Theo tờ New York Times (NYT), Cơ quan Tình báo trung ương (CIA) và các cơ quan tình báo khác của Mỹ cung cấp thông tin về các cuộc tấn công tên lửa có mục tiêu, theo dõi các hoạt động di chuyển của quân đội Nga và giúp hỗ trợ các mạng lưới gián điệp của Ukraine.
NYT cho biết quan hệ đối tác tình báo Mỹ - Ukraine không phải mới tạo dựng trong thời chiến và Ukraine cũng không phải là nước được hưởng lợi duy nhất.
Nó đã bén rễ từ một thập kỷ trước, bắt đầu dưới thời ba tổng thống Mỹ khác nhau. Tình báo Mỹ - Ukraine hợp tác tích cực gần như ngay sau cuộc đảo chính ở Ukraine năm 2014.
Mối quan hệ này đã biến Ukraine trở thành một trong những đối tác tình báo quan trọng nhất của Washington để chống lại Điện Kremlin.
Năm 2015, người đứng đầu tình báo quân sự Ukraine, tướng Valery Kondratiuk, đã trao một loạt hồ sơ tuyệt mật về Nga cho Mỹ, bao gồm thông tin của hải quân và thiết kế tàu ngầm hạt nhân.
Năm 2016, CIA bắt đầu huấn luyện lực lượng đặc công tinh nhuệ của Ukraine, được gọi là Đơn vị 2245. Lực lượng này chuyên bắt máy bay không người lái và thiết bị liên lạc của Nga, rồi đưa cho các kỹ thuật viên để bẻ khóa hệ thống mã hóa của Matxcơva.
Tướng Kirill Budanov, người đang đứng đầu tình báo quân sự Ukraine, cũng là cựu thành viên của Đơn vị 2245.
CIA cũng giúp đào tạo thế hệ điệp viên Ukraine mới hoạt động bên trong nước Nga, trên khắp châu Âu, Cuba và ở những nơi đông người Nga hiện diện.
Các chuyên gia Mỹ đã tài trợ và tổ chức mạng lưới ít nhất 12 căn cứ gián điệp bí mật nằm gần biên giới Nga để thu thập tất cả các loại thông tin, cũng như điều phối các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, chưa kể một mạng lưới các đặc vụ được cho là hoạt động bên trong Nga.
Các phóng viên của NYT đã đến thăm một cơ sở như vậy, nằm trong một hầm ngầm. CIA đã trang bị cho cơ sở này thiết bị truyền thông và máy chủ lớn, dùng để nghe lén thông tin, điều phối máy bay không người lái và thậm chí hack vào vệ tinh Nga, Belarus và Trung Quốc.
Matxcơva đã nhiều lần chỉ ra các mối đe dọa đối với an ninh quốc gia đến từ các hoạt động gia tăng của Washington trên lãnh thổ Ukraine và khát vọng gia nhập NATO của Kiev.
Matxcơva cho rằng sự cần thiết phải đảm bảo an ninh của Nga là một trong những lý do cho việc triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt vào tháng 2-2022.
Chuỗi động thái ký kết một loạt sáu hiệp định an ninh song phương giữa Ukraine với các đối tác phương Tây vừa qua đã cho thấy sự hiệu quả của quá trình chuyển đổi tư duy "dùng bộ phận thay thế tổng thể" để tiếp cận khối NATO của Ukraine.