Bắt đầu là bạn bè trong Thế chiến thứ hai, được hình thành nhờ sự hợp tác giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh và Văn phòng Dịch vụ chiến lược (OSS), rồi lại đối đầu trong nhiều thập niên sau đó để rồi trở lại thành bạn bè, đặt nền tảng cho quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện mà chúng ta có ngày nay.

Hành trình đổi thay

Vật gia truyền yêu quý của tôi - chiếc đồng hồ của cha tôi - đã chứng kiến một phần của cuộc hành trình này.

Chiếc đồng hồ Wakmann Chronograph này, người bạn đồng hành thường xuyên của cha tôi trong thời gian ông phục vụ tại Việt Nam năm 1966, đã trở thành biểu tượng cho câu chuyện giữa Mỹ và Việt Nam.

Nó nhắc nhở tôi không phải về cuộc xung đột trong quá khứ mà về sự phát triển trong mối quan hệ song phương của chúng ta cũng như bước tiến và quan hệ đối tác bền chặt giữa hai nước ngày nay.

Hành trình hợp tác giữa chúng ta đã được thể hiện một cách sâu sắc trong chuyến công tác gần đây của Văn phòng Quốc gia tìm kiếm người mất tích Việt Nam (VNSOMP) và Cơ quan Kiểm kê POW/MIA thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ (DPAA).

Trên một cánh đồng lúa xa xôi ở Quảng Bình, khi chúng tôi đang cẩn thận tìm kiếm hài cốt của quân nhân Mỹ mất tích năm 1972, một sự việc bất ngờ đã xảy ra: chiếc dây đồng hồ của cha tôi - biểu tượng của một thời đã qua và là mối liên hệ cá nhân với một quá khứ đau thương - bị gãy và rơi xuống bùn.

Ngay lúc đó, một người phụ nữ Việt Nam làm việc bên cạnh tôi buột miệng một câu mà tôi thấy sâu sắc: "Về với cát bụi". Câu nói ấy tượng trưng cho tính chất tuần hoàn của cuộc sống và hành trình đổi thay của hai dân tộc chúng ta từ một quá khứ chia cắt hướng tới một tương lai đầy hy vọng, một tương lai thống nhất.

Dịp Tết Nguyên đán đến, chúng tôi tại Đại sứ quán và Tổng lãnh sự quán Mỹ lại có thời gian để ngẫm nghĩ về năm quan trọng vừa qua.

Năm 2023 đánh dấu một bước nhảy vọt quan trọng trong mối quan hệ Mỹ - Việt Nam, khi Tổng thống Joe Biden đứng cạnh Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và tuyên bố nâng cấp mối quan hệ của chúng ta lên Đối tác chiến lược toàn diện.

Mối quan hệ đó đã được đặt nền móng từ hợp tác giúp hài cốt các quân nhân Mỹ mất tích trở về và hiện đang được củng cố bằng những cam kết mạnh mẽ nhằm tăng cường hợp tác giao lưu nhân dân cũng như các công nghệ quan trọng và mới nổi vì một tương lai tốt đẹp hơn.

Cùng xây tương lai

Sau khi nâng cấp quan hệ, hai nước chúng ta - bao gồm đại diện từ cộng đồng doanh nghiệp và giáo dục Mỹ - đã hợp tác chặt chẽ để hỗ trợ tầm nhìn của Việt Nam trong việc chuyển mình thành một trung tâm công nghệ cao với lực lượng lao động được trang bị tốt để nắm bắt các cơ hội của nền kinh tế số vào năm 2030.

Chúng tôi đang thúc đẩy các mối quan hệ đối tác mới nhằm hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư vào năm 2028, đảm bảo khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng và nâng cao chuỗi giá trị để trở thành một nhân tố quan trọng trong ngành sản xuất cao cấp toàn cầu.

Tầm nhìn chung của chúng ta còn mở rộng hơn thế nữa, nhằm giúp Việt Nam trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 và phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 thông qua các khoản đầu tư của Mỹ nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng của Việt Nam và tăng cường khả năng phục hồi khí hậu, bao gồm cả ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Vào tháng 9 vừa qua, tôi vinh dự được chứng kiến Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì một buổi lễ lịch sử.

Hai cựu chiến binh Mỹ đã trả lại cuốn nhật ký được tìm thấy năm 1967 cho tác giả của nó, cựu chiến binh Việt Nam Nguyễn Văn Thiện, cùng với dữ liệu về hơn 500 quân nhân Việt Nam, qua đó hỗ trợ nỗ lực của Chính phủ Việt Nam là đưa hài cốt các liệt sĩ về với gia đình.

Tại buổi lễ này, các quan chức Việt Nam cũng trao trả hiện vật của 5 quân nhân Mỹ. Buổi lễ này là một bước tiến nữa trong cam kết quan trọng của hai nước chúng ta đối với sứ mệnh hòa giải - nền tảng để chúng ta tiếp tục cùng nhau xây dựng một tương lai hòa bình.

Quan hệ đối tác của chúng ta giờ đây đã vượt qua quan hệ ngoại giao - nó mang tính cá nhân, nó gắn liền với đời sống và truyền thống hằng ngày của chúng ta.

Tôi đã nhận thấy điều ấy trong Lễ hội giao lưu hữu nghị Việt Nam - Mỹ do chúng tôi cùng Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức vào tháng 12-2023, với sự tương tác sôi nổi giữa các bạn trẻ Việt Nam và Mỹ khi chơi ném còn và nhảy hip hop, thể hiện sự kết nối sâu sắc giữa hai nước chúng ta.

Sự hòa quyện văn hóa của chúng ta và sự hiểu biết lẫn nhau được thúc đẩy bởi những cuộc trao đổi này là những dấu ấn thực sự cho tình bạn ngày càng phát triển và lâu dài của hai nước.

Chiếc đồng hồ của cha tôi bị vỡ như đánh dấu một thời điểm đáng ngẫm, khi lịch sử chung của chúng ta đối diện với hiện tại.

Nó như một lời nhắc nhở về sức mạnh chữa lành của thời gian và là sự khẳng định về tình hữu nghị và thành công như là định mệnh giữa Mỹ và Việt Nam, được đánh dấu bằng hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới.

Tết này, khi chúng ta tôn vinh quá khứ, chúng ta cũng háo hức đón chờ một năm mới thành công khi chúng ta kỷ niệm những thành tựu và cột mốc quan trọng hơn nữa.

Chúng ta hãy cùng nhau tôn vinh cột mốc mới vừa qua và cùng nhau xây dựng một tương lai tươi sáng và thịnh vượng hơn.

Dù những chiếc kim trên đồng hồ của cha tôi đã ngừng hoạt động, chúng tôi vẫn được nhắc nhở rằng thời gian vẫn tiếp tục tiến về phía trước, mang theo những khả năng vô tận và những hứa hẹn không giới hạn. Chúc Tết an lành!

Đại sứ Mỹ Marc Knapper lần đầu thăm quê Bác

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper bày tỏ xúc động khi đến thăm Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Liên, tỉnh Nghệ An - nơi lưu giữ các hiện vật gắn liền với hình ảnh Bác Hồ.