Dịp tết là thời điểm bạn tất bật vì những bận rộn và căng thẳng cho việc sắm sửa, dọn dẹp và trang trí tết; cùng với đó là những chuyến di chuyển xa để về quê hay là sự thay đổi thời tiết đột ngột do những chuyến đi xa mang lại; và hằng hà sa số sự thiếu điều độ trong ăn uống, nghỉ ngơi và bia rượu…
Tất cả mọi thứ khiến dịp tết là thời điểm mà nhiều vấn đề sức khỏe xuất hiện như sự phát sinh bệnh tật, hay diễn tiến nặng lên của các bệnh mãn tính hay đợt cấp tính của nó.
Viêm tụy cấp
Viêm tụy cấp là một bệnh lý cấp tính, thường xuất hiện sau một bữa ăn thịnh soạn, nhất là dịp tết. Bên cạnh đó việc ăn uống không điều độ, đồ ăn giàu đạm, nhiều dầu mỡ và rượu bia khiến nguy cơ bị viêm tụy cấp tăng cao.
Những triệu chứng của viêm tụy cấp bao gồm: đau bụng vùng bụng trên, đau dữ dội, đau như dao đâm; đau bụng lan ra sau lưng, sốt, mạch tăng, buồn nôn hay nôn; có thể có chướng bụng và nhiều triệu chứng tiêu hóa hay toàn thân khác.
Viêm tụy cấp là một bệnh lý cấp cứu có tỷ lệ tử vong từ 5 - 15%, cần được đưa đến bệnh viện và xử trí ngay khi được phát hiện.
Tuy nhiên bệnh này hoàn toàn có thể phòng tránh được bằng cách ăn những bữa ăn đúng giờ, vừa phải và thanh đạm; đặc biệt là với nhóm bệnh nhân từng có tiền căn viêm tụy cấp, sỏi mật, nghiện rượu, mỡ máu cao, béo phì, đái tháo đường…
Viêm dạ dày cấp
Nguyên nhân khiến bệnh lý viêm dạ dày cấp và những đợt cấp của viêm dạ dày tăng nhanh vào dịp tết là do thói quen ăn uống không đúng giờ, sử dụng nhiều rượu bia và các loại đồ ăn cay nóng, chiên xào dầu mỡ nhiều.
Biểu hiện của một đợt viêm dạ dày cấp gồm: đau bụng vùng thượng vị, có thể đi kèm cảm giác nóng rát; ợ hơi, ợ chua, có thể có buồn nôn hoặc nôn; cảm giác nóng tức ở ngực. Nặng hơn là tình trạng xuất huyết tiêu hóa như nôn ra máu hay đi cầu phân đen, lúc này cần đưa bệnh nhân đến ngay bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị.
Để dự phòng tình trạng viêm dạ dày cấp dịp tết, đặc biệt là với những người đã hoặc đang mắc viêm dạ dày nên ăn uống đúng giờ; kiêng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê, nước chè đặc và hạn chế tối đa đồ ăn cay nóng, chiên xào dầu mỡ nhiều. Nên tích cực ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước và ăn uống lành mạnh, để đảm bảo một cái tết khỏe mạnh cho hệ tiêu hóa của bạn.
Bệnh gút
Bên cạnh bệnh lý cấp cứu như viêm tụy cấp hay xuất huyết tiêu hóa, bệnh gút cũng là một bệnh lý khiến người bệnh đau đớn rất nhiều và cần được can thiệp y tế giảm đau sớm khi vừa khởi phát đợt cấp.
Nguyên nhân gây ra đợt gút cấp trong dịp tết vẫn là xuất phát từ một chế độ ăn nhiều đạm, ăn uống thiếu hợp lý, sử dụng rượu bia, ít vận động và thậm chí là quên dùng thuốc hằng ngày.
Triệu chứng của một đợt gút cấp vẫn là sự sưng nóng đỏ và đau dữ dội những khớp ngón tay, ngón chân, đầu gối… hay không thể đi lại được vì quá đau.
Dự phòng gút khá đơn giản, chỉ cần bạn tuân thủ chế độ sinh hoạt điều độ bao gồm ăn uống hợp lý; hạn chế đồ ăn giàu đạm như các loại thịt đỏ, hải sản, nội tạng động vật, kiêng rượu bia và chất kích thích; tập luyện thể dục thể thao nhẹ nhàng nhưng đều đặn trong suốt kỳ nghỉ lễ.
Duy trì một nếp sinh hoạt điều độ là yếu tố quyết định cho việc dự phòng hay ngăn ngừa những đợt gút cấp.
Bệnh xương khớp
Dịp tết, ở người Việt Nam thường có thói quen dọn dẹp và trang trí nhà cửa với mong muốn nhà cửa sạch sẽ, hanh thông chào đón một năm mới thành công và thịnh vượng.
Tuy nhiên những hoạt động dọn dẹp, khuân vác hay sắp xếp bị sai tư thế lao động khiến tình trạng đau nhức xương khớp gia tăng trong dịp tết. Bên cạnh đó việc ngồi một chỗ và ít vận động cũng gây ra tình trạng đau mỏi cổ vai gáy dịp tết.
Để phòng tránh những bệnh xương khớp trong dịp tết, mọi người cần chú ý tư thế làm việc, tránh những tư thế làm việc sai gây áp lực lên vai gáy và cột sống. Tránh khuân vác quá nặng và tích cực vận động nhẹ nhàng như những động tác kéo giãn cơ, đi bộ, bơi lội, yoga… để xương khớp dẻo dai và giải tỏa được áp lực lên các cơ xương khớp của cơ thể.
Với những người đã có bệnh lý cơ xương khớp đang dùng thuốc hay dụng cụ hỗ trợ, nhớ duy trì dùng thuốc đúng giờ, không bỏ thuốc và duy trì dụng cụ như đai lưng, đai vai nếu có, nhất là khi phải ngồi lâu hay di chuyển một khoản đường xa.