Nhiều đơn hàng quay trở lại
Theo Công Thương, ngay từ những ngày đầu năm 2024, nhiều doanh nghiệp da giày liên tục đón tin vui khi đơn hàng quay trở lại, một số doanh nghiệp có đủ đơn hàng cho quý II/2024.
Ông Nguyễn Chí Trung - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Gia Định cho biết, tín hiệu rất tốt với doanh nghiệp là được khách hàng đặt hàng tương đối nhiều. Hiện Gia Định đã nhận đơn hàng đến hết tháng 6/2024. Tại các nhà máy công nhân đang được tăng ca suốt 5 ngày/tuần, mỗi ngày 2 - 2,5 tiếng. Sản xuất những sản phẩm giày dép có chất lượng từ trung bình trở lên và có độ khó cao là lợi thế khiến doanh nghiệp có thêm đơn hàng ngay đầu năm mới.
"Chúng tôi đã có những thay đổi khi tập trung mở rộng các thị trường nhỏ, thị trường mới. Đa dạng hoá các sản phẩm làm cho đơn hàng phong phú, ít lệ thuộc vào đơn hàng của khách hàng truyền thống trước đây", ông Nguyễn Chí Trung cho biết.
Tương tự, tại Công ty TNHH Ever Tech Plastic Việt Nam (tỉnh Bình Dương) - doanh nghiệp chuyên sản xuất và gia công đế, khuôn mẫu giày, không khí làm việc cũng nhộn nhịp hơn. Bà Nguyễn Thị Ngọc - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Ever Tech Plastic Việt Nam cho biết hiện nhà máy đã có đơn hàng cho những tháng đầu năm 2024.
Cũng theo bà Ngọc, thị trường xuất khẩu của doanh nghiệp chủ yếu là Mỹ và EU. Để giữ được thị trường, doanh nghiệp đang chuyển hướng làm nhiều đơn hàng lớn nhỏ khác nhau. Cùng với đó, đơn vị nỗ lực tìm kiếm đơn hàng thông qua phương thức sản xuất theo tiêu chuẩn xanh để thích ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.
Thực tế, nhiều doanh nghiệp trong ngành cũng cho biết lượng đơn hàng từ các thị trường lớn chưa phục hồi đáng kể, song các thị trường nhỏ hơn như Trung Đông, hay một số khu vực khác tại châu Á… tăng, nên có thể bù phần nào việc thiếu đơn hàng từ các thị trường truyền thống.
Phát triển công nghiệp hỗ trợ
Theo Bộ Công thương, da giày đang được xác định là ngành xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, có sản phẩm chất lượng, cạnh tranh trên thị trường thế giới. Cụ thể, mục tiêu của ngành da giày, đến năm 2030, tổng kim ngạch xuất khẩu giày dép, túi xách đạt 38-40 tỷ USD.
Cũng theo TS. Nguyễn Quốc Việt, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu và Chính sách (VEPR), xu thế của người tiêu dùng hiện nay không còn quá chú trọng đến yếu tố “ngon - bổ - rẻ”, mà yêu cầu quá trình sản xuất phải bảo đảm các tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường, sản xuất xanh, sản xuất tuần hoàn, giảm phát thải khí carbon... Các thị trường nhập khẩu cũng đặt ra nhiều yêu cầu, tiêu chuẩn về sản xuất, buộc doanh nghiệp sản xuất hàng hóa phải đáp ứng.
Trong khi đó, ngành da giày của Việt Nam có nhiều lợi thế nhưng chưa khai thác được hết, bởi nguyên liệu để sản xuất chủ yếu vẫn phải nhập khẩu. Số liệu vừa được Tổng cục Hải quan công bố hồi tháng 11 tháng năm 2023 cho thấy, nhập khẩu nhóm hàng nguyên phụ liệu cho ngành dệt may, da giày đạt 21,94 tỷ USD. Nhóm hàng nguyên phụ liệu phục vụ cho ngành dệt may, da giày nhập khẩu chủ yếu có xuất xứ từ Trung Quốc, chiếm tỷ trọng tới 53% đạt 11,62 tỷ USD.
Hiện, nguồn nguyên liệu da sản xuất trong nước mới chỉ đáp ứng được khoảng 10% nhu cầu sử dụng của toàn ngành. Các sản phẩm phụ trợ sản xuất trong nước chủ yếu là các mặt hàng thâm dụng lao động như chỉ, chun, khuy, khóa, đường viền trang trí, mút xốp, miếng đệm lót giày, hộp đựng giày, đũa chống giày, giấy bọc giày, miếng nhựa độn giày dép, sắt lót đế, phom giày, keo dán, mủ cao su, …
Còn các loại nguyên liệu đòi hỏi tính kỹ thuật cao hơn, mang tính cốt lõi như đế, lót thì hầu như chưa sản xuất được. Đã có nhà máy bắt đầu sản xuất giày hoàn chỉnh nhưng sản lượng chưa đáp ứng và đặc biệt chất lượng sản phẩm còn chưa hoàn thiện.
Do đó, để hoàn thành mục tiêu đặt ra cũng như giữ được vị thế xuất khẩu trên thị trường quốc tế với những yêu cầu ngày càng khắt khe, Việt Nam cần phải xây dựng và phát triển chuỗi cung ứng ngành da giày.
Theo đó, chính sách đầu tư phải mang tính trọng điểm, tập trung cho ngành sản xuất phụ liệu da giày và hạn chế ô nhiễm môi trường, nhất là khâu thuộc da. Đầu tư chọn lọc theo sản phẩm có thế mạnh nhằm tạo khả năng liên kết, hợp tác và khai thác tốt hơn năng lực thiết bị. Khuyến khích đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này, đặc biệt là khâu thuộc và hoàn thiện sản phẩm.
Đào Vũ (T/h)