2023 là năm thách thức với các nhà băng do bị ảnh hưởng của nhiều yếu tố, từ khả năng hấp thụ vốn yếu của nền kinh tế, ảnh hưởng của chi phí vốn, nợ xấu tăng cao, cho tới khó khăn của thị trường bất động sản.
Khảo sát của VnExpress cho thấy, năm nay mức thưởng Tết cũng có sự phân hóa lớn giữa các nhóm ngân hàng và trong nội bộ mỗi ngân hàng, khi hiệu suất kinh doanh chênh lệch.
Ở nhóm quốc doanh, trường hợp thưởng cuối năm 10 tháng lương vẫn xuất hiện với những chi nhánh hoàn thành tốt chỉ tiêu. Nhưng ngược lại, nhiều nhà băng tư nhân, đặc biệt là nhóm dưới, chỉ thưởng tượng trưng, thậm chí nhiều chi nhánh không có thưởng Tết bởi đà giảm lợi nhuận, nợ xấu tăng cao.
Cách tính lương và thưởng là 80% lương cơ bản được chia trong năm, 20% còn lại được chia sau khi đã chốt sổ. Quỹ này không bổ đều cho tất cả nhân viên mà sẽ phân chia tùy theo hiệu suất kinh doanh của từng chi nhánh và cá nhân. Giới trong ngành gọi khoản chia này là "tiền lương theo hiệu suất kinh doanh", nhưng do chi vào dịp quyết toán sát Tết, nên mọi người thường gọi là thưởng Tết.
Thanh Tùng, nhân viên tín dụng một nhà băng tầm trung cho hay, tăng trưởng tín dụng khó dẫn tới việc hoàn thành chỉ tiêu kinh doanh là thách thức lớn. Chi nhánh của Tùng năm nay chỉ đạt 90% chỉ tiêu, mức thưởng giảm trung bình khoảng 20% so với năm trước.
Tuy nhiên, khảo sát những bạn bè trong giới ngân hàng, theo Tùng, con số này vẫn là tích cực. "Trừ nhóm ngân hàng quốc doanh, hầu hết ngân hàng tư nhân năm nay đều khó hơn mọi năm, đặc biệt là những nhà băng quy mô nhỏ", Tùng nói và cho hay, chi nhánh nhiều ngân hàng top dưới thậm chí không thưởng Tết khi không đạt kế hoạch, nợ xấu tăng cao.
Nhân viên tại quầy một ngân hàng thương mại tại TP HCM. Ảnh: Thanh Tùng
Hải Yến, nhân viên tín dụng một nhà băng tư nhân trong top 5 thị trường, chuyển sang ngân hàng này chưa tới 8 tháng. Mức thưởng Tết của cô giảm mạnh so với ngân hàng cũ, bởi hiệu suất giải ngân năm nay không quá tốt.
Tại ngân hàng Yến làm việc, thưởng cuối năm không căn cứ theo chức vụ hay tính theo tháng lương cơ bản, mà được tính theo mức thưởng kinh doanh hàng quý. Tuy nhân viên sẽ có tỷ lệ khác nhau, với Yến, mức thưởng cuối năm sẽ bằng 80% tổng thưởng các quý trong năm. "Vừa sang ngân hàng mới, hiệu suất kinh doanh không quá tốt nên mức thưởng phải chấp nhận giảm mạnh so với ngân hàng cũ", Yến cho hay.
Tại một ngân hàng tư nhân nhóm dưới, lợi nhuận giảm gần chục phần trăm và không đạt kế hoạch đề ra, đại diện nhà băng cho biết mức lương thưởng vẫn duy trì và đi ngang so với năm trước. Nhân viên ngân hàng nhận được mức bình quân hai tháng lương, song những người xuất sắc có thể được thưởng bốn tháng.
Đại diện một ngân hàng tư nhân top đầu cho biết chính sách thưởng năm nay có sự thay đổi trong bối cảnh kết quả kinh doanh của nhiều đơn vị kém hơn. Tùy vào mức độ hoàn thành công việc, mức thưởng giữa các hạng kém, khá, xuất sắc cách nhau khoảng nửa tháng lương.
"Năm nay, nhiều đơn vị kinh doanh khó đạt chỉ tiêu nên tỷ lệ xếp loại khá tăng lên trong khi tỷ lệ xuất sắc giảm xuống", người này cho hay. "Để ghi nhận nỗ lực của các cán bộ trong một năm khó khăn, mức thưởng cho nhân viên đạt hạng khá được nâng lên so với các năm trước, từ 1,2-1,3 tháng lương vào năm ngoái lên 1,7-1,8 tháng lương. Hạng xuất sắc được mức cao nhất khoảng 3,5 tháng".
Nói với VnExpress, Phó tổng giám đốc một nhà băng quốc doanh cho biết, nhà băng này năm nay vừa chạm mục tiêu lợi nhuận nên quỹ lương chỉ tăng nhẹ so với năm trước, chủ yếu do tăng nhân sự. Quỹ lương thừa chia vào dịp Tết không có sự khác biệt nhiều so với năm 2022.
Như năm trước, ở những đơn vị kinh doanh tốt nhất, nhân viên nhà băng này có thể nhận chục tháng lương hiệu suất kinh doanh. Còn tại một số chi nhánh làm ăn kém, mức nhận được thấp hơn, một số đơn vị thậm chí không được chia quỹ lương thừa.
Bên cạnh đó, nhà băng này có một quỹ khen thưởng khác nằm ngoài quỹ lương, đang chờ kiểm toán nhà nước và quyết toán, sẽ được phân bổ sau. Quỹ thưởng này mọi năm thường chia 1,5 tháng lương thực nhận cho cán bộ quản lý cấp cao và 3 tháng với nhân viên, nếu hoàn thành các chỉ tiêu kinh doanh. "Tuy nhiên năm nay lợi nhuận không đột biến, quỹ khen thưởng dự kiến sẽ giảm đi so với trước", Phó tổng giám đốc nhà băng này cho hay.
Minh Sơn - Quỳnh Trang