Đây là chia sẻ của bác sĩ Đinh Văn Lượng - giám đốc Bệnh viện Phổi trung ương, trong hội thảo khoa học "Những thách thức trong chẩn đoán và điều trị nấm phổi" chiều 1-2 tại Hà Nội.

Hội thảo được tổ chức trực tiếp và trực tuyến với khoảng 1.000 chuyên gia, y bác sĩ trong và ngoài nước tham gia nhằm trang bị kiến thức, nâng cao nhận thức của nhân viên y tế cũng như cộng đồng về bệnh nấm phổi.

Nấm phổi từ bụi bẩn, công trình xây dựng

Theo bác sĩ Lượng, nấm phổi là một bệnh lý nhiễm trùng do nấm xâm nhập vào phổi. Nấm phổi do các loại nấm khác nhau gây ra như nấm Aspergillus, Cryptococcus neoformans, và Histoplasma capsulatum. Bệnh nấm phổi thường gặp nhất là do nấm Aspergillus.

Tại Việt Nam, có khoảng 50% bệnh nhân đã từng mắc lao, đến khám lại tại các cơ sở chuyên khoa hô hấp mắc nấm Aspergillus phổi mãn tính. Việt Nam cũng là nước có gánh nặng nấm Aspergillus phổi mãn tính đứng thứ 5 trên thế giới với trên 55.000 ca.

"Các loại nấm phổi có thể tồn tại ở nhiều nơi trong môi trường như đất, nước, không khí, trên các vật dụng... và có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, thường gây bệnh cho những người có hệ miễn dịch yếu.

Trong đó, hít phải bào tử nấm là nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh nấm phổi. Bào tử nấm có kích thước rất nhỏ, có thể bay lơ lửng trong không khí và dễ dàng được hít vào cơ thể.

Một số loại nấm thường gây bệnh nấm phổi qua đường hô hấp như Aspergillus (thường gặp trong đất, bụi bẩn và các công trình xây dựng); Cryptococcus neoformans (thường gặp trong phân chim bồ câu); Histoplasma capsulatum (thường gặp trong đất, phân chim dơi).

Với những người có hệ miễn dịch suy yếu như ung thư, đái tháo đường, người sử dụng thuốc corticosteroid trong thời gian dài, người sau ghép tạng, đã mắc bệnh về phổi từ trước có nguy cơ cao mắc bệnh nấm phổi hơn so với người bình thường", bác sĩ Lượng thông tin.

Phòng nấm phổi thế nào?

Bác sĩ Lượng cũng nhận định sau đại dịch COVID-19, ti lệ bệnh nhân mắc nấm phổi phải nhập viện gia tăng đáng kể.

Bác sĩ Nguyễn Thị Bích Ngọc (Bệnh viện Phổi trung ương) cũng cho hay hầu hết bệnh nhân thường đến khám vì ho ra máu kéo dài không rõ lý do, sốt kéo dài kèm đau ngực, ho khạc đờm kéo dài kèm khó thở như hen.

Người mắc nấm phổi nếu không được điều trị, phần phổi bị phá hủy sẽ ngày một lớn, dẫn đến mất chức năng phổi. Người bệnh thường có biểu hiện là ho ra máu, khó thở và suy mòn… dần dần người bệnh sẽ tử vong.

"Bệnh nấm Aspergillus có thể điều trị được bằng các thuốc kháng nấm, khoảng 50% số trường hợp không được điều trị có thể tử vong sau 5 năm.

Những trường hợp được phát hiện và điều trị sớm có thể điều trị khỏi bằng các thuốc kháng nấm. Một phần lớn các trường hợp chẩn đoán và điều trị muộn cần phải phẫu thuật, nút mạch cầm máu song song với việc điều trị thuốc nấm kéo dài. Những trường hợp này, nguy cơ tử vong cao trước và sau phẫu thuật.

Những trường hợp muộn khác có thể biểu hiện bằng tình trạng suy mòn, khó thở nhập viện thường xuyên vì các tình trạng nhiễm khuẩn phổi.

Vì vậy, việc chẩn đoán phát hiện và điều trị sớm nấm phổi là vô cùng quan trọng để giúp bệnh nhân kéo dài thời gian sống khỏe mạnh", bác sĩ Ngọc cho hay.