Để tự thỏa thuận thì rất khó khăn
Nêu ý kiến tại hội nghị, nguyên Phó chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ VN Ngô Sách Thực bày tỏ ủng hộ đề xuất của Chính phủ tại dự thảo luật là Nhà nước thu hồi đất cho các dự án đô thị, nhà ở thương mại (thuộc các dự án thu hồi đất để phát triển KT-XH vì lợi ích quốc gia, công cộng) thay vì cơ chế thỏa thuận giữa doanh nghiệp (DN) và người dân.
Ông Thực nhấn mạnh Nghị quyết 18 của T.Ư Đảng về đổi mới chính sách pháp luật về đất đai nêu rõ: "thực hiện việc giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông qua đấu giá quyền sử dụng đất (SDĐ), đấu thầu dự án có SDĐ", do đó Nhà nước phải thu hồi để giao đất.
Với cơ chế tự thỏa thuận, ông Thực cho rằng thỏa thuận gắn với chuyển đổi mục đích SDĐ ở các dự án đô thị, nhà ở thương mại là nội dung liên quan đến lợi ích chung. Vì vậy, việc thỏa thuận phải bảo đảm nguyên tắc và quản lý của Nhà nước để bảo đảm tính thống nhất, công bằng, hài hòa lợi ích và mục đích phát huy hiệu quả SDĐ.
Theo ông Thực, nhiều năm gần đây, nhà đầu tư ngày càng khó thương lượng với người dân để nhận chuyển nhượng quyền SDĐ nhằm thực hiện dự án đầu tư. Từ đó, ông Thực cho rằng dự thảo luật Đất đai sửa đổi để cả 2 cơ chế bồi thường (Nhà nước bồi thường và DN tự thỏa thuận - PV) trong cùng một loại dự án sẽ tiếp tục phát sinh phức tạp.
5 phương pháp vẫn không ra được giá chính xác
Phát biểu tại hội nghị, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ TN-MT Trần Hồng Hà cho hay dự thảo luật lần này thể chế hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước về bỏ khung giá đất và định giá đất theo nguyên tắc thị trường. Theo đó, dự thảo luật sửa đổi theo hướng định nghĩa thế nào là giá đất phổ biến trên thị trường và phương pháp xác định bình quân các mức giá giao dịch thực tế. "Chúng ta có 5 phương pháp định giá nhưng vẫn không ra được một giá chính xác", ông Hà nói và đề nghị các đại biểu tập trung góp ý với các quy định tại dự thảo thì "có khả thi không, bao giờ làm được và làm như thế nào".
Trong tham luận gửi tới hội thảo, TS Nguyễn Hữu Dũng (Trường ĐH Kinh tế quốc dân) cho rằng cần phải làm rõ thế nào là giá phổ biến trên thị trường, bởi giá cả sẽ dao động. Công việc quan trọng đối với ban soạn thảo hiện tại là phải xác định được thế nào là thị trường trong khi định giá đất.