Liên quan việc UBND TP.Cà Mau (Cà Mau) có quyết định sửa đổi một phần quyết định xử phạt hành chính phạt chủ "tòa nhà đẹp nhất Cà Mau" xây dựng trái phép trên đất nuôi trồng thủy sản, ngày 5.2, theo nguồn tin của PV Thanh Niên, UBND TP.Cà Mau vừa có thông tin về cơ sở pháp lý của việc sửa đổi này.
Sửa đổi, bổ sung đúng quy định pháp luật
UBND TP.Cà Mau khẳng định, việc ban hành Quyết định số 7309/QĐ- SĐBSHB ngày 15.11.2023 về việc sửa đổi, bổ sung một phần quyết định trong xử phạt vi phạm hành chính là đúng các quy định pháp luật. Đồng thời, cơ quan này cũng đưa ra cơ sở pháp lý để ban hành quyết định sửa đổi.
Cụ thể, ông H.A.T (41 tuổi, ngụ xã Tân Thành, TP.Cà Mau - chủ "tòa nhà đẹp nhất Cà Mau") và vợ được cấp giấy chứng nhận loại đất nuôi trồng thủy sản tại thửa 441 + 442, tờ bản đồ số 1, thuộc xã Tân Thành, TP.Cà Mau. Tổng diện tích khu đất vợ chồng ông T. đang quản lý, sử dụng là 3.564,8 m2, trong đó diện tích trong giấy chứng nhận 3.309,1 m2, ngoài giấy chứng nhận là 255,7 m2. Diện tích xây dựng 864,46 m2, trong đó nhà chính là 294,79 m2, còn lại là nhà phụ, tiểu cảnh, sân, đường nội bộ... Ông T. xây dựng nhà, công trình trên đất khi chưa chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nuôi trồng thủy sản sang đất ở là chưa đúng quy định của pháp luật về đất đai.
Tại khoản 1, Điều 4 của Quyết định số 24/2021/QĐ- UBND ngày 16.9.2021 của UBND tỉnh Cà Mau quy định mức độ khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm đối với các hành vi vi phạm quy định tại Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19.11.2019 của Chính phủ: "Đối tượng vi phạm tự ý chuyển mục đích sử dụng đất mà vị trí, diện tích, loại đất phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt thì yêu cầu đối tượng vi phạm giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất như tại thời điểm phát hiện vi phạm và phải thực hiện các thủ tục về đất đai theo quy định".
Căn cứ quy định nêu trên, Chủ tịch UBND TP.Cà Mau ban hành quyết định phạt tiền và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là yêu cầu ông T. giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất như tại thời điểm phát hiện vi phạm và phải thực hiện các thủ tục về đất đai theo quy định, tức là phải chuyển mục đích sang đất ở nông thôn.
Tuy nhiên, ngày 1.7.2022, Sở TN-MT Cà Mau có Công văn số 1894/STNMT-QLĐĐ về việc chấn chỉnh việc thực hiện hồ sơ, quy trình chuyển mục đích sử dụng đất và kê khai, đăng ký đất đai và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo đó, Sở TN-MT chỉ đạo khi thẩm định hồ sơ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất phải kiểm tra, đối chiếu, đảm bảo phù hợp quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hàng năm, quy hoạch xây dựng, quy hoạch ngành, lĩnh vực được cấp thẩm quyền phê duyệt.
Thực hiện ý kiến trên, thời điểm lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính, phòng chuyên môn đã đối chiếu vị trí xây dựng công trình của ông T. với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì vị trí thửa đất là đất ở nông thôn và đất nuôi trồng thủy sản.
Và theo đồ án quy hoạch xây dựng nông thôn mới xã Tân Thành (Quyết định số 827/QĐ- UBND ngày 31.5.2012) thì vị trí khu đất được quy hoạch là đất hạ tầng kỹ thuật và đất lúa tôm kết hợp. Hiện nay, UBND TP.Cà Mau đang thực hiện điều chỉnh quy hoạch, khu vực chưa có quy hoạch chi tiết 1/500 điểm dân cư nông thôn.
Như vậy, căn cứ theo Công văn số 1894 thì vị trí công trình xây dựng của ông T. phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất từ năm 2018 đến nay nhưng không phù hợp với quy hoạch nông thôn mới xã Tân Thành. Do đó, vị trí đất của ông T. không đủ điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất.
Do đó, ngày 9.1.2023, Chủ tịch UBND TP.Cà Mau ban hành Quyết định số 82/QĐ- XPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính đối với ông T. vì đã có hành vi chuyển đất nuôi trồng thủy sản sang đất phi nông nghiệp tại khu vực nông thôn, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 11 Nghị định số 91/2019/NĐ-CP ngày 19.11.2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Không tạo điều kiện hợp thức hóa tài sản vi phạm hành chính
Tuy nhiên, theo quy định Điều 52 luật Đất đai năm 2013 "căn cứ cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt" và tại khoản 9 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6.1.2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành luật Đất đai thì vị trí thửa đất ông T. bị xử phạt vi phạm hành chính đủ điều kiện để chuyển mục đích sử dụng đất.
Vì vậy, UBND TP.Cà Mau đã nhiều lần tổ chức làm việc với các Sở, ngành có liên quan về điều kiện chuyển mục đích sử dụng đất của ông T.
Ngày 25.8.2023, Sở TN-MT có Công văn số 2889/STNMT-QLĐĐ hướng dẫn khó khăn, vướng mắc, trong đó có nội dung: "Trường hợp, theo Đồ án Quy hoạch nông thôn không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất hàng năm (do thời điểm Đồ án Quy hoạch nông thôn mới được phê duyệt từ năm 2008, 2012 chưa được cập nhật, điều chỉnh theo quy hoạch sử dụng đất được phê duyệt). Về vấn đề này, Sở TN-MT sẽ có văn bản gửi Sở Xây dựng để xem xét... Để giải quyết thủ tục hành chính, cho phép hộ gia đình, cá nhân chuyển mục đích sử dụng đất, Phòng TN-MT TP.Cà Mau căn cứ quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất để thực hiện".
Như vậy, căn cứ vào quy định tại Điều 52 luật Đất đai năm 2013; khoản 9 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6.1.2017; khoản 1 Điều 4 Quyết định số 24/2021/QĐ-UBND ngày 16.9.2021 của UBND tỉnh và ý kiến trên của Sở TN-MT thì trường hợp vị trí đất của ông T. đã xây dựng công trình phải lập thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định. Theo đó, Chủ tịch UBND TP.Cà Mau đã ban hành sửa đổi, bổ sung một phần quyết định trong xử phạt vi phạm hành chính.
Từ năm 2018 đến nay, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất tại vị trí của đất vi phạm hành chính được quy hoạch là đất ở nông thôn và đất nuôi trồng thủy sản, nhiều trường hợp đã được chuyển mục đích sử dụng đất và xây dựng nhà ở. Riêng tuyến Quản lộ Phụng Hiệp từ năm 2018 - 2019 có 25 trường hợp chuyển mục đích từ đất nuôi trồng thủy sản sang đất ở với diện tích 25.393,9 m2. Như vậy kế hoạch và quy hoạch sử dụng đất đối với thửa đất vi phạm hành chính đã có quy hoạch là đất ở.
UBND TP.Cà Mau khẳng định, không có việc các cơ quan chức năng tạo điều kiện cho người vi phạm hợp thức hóa tài sản vi phạm hành chính.
Như Thanh Niên đã thông tin, cuối năm 2022, cơ quan chức năng TP.Cà Mau phát hiện ông T. xây dựng biệt thự trái phép trên đất quy hoạch nuôi trồng thủy sản và ông T. bị xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 22,5 triệu đồng, buộc khôi phục tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm.
Sau đó, UBND TP.Cà Mau có quyết định, sửa đổi, bổ sung một phần quyết định xử phạt vi phạm hành chính trước đó. Cụ thể: "buộc giữ nguyên hiện trạng đất như tại thời điểm phát hiện vi phạm và thực hiện các thủ tục đất đai theo quy định trong thời gian 30 ngày đối với phần đất 2.261,58 m2. Trường hợp không thực hiện thủ tục đất đai theo quy định phải bị xử phạt hành chính và khôi phục hiện trạng ban đầu, buộc khôi phục hiện trạng ban đầu trước khi vi phạm đối với phần diện tích 1.303,22 m2 thuộc thửa 441, thửa 442, tờ bản đồ số 1 thuộc xã Tân Thành, TP.Cà Mau".
Theo quyết định trên, toàn bộ nhà chính (tòa nhà), nhà phụ, nhà gỗ, nhà mồ, tiểu cảnh 1 và tiểu cảnh 2 với diện tích 2.261,58 m2 được chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nuôi trồng thủy sản lên đất ở. Ông T. phải đập hàng rào, một phần đất giáp với tiểu cảnh 1... trả lại hiện trạng ban đầu thuộc đất hạ tầng kỹ thuật…