng chứng kiến sự quay trở lại của dòng vốn đầu tư ngoại, lần đầu tiên kể từ năm 2019. Nghị định 65 được ban hành cũng tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư quan tâm đến trái phiếu doanh nghiệp.
Những con số này cho thấy một tín hiệu rõ ràng rằng, ngay cả trong bối cảnh nền kinh tế đã mở cửa trở lại sau đại dịch Covid-19, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn tăng trưởng nhanh chóng và ngày càng hấp dẫn.
Có thể thấy, các thị trường chứng khoán trên thế giới biến động mạnh trong năm ngoái, Việt Nam cũng không phải ngoại lệ. Theo ông, diễn biến tiêu cực này đã kết thúc hay chưa? Ông thấy có dấu hiệu nào cho thấy diễn biến tiêu cực này có thể đi đến hồi kết hay chưa?
Chúng tôi tin rằng xu hướng giảm của thị trường Việt Nam đã gần kết thúc, và cũng có thể nói là đã chạm đáy. Năm 2022 chứng kiến rất nhiều vấn đề bất ổn xảy ra bên ngoài Việt Nam, dẫn đến sự biến động của thị trường toàn cầu. Ví dụ, quyết định thắt chặt chính sách tiền tệ của Fed khiến thị trường chứng khoán thế giới lao dốc và dòng tiền bị rút khỏi cả thị trường phát triển lẫn mới nổi. Như tôi đã nhận định trước đó, việc Việt Nam đón nhận dòng vốn ròng từ khối ngoại vào năm 2022 là một điều rất đáng chú ý.
Nhiều chuyên gia thị trường dự báo rằng Fed đang tiến gần hơn đến mức lãi suất cuối cùng, có thể là mức tăng sẽ giảm dần trong suốt năm 2023. Sau khi giai đoạn thắt chặt này kết thúc, thị trường toàn cầu sẽ lại thu hút được dòng vốn đầu tư.
Khi hầu hết các nhà đầu tư tổ chức xếp hạng Việt Nam là một trong số những thị trường cận biên “đáng để đầu tư” nhất, chúng tôi kỳ vọng Việt Nam sẽ lại ghi nhận dòng vốn ròng vào năm 2023. Cách tiếp cận thận trọng của Việt Nam đối với chính sách tài khoá cũng thúc đẩy ổn định kinh tế vĩ mô và ngoại hối, 2 yếu tố quan trọng mà nhà đầu tư tổ chức nước ngoài cân nhắc để thực hiện đầu tư. Tỷ số P/E của thị trường Việt Nam vẫn còn thấp so với nhiều nơi khác trên thế giới. Bởi vậy, xét về nhiều khía cạnh thì đây là một địa điểm hấp dẫn.
Trong bối cảnh thị trường bị bán giải chấp thì Mirae Asset đã quản lý tài sản của khách hàng như thế nào? Mirae Asset có cảnh báo sớm với khách hàng về rủi ro biến động hay không? Số trường hợp bị call margin có tăng không?
Điểm khác biệt chính giữa một công ty chứng khoán như Mirae Asset Securities so với một số khác là “sự gắn kết giữa con người” với các khách hàng của chúng tôi. Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng với chúng tôi, ở bất kỳ nơi nào trong số 15 quốc gia mà chúng tôi đang hoạt động.
Tại Việt Nam, chúng tôi có sự tương tác một cách tôn trọng và gần gũi với khách hàng, đặc biệt là ở thời điểm thị trường biến động. Việc bảo vệ nhà đầu tư khỏi những sự kiện như “margin call” được chúng tôi thực hiện rất nghiêm túc. Nhưng xét cho cùng, giống các nhà môi giới khác, chúng tôi hoạt động dựa trên các phương pháp tiếp cận rủi ro.
Vì thế, chúng tôi có những người có kinh nghiệm về rủi ro, thẩm định tín dụng và dịch vụ khách hàng hỗ trợ để có thể thảo luận với khách hàng về phương pháp giao dịch hợp lý và các chiến lược giảm thiểu rủi ro trong thời kỳ biến động.
Vậy, với riêng Mirae Asset thì 2022 có phải là 1 năm có nhiều dấu ấn không?
Chắc chắn là như vậy.
Trong suốt 15 năm hoạt động, 2022 là năm chúng tôi tương tác với khách hàng nhiều nhất, được thể hiện qua tổng số tài khoản được mở và lượt đăng ký ấn tượng trên kênh YouTube. Năm 2022, thị phần môi giới tại HOSE của chúng tôi đứng ở vị trí thứ 4.
Với mục tiêu “Khách hàng là trên hết”, chúng tôi đã có thành tích vượt trội so với một số công ty đối thủ cả về chỉ số hiệu suất hàng quý và lợi nhuận sau thuế. Về mảng quỹ tương hỗ, chúng tôi đã hợp tác với UOBAM, VinaCapital và Dai-ichi Life.
Ông nghĩ thế nào khi thị phần môi giới chứng khoán của công ty đã tăng lên trong năm vừa qua?
Thị phần môi giới trên sàn HOSE của chúng tôi tăng từ con số 0,52% vào năm 2016 lên 5,47% vào năm 2022 (đứng thứ 5) và đặc biệt là tăng lên 6,31% vào quý IV/2022 (đứng thứ 4).
Tôi rất trân trọng thành tích này và nó cũng thể hiện triết lý kinh doanh “Khách hàng là trên hết” của chúng tôi. Đến năm 2023, Mirae Asset Securities bước sang năm thứ 16 hoạt động ở Việt Nam. Chúng tôi vẫn tập trung vào khách hàng và đồng thời nâng cao kỹ năng cho các nhân viên cấp cao. Chúng tôi rất vinh dự khi được hỗ trợ ngày càng nhiều người Việt Nam đầu tư vào chứng khoán và các quỹ đã niêm yết.
Các cố vấn của chúng tôi luôn nỗ lực chuyển đổi nhanh chóng, cung cấp dịch vụ cho khách hàng theo tiêu chuẩn toàn cầu, không chỉ tư vấn đầu tư cổ phiếu riêng lẻ mà còn đầu tư vào quỹ tương hỗ và quỹ ETF. Mirae Asset Securities cũng mở rộng các dịch vụ sử dụng đòn bẩy như cho vay ký quỹ - lĩnh vực mà chúng tôi đứng trong top 1 CTCK có dư nợ cho vay ký quỹ cao nhất.
Có thể thấy, đầu năm 2023 vẫn khó khăn với ngành tài chính. Nhiều tổ chức lớn ở Phố Wall đã sa thải nhân sự, ví dụ như BlackRock hay Goldman Sachs. Theo ông, nguyên nhân là do đâu?
Theo tôi, có một điều mà chúng ta cần lưu ý là tình trạng dư thừa đang xảy ra ở nhiều nơi trên toàn thế giới. Song, một yếu tố khác đáng chú ý là một số nơi khác cũng có sự tăng trưởng về tổng số việc làm và tải sản được quản lý trong lĩnh vực dịch vụ tài chính trong năm qua, ví dụ như Việt Nam và Ấn Độ.
Rõ ràng rằng xu hướng này sẽ không lặp lại ở Việt Nam. Trong khi năm 2022 là giai đoạn thị trường biến động, thì 10 CTCK ở Việt Nam (xét theo thị phần) đều báo lãi trong quý IV/2022, ngoại trừ VnDirect. Hơn nữa, tất cả các công ty môi giới trong top 10 Việt Nam cũng công bố lợi nhuận sau thuế dương trong năm 2022.
Về Mirae Asset Securities, chúng tôi nhận được những “động lực thúc đẩy” doanh thu, chẳng hạn như mảng quỹ tương hỗ, lợi nhuận từ lãi cho vay ký quỹ, phí giao dịch cổ phiếu, doanh thu từ ETF và chúng tôi cũng ít phụ thuộc hơn vào bộ phận “chứng khoán tự doanh”.
Lạm phát ở nền kinh tế lớn nhất thế giới đang dần hạ nhiệt, ông dự đoán ra sao về lộ trình thắt chặt chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang (FED)?
Có thể đến giữa năm 2023, Fed sẽ tiến đến gần hơn với mức đỉnh của lãi suất. Các yếu tố mà NHTW Mỹ cân nhắc trước khi điều chỉnh lãi suất là: số liệu việc làm, nhà ở mới, doanh số bán bất động sản, hoạt động thương mại và sản xuất công nghiệp. Vì Fed đã đưa lãi suất ngắn hạn tăng 400 điểm cơ bản trong chưa đầy 12 tháng ở Mỹ, nên chúng tôi dự đoán xu hướng này không lặp lại trong năm 2023 vì có thể dẫn đến nhiều rủi ro.
Ngoài ra, các nhà tuyển dụng của Mỹ có thể cắt giảm nhân sự nếu lãi suất tăng, có nghĩa là chi tiêu của người tiêu dùng sẽ ít hơn đối với hàng hoá và dịch vụ (có thể thấy ở trường hợp của Amazon, Microsoft và Google). Bởi vậy, trong quý I và II/2023, mức tăng lãi suất có thể sẽ thấp hơn và sau đó là Fed sẽ dần nới lỏng chính sách, khi Fed nỗ lực để cải thiện nền kinh tế sau thời gian tỷ lệ thất nghiệp giảm mạnh
Theo ông, đâu là những “cơn gió ngược”, rủi ro mà nhà đầu tư cần thận trọng trong năm mới?
Vì dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2023 rất tích cực, nên câu chuyện chính ở đây là các sự kiện đến từ bên ngoài, chẳng hạn như cách Fed điều chỉnh lãi suất là “cơn gió ngược” lớn nhất. Các công ty bất động sản niêm yết với trái phiếu sắp đáo hạn nên được nhà đầu tư theo dõi sát sao.
Tôi thấy rất lạc quan khi các cơ quan quản lý đã thúc đẩy việc thanh toán trước hạn với trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức phát hành, cũng như khuyến khích các công ty bất động sản tái cấu trúc để giảm bớt áp lực.
Ngoài ra, trong 27 ngân hàng niêm yết của Việt Nam, một số có thể chứng kiến tỷ lệ thu nhập lãi ròng sụt giảm trong khi những ngân hàng khác phải tăng trích lập dự phòng cho các khoản nợ xấu (NPL). Các công ty niêm yết ngành du lịch và khách sạn đang hồi phục sau Covid-19 nhưng vẫn cần thời gian để thu hút khách quốc tế trở lại.
Ông dự đoán như thế nào về triển vọng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong năm 2023?
Về góc độ của một doanh nghiệp, chúng tôi có các nhà phân tích chiến lược và vĩ mô, nghiên cứu bối cảnh kinh tế và thị trường chứng khoán. Chúng tôi hoạt động ở 15 quốc gia để đối chiếu và xem xét các kịch bản tiềm năng trong năm 2023 cho thị trường vốn.
Với Việt Nam, nghiên cứu của chúng tôi nhận thấy Việt Nam có tốc độ tăng trưởng GDP vượt trội so với các nước ASEAN và so với hầu hết các nền kinh tế phát triển. Bởi vậy, Việt Nam đang ở đang có một vị thế vững chắc.
Trong khi thị trường Mỹ phụ thuộc vào 2 yếu tố là chính sách tiền tệ và rủi ro suy thoái kinh tế có thể xảy ra vào năm 2023, thì Việt Nam vẫn được dự báo đạt mức tăng trưởng GDP mạnh mẽ và GDP bình quân đầu người ở mức kỷ lục.
Còn về thị trường chứng khoán, thì 2 thị trường có sự khác nhau tương đối vì thông thường nhà đầu tư Việt Nam không giao dịch cổ phiếu Mỹ. Họ đầu tư vào các doanh nghiệp niêm yết, các quỹ tương hỗ và quỹ ETF trên HOSE ở Việt Nam. Hầu hết các nhà phân tích thị trường của chúng tôi đều rất lạc quan về triển vọng của VN Index trong năm 2023.
Một số thống kê cho thấy, sau mức giảm 25% thì khoảng thời gian hồi phục sẽ diễn ra, đây có phải “tín hiệu đáng mừng” cho chứng khoán Việt Nam không?
Nhìn chung, về mặt kỹ thuật thì điều này xảy ra một cách định kỳ. Tuy nhiên, theo tôi thì mỗi công ty và HĐQT của họ, mỗi lĩnh vực kinh doanh có sự độc lập với một rổ chỉ số. Chúng tôi tin tưởng rằng đà sụt giảm của VN Index trong năm 2022 đã mở ra cơ hội đầu tư cho năm 2023 với cả nhà đầu tư ngắn hạn lẫn dài hạn.
VN Index là chỉ số gồm 400 cổ phiếu, mỗi cổ phiếu tăng hoặc giảm sẽ có những lý do cụ thể của nội bộ doanh nghiệp và cả yếu tố tâm lý thị trường, giao dịch theo xu hướng. Do đó, các nhà đầu tư nên tìm kiếm lời khuyên từ những cá nhân, tổ chức có kinh nghiệm thay vì chỉ nhìn vào con số tăng/giảm. Về vấn đề này thì Việt Nam cũng giống các thị trường toàn cầu khác, ví dụ như Nasdaq của Mỹ với nhiều cổ phiếu đã giảm đến hàng chục phần trăm vào năm 2022. Bởi vậy mức giảm 25% hay hơn chỉ là một phần nhỏ trong lý thuyết đầu tư.
Tôi khuyến khích các nhà đầu tư Việt Nam nên tìm hiểu triết lý của các nhà đầu tư nổi tiếng như Ben Graham hay Warren Buffett.
Theo ông, đâu là những nhóm ngành tiềm năng để đầu tư trong năm 2023?
Các cổ phiếu ngành tiêu dùng có thành tích tốt nằm sẽ nằm trong danh sách các ngành tiềm năng để cân nhắc đầu tư. Theo tôi, nhà đầu tư có thể thảo luận với công ty tư vấn của họ về các cổ phiếu như Vinamilk (VNM), Masan (MSN), FPT (FPT) và các cổ phiếu ngân hàng tập trung vào bán lẻ tiêu dùng như VIB (VIB). Các ngân hàng lớn với bảng cân đối kế toán mạnh cũng được khuyến nghị, như Vietcombank (VCB), Vietinbank (CTG), BIDV (BID), v.v…
Một số CTCK đã gặp một chút khó khăn vào năm 2022 nhưng có thể một số sẽ gây bất ngờ cho thị trường khi tăng giá, khả năng là vào nửa cuối năm 2023, khi chúng ta biết rõ hơn về lập trường lãi suất của Fed. Cổ phiếu ngành tiện ích như VSH hay REE cũng có mức tăng trưởng EPS tốt. Các nhà khai thác cảng như Gemadept (GMD) cũng có tiềm năng.
Mục tiêu của Mirae Asset trong năm mới là gì? Đâu là thế mạnh của Mirae Asset?
Mục tiêu của chúng tôi trong năm 2023 vẫn là mở rộng hoạt động kinh doanh một cách bền vững, đồng thời duy trì những giá trị cốt lõi với cam kết tập trung vào mục tiêu “Khách hàng là trên hết”. 2023 đánh dấu năm thứ 16 Mirae Asset Securities ở Việt Nam.
Chúng tôi hiện có hơn 500 chuyên gia Việt Nam tận tâm phục vụ khoảng 70.000 khách hàng, bao gồm cả khách hàng cá nhân và tổ chức, cùng nhà đầu tư tổ chức quốc tế đang hoạt động tại thị trường vốn của Việt Nam.
Chúng tôi tự hào nói rằng các hoạt động ở Việt Nam của chúng tôi cung cấp đầy đủ các dịch vụ như đã triển khai ở Hàn Quốc. Ngoài ra, chúng tôi cũng có thế mạnh khi sở hữu mạng lưới hoạt động trên toàn cầu, qua đó có thể hỗ trợ chúng tôi phát huy các giá trị và thúc đẩy sức hấp dẫn của Việt Nam như một điểm đến đầu tư lý tưởng cho các nhà đầu tư quốc tế.
Xin cảm ơn ông!