Nhiều khó khăn từ thực tiễn

Theo Sở Y tế TP.HCM, thực hiện mua sắm thuốc, trang thiết bị, sửa chữa trang thiết bị y tế nâng cao năng lực tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong mua sắm để tránh xảy ra tình trạng thiếu trang thiết bị được quy định tại mục 2, Nghị quyết 144. Các cơ sở y tế thuộc ngành y tế TP.HCM đã cố gắng, nỗ lực và thực hiện các giải pháp để mua sắm thuốc, sửa chữa trang thiết bị, nhưng đang gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc vì rất nhiều nguyên nhân.

DUY TÍNH

Thực tế, tại các cơ sở y tế TP.HCM có khoảng 10% số lượng mặt hàng vật tư y tế, trang thiết bị là hàng đặc thù, riêng biệt hoặc dịch vụ phi tư vấn (sửa chữa, bảo trì, bảo hành…). Các trang thiết bị đặc thù, riêng biệt (chỉ có 1 hoặc 2 nhà sản xuất) nên không thể có được 3 báo giá theo quy định đấu thầu.

Bên cạnh đó, việc thẩm định giá cũng không thực hiện được vì các tổ chức thẩm định giá hiện nay không nhận thực hiện thẩm định giá trang thiết bị y tế, các dịch vụ phi tư vấn. Rất nhiều trang thiết bị, dịch vụ không có giá trúng thầu của các gói thầu tương tự trong thời gian không quá 90 ngày, kể cả dựa vào kết quả được công bố trên cổng công khai kết quả đấu thầu của Bộ Y tế. Giá kê khai và công khai của trang thiết bị y tế trên cổng thông tin chưa thực hiện đầy đủ chi tiết cấu hình, tính năng, chưa được kiểm soát nên việc các cơ sở y tế tham khảo để xây dựng giá dự toán gói thầu cũng không đầy đủ, phù hợp.

Hiện nay, rất nhiều trang thiết bị (hóa chất xét nghiệm, vật tư y tế kỹ thuật cao) theo quy định phải có giấy phép nhập khẩu hoặc giấy chứng nhận đăng ký lưu hành do Bộ Y tế cấp. Thế nhưng, đến nay các giấy này đã hết hạn từ ngày 1.1.2023 mà vẫn chưa được Bộ Y tế cấp mới, gia hạn. Do vậy, các sản phẩm hàng hóa dự thầu không thể trúng thầu (không đáp ứng được tiêu chí kỹ thuật về giấy phép nhập khẩu/giấy chứng nhận đăng ký lưu hành).

Ngoài ra, quy định tất cả các gói thầu mua sắm hàng hóa của các cơ sở y tế đều phải thực hiện đấu thầu qua mạng, kể cả các gói thầu mua sắm thuốc, gói thầu mua sắm vật tư y tế với hàng trăm đến hàng ngàn mặt hàng/gói thầu và được chia thành nhiều phần với hồ sơ tài liệu kỹ thuật của hàng hóa rất nhiều. Hằng năm, ngành y tế TP.HCM có hàng ngàn gói thầu, trong đó có đến hàng trăm gói thầu mua sắm thuốc, vật tư y tế gồm nhiều phần với quy mô lớn.

Trong khi đó, hạ tầng của hệ thống mạng đấu thầu quốc gia chưa đáp ứng được. Ví dụ như khi đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu, thông báo mời thầu và phát hành hồ sơ mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu có danh mục hàng hóa nhiều thì thường bị gián đoạn, nếu gói thầu trên 300 khoản là gần như không đăng tải được.

THÁO GỠ GÌ ĐỂ KHÔNG CÒN "TẮC"?

Liên quan các vấn đề trên, Sở Y tế TP.HCM kiến nghị các cơ quan chức năng liên quan bổ sung quy định về căn cứ xác định giá gói thầu của các gói thầu mua sắm trang thiết bị, dịch vụ phi tư vấn (sửa chữa, bảo trì, bảo hành…) trang thiết bị có tính chất đặc thù, riêng biệt.

Bên cạnh đó, sớm cấp giấy phép nhập khẩu, giấy chứng nhận đăng ký lưu hành của trang thiết bị. Cấp tài khoản cho các cơ sở y tế TP.HCM để thực hiện đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định...

Mặt khác, trong thời gian chờ hệ thống mạng đấu thầu quốc gia được hoàn thiện, đáp ứng được việc đấu thầu qua mạng đối với tất cả các gói thầu, cho phép các cơ sở y tế được thực hiện đấu thầu thông thường (không qua mạng) đối với các gói thầu mua sắm thuốc, vật tư y tế gồm nhiều phần để đảm bảo việc cung ứng thuốc, vật tư y tế được đầy đủ, kịp thời cho công tác khám chữa bệnh.