Như Thanh Niên thông tin, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Tiền Giang đã khởi tố, bắt tạm giam 5 bị can và tạm giữ hình sự 10 nghi phạm (đều là người của Công ty luật TNHH Pháp Việt, trụ sở ở đường Lê Văn Huân, P.13, Q.Tân Bình, TP.HCM) để điều tra hành vi cưỡng đoạt tài sản. Bước đầu, CQĐT xác định các bị can đã có hành vi "khủng bố" đòi nợ tại Trường tiểu học K. (P.1, TX.Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang).
Lực lượng chức năng khám xét và làm việc với các đối tượng trong vụ Công ty luật TNHH Pháp Việt đòi nợ thuê
CACC
Theo Công an tỉnh Tiền Giang, hành vi của Ban Giám đốc và nhân viên Công ty luật TNHH Pháp Việt đã cấu thành tội cưỡng đoạt tài sản; và có dấu hiệu của tội khủng bố, được quy định tại điều 299 bộ luật Hình sự. Nhóm bị can và nghi phạm khai nhận Công ty luật TNHH Pháp Việt "núp bóng" công ty tư vấn luật, có quan hệ hợp tác với một số ngân hàng, công ty tài chính dưới danh nghĩa hợp đồng trợ giúp pháp lý, do Trần Văn Châu và Hồ Quốc Hùng (cùng là phó giám đốc) cầm đầu.
Chứng cứ thể hiện các bị can không có văn bằng chuyên ngành luật, mà chỉ thuê một người đủ điều kiện đứng tên làm đại diện pháp luật đăng ký pháp nhân công ty. Cụ thể, người đứng tên đại diện pháp luật Công ty luật TNHH Pháp Việt là bà L.T.T, thuộc Đoàn luật sư TP.HCM.
Pháp luật cấm đòi nợ thuê
Về hình thức một số tổ chức hành nghề luật sư (TCHNLS) thực hiện dịch vụ đòi nợ thuê, luật sư Nguyễn Thành Công (Đoàn luật sư TP.HCM) cho hay cần phải minh định dịch vụ đòi nợ thuê là trái luật vì quy định này đã được thể chế hóa tại điều 6 luật Đầu tư năm 2020. Vì là hành vi bị cấm, nên có chế tài để xử phạt từ 60 - 80 triệu đồng đối với cá nhân, với tổ chức thì phạt gấp đôi.
Theo luật sư Công, đòi nợ thuê mà luật Đầu tư cấm là dịch vụ thuần túy đòi nợ và bên thực hiện hoạt động đòi nợ không có chức năng đòi nợ mà pháp luật cho phép. Còn TCHNLS hoặc luật sư hành nghề với tư cách cá nhân khi thực hiện dịch vụ đòi nợ, thì đó là việc giải quyết một yêu cầu pháp lý từ thân chủ.
"Đòi nợ là một yêu cầu pháp lý thông thường. Tuy nhiên, chỉ có TCHNLS mới được thực hiện dịch vụ pháp lý này vì pháp luật đã giao quyền đặc thù này cho một nghề nghiệp chuyên biệt - nghề luật sư. Vì vậy, cá nhân hoặc tổ chức hành nghề luật lợi dụng chức năng này, hoặc các đối tượng núp bóng TCHNLS để thực hiện việc đòi nợ thuê trái pháp luật, nhằm có kết quả bằng mọi giá, thì đây là hành vi sai phạm và pháp luật xử lý", luật sư Công nhìn nhận.
Bên cạnh đó, luật sư Công cũng cho hay, việc ngân hàng hay công ty tài chính bán khoản nợ cho TCHNLS hoặc có ủy quyền đòi nợ, theo quy định là không sai. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở quá trình thực hiện đòi nợ, phía TCHNLS có vượt quá phạm vi ủy quyền, thỏa thuận.
"Khi có cơ sở để chứng minh bên ủy quyền không biết hoặc biết mà không đồng ý việc vượt quá nội dung ủy quyền, thì bên ủy quyền không phải chịu trách nhiệm với phần vượt quá này của bên nhận ủy quyền", luật sư Công chia sẻ.
Đoàn luật sư TP.HCM đang xác minh
Về việc công ty luật thông qua dịch vụ "xử lý nợ xấu" để hoạt động đòi nợ thuê trái pháp luật, trao đổi với PV Thanh Niên, luật sư Nguyễn Văn Hậu (Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM) khẳng định luật Luật sư nói riêng, pháp luật VN nói chung không cho phép tổ chức hay cá nhân lợi dụng danh nghĩa công ty luật thông qua dịch vụ "xử lý nợ xấu" để hoạt động đòi nợ thuê trái pháp luật.
Ngoài ra, theo luật sư Hậu, về hoạt động hành nghề của luật sư, theo quy định tại luật Luật sư, chỉ các tổ chức hành nghề luật sư (công ty luật, văn phòng luật sư) mới có chức năng cung cấp dịch vụ pháp lý và những người hành nghề trong lĩnh vực này phải có chứng chỉ hành nghề do Bộ Tư pháp cấp. Dịch vụ pháp lý của luật sư theo quy định tại điều 4 luật Luật sư bao gồm tham gia tố tụng, tư vấn pháp luật, đại diện ngoài tố tụng cho khách hàng và các dịch vụ pháp lý khác.
Với trường hợp luật sư cho thuê văn bằng, chứng chỉ luật để người khác thực hiện hàng loạt hành vi trái pháp luật, luật sư Hậu cho biết các luật sư vi phạm quy định thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải chịu một trong các hình thức kỷ luật: khiển trách; cảnh cáo; tạm đình chỉ tư cách thành viên đoàn luật sư từ 6 - 24 tháng; xóa tên khỏi danh sách luật sư của đoàn luật sư.
"Ngoài việc bị xử lý kỷ luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm còn bị xử lý hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật", luật sư Hậu nhấn mạnh.
Với trường hợp xảy ra tại Công ty luật TNHH Pháp Việt, luật sư Hậu cho biết thêm, Đoàn luật sư TP.HCM đã nắm thông tin và cử Ban Bảo vệ quyền lợi luật sư tiến hành xác minh. Nếu luật sư vi phạm pháp luật thì đoàn luật sư sẽ xử lý theo quy định.
Bất chấp thủ đoạn để "xử lý nợ xấu"
Vụ việc đòi nợ thuê tại Công ty luật TNHH Pháp Việt, CQĐT xác định hằng tháng các nghi phạm trong đường dây đòi nợ thuê cho các ngân hàng, công ty tài chính từ 141.000 đến hơn 241.000 hợp đồng khách vay, tổng số tiền đã đòi được hơn 988 tỉ đồng, như một hình thức xử lý nợ xấu cho các ngân hàng, công ty tài chính… Công ty này được trả công từ 25 - 35% trên tổng số tiền đòi nợ được.
Thủ đoạn của Công ty luật TNHH Pháp Việt là gọi điện thoại đến những nơi có liên quan đến "con nợ" như: các tổ chức, cá nhân, kể cả thân nhân, người quen, quản lý, giáo viên chủ nhiệm... rồi đe dọa giết vợ, con, người thân. Nhiều trường hợp các bị can đưa quan tài, bình gas đến nhà bên vay tiền, người thân của người vay tiền để đe dọa tinh thần. Các nghi phạm trong đường dây còn hù dọa sẽ gây nổ cơ quan của các "con nợ" hoặc người thân của họ để buộc trả tiền.
Trước đó, tháng 12.2022, Công an TP.HCM cũng triệt phá vụ "vu khống" để đòi nợ tại Công ty luật TNHH Power Law (địa chỉ QL1, P.An Phú Đông, Q.12, TP.HCM). Công ty này có 3 luật sư, còn lại là nhân viên, chuyên đi mua nợ xấu của các công ty tài chính, ngân hàng, app cho vay, sau đó đi thu hồi nợ bằng các hình thức cắt ghép hình ảnh vu khống, đưa thông tin sai sự thật về người vay tiền để bôi nhọ danh dự, nhân phẩm, uy tín của các tổ chức, cá nhân nhằm mục đích thu hồi nợ.
Nếu bị đòi nợ kiểu "khủng bố", nên tố cáo với công an
Theo lãnh đạo Cục Cảnh sát hình sự (C02) - Bộ Công an, việc vào cuộc đấu tranh, trấn áp kịp thời và làm rõ phương thức thủ đoạn mới của tội phạm đòi nợ thuê đã góp phần nâng cao ý thức cảnh giác cho người dân tránh trở thành nạn nhân của tội phạm. Thời gian tới, công an các đơn vị, địa phương tiếp tục mở rộng điều tra, củng cố tài liệu, chứng cứ để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động đòi nợ thuê; đồng thời tổ chức tấn công trấn áp mạnh mẽ loại tội phạm có tổ chức hoạt động núp bóng doanh nghiệp để đòi nợ thuê...
Đại tá Trần Văn Hiếu, Trưởng phòng Cảnh sát hình sự (PC02) - Công an TP.HCM, khuyến cáo người dân không nên vay tiền qua các app, các trang mạng xã hội. Nếu người dân bị đối tượng đòi nợ với phương thức thủ đoạn "khủng bố", nên ghi âm cuộc gọi, lưu lại tin nhắn, hình ảnh cắt ghép sai sự thật để cung cấp cho công an nhằm làm cơ sở xử lý, can thiệp trong trường hợp cần thiết.
Công an TP.HCM tiếp tục thực hiện nhiều biện pháp, đẩy mạnh công tác điều tra, xử lý, đánh mạnh vào hoạt động phạm tội cho vay lãi nặng, phát hiện ngay từ sớm, không để phát sinh các hành vi phạm tội nghiêm trọng khác có nguyên nhân từ "tín dụng đen".