Tàu chở dầu bí mật của Nga - Ảnh: CNN
Doanh thu liên bang của Nga tăng vọt lên mức kỷ lục 320 tỉ USD vào năm 2023 và dự kiến sẽ còn tăng hơn nữa.
Kết quả phân tích của Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và không khí sạch (CREA), được chia sẻ độc quyền với Đài CNN, cho biết: vào năm 2023, kho bạc của Nga được tăng cường từ kỷ lục bán 37 tỉ USD dầu thô cho Ấn Độ - đối tác chiến lược của Mỹ. Sau đó, Ấn Độ đã lọc và xuất một phần sang Mỹ dưới dạng sản phẩm dầu mỏ trị giá hơn 1 tỉ USD.
Đường đi lắt léo của dầu Nga
Việc bán dầu thô của Nga sang Ấn Độ không bị trừng phạt và hoàn toàn hợp pháp. Nhưng Nga vẫn sử dụng một hạm đội tàu bí mật để che đậy việc mua bán với ai và như thế nào, nhằm vận chuyển dầu đi khắp thế giới.
Ông David Tannenbaum tại Công ty công nghệ tình báo hàng hải Pole Star Global, cho biết: “Mặc dù việc chuyển tiền mua bán dầu (đôi khi) được thực hiện hợp pháp, nhưng họ vẫn dùng các chiến thuật bất hợp pháp để có thể né tránh các lệnh trừng phạt ở mức cao nhất”.
Windward, một công ty trí tuệ nhân tạo hàng hải, đã phân tích các hoạt động vận chuyển toàn cầu và phát hiện 588 chuyến đi trực tiếp của tàu chở dầu từ Nga đến Ấn Độ vào năm 2023.
Pole Star Global đã kiểm tra tuyến đường ngoài khơi Hy Lạp và phát hiện hơn 200 chuyến đi vào năm 2023 của các tàu dầu Nga di chuyển đến vịnh Laconia và chuyển dầu sang một tàu khác, rồi dầu sẽ đi tiếp đến Ấn Độ.
Phân tích của CREA ước tính, vào năm 2023 Mỹ là nước mua nhiều nhất các sản phẩm dầu đã được Ấn Độ lọc từ dầu thô của Nga. Các thương vụ trị giá 1,3 tỉ USD này thực hiện từ đầu tháng 12-2022, trong khi giới hạn giá được đưa ra đến cuối năm 2023 mới thực hiện. Ước tính của tổ chức này dựa trên các dữ liệu công khai.
Nga vẫn giàu lên bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây
Đầu tháng 2, Bộ Tài chính Mỹ đã đưa ra gói trừng phạt mới đối với các tàu và công ty bị nghi ngờ giúp vận chuyển dầu thô của Nga, vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ. Điều này nhằm cản trở hoạt động của đội tàu ngầm Nga.
Vào cuối năm 2022, Mỹ dẫn đầu một liên minh gồm các quốc gia đã đồng ý về “giới hạn giá”, cam kết không mua dầu thô của Nga ở mức giá trên 60 USD/thùng. Những quốc gia này cũng cấm các công ty vận tải và công ty bảo hiểm của họ - những công ty chủ chốt trong vận tải biển toàn cầu - tạo điều kiện thuận lợi cho việc buôn bán dầu thô của Nga cao hơn mức giá đó.
Nhưng Viktor Katona, người đứng đầu bộ phận phân tích dầu thô tại công ty nghiên cứu thương mại Kpler, cho biết: “Giới hạn giá là nguyên nhân thực sự dẫn đến việc hình thành đội tàu trong bóng tối”.
Ami Daniel, giám đốc điều hành của Windward, cũng đưa ra đánh giá tương tự: “Đó là một phần trong nỗ lực có hệ thống và có phương pháp của Nga nhằm khiến mọi thứ trở nên phức tạp hơn nhiều, nhằm tung hỏa mù khiến các nước khó theo dõi”.
Windward ước tính đội tàu thuộc hạm đội bóng tối của Nga đã tăng lên 1.800 tàu vào năm 2023.
Các nhà phân tích cho biết Nga có thể duy trì nỗ lực chiến tranh 'trong 2 hoặc 3 năm nữa'. Trong đó, khoảng 1/3 số tiền thu được đã chi cho cuộc chiến ở Ukraine năm 2023, và một tỉ lệ lớn hơn vẫn được dành để tài trợ cho cuộc xung đột vào năm 2024.
Nhà kinh tế Howard Shatz của Tập đoàn RAND của Mỹ phân tích dữ liệu công khai từ Bộ Tài chính Nga, đưa ra nhận định: thu và chi của Nga đều ở mức cao nhất mọi thời đại vào năm 2023.
Ấn Độ biện minh việc mua dầu từ Nga như một phương tiện để giữ giá toàn cầu ở mức thấp hơn. Vì nước này sẽ không phải cạnh tranh với các quốc gia phương Tây về việc mua dầu mỏ ở Trung Đông.
Bộ trưởng Dầu và Khí tự nhiên Ấn Độ Hardeep Singh Puri nói với Đài CNBC tuần trước: “Nếu chúng tôi bắt đầu mua thêm dầu từ Trung Đông, giá dầu sẽ không ở mức 75 hay 76 USD. Nó sẽ lên đến 150 USD”.
Nghi vấn nhiều công ty dầu khí Mỹ vẫn giao dịch với NgaNhiều công ty dầu khí Mỹ vẫn có các giao dịch lên đến hàng triệu USD với Nga kể từ sau thời điểm bùng nổ cuộc chiến tại Ukraine, phớt lờ áp lực phải rút khỏi nền kinh tế này.