Lời qua tiếng lại gần đây về quyền riêng tư giữa hai vị CEO thuộc hàng quyền lực nhất trong các “big tech” – “ông lớn công nghệ” là Tim Cook của Apple và Mark Zuckerberg của Facebook đang không ít thì nhiều làm phân cực người dùng.

Tăng cường quyền riêng tư

Tháng 9.2020, Apple cho ra mắt phiên bản iOS 14 dành cho iPhone đề cao sự tăng cường bảo vệ quyền riêng tư cho người dùng trong đó có thị trường Việt Nam.

Với kết quả kinh doanh thành công nhất lịch sử trong quí IV/2020 vừa qua, Apple cũng đồng thời đạt kết quả kinh doanh tốt nhất tại thị trường Việt Nam từ trước tới nay với thế hệ iPhone 12.

Và iPhone 12, đương nhiên là sẽ được cập nhật phiên bản hệ điều hành iOS 14 nâng cao tính bảo vệ quyền riêng tư cho người dùng, đơn cử như sẽ phát hiện việc truy cập camera và microphone; thông báo việc sao chép, cắt dán dữ liệu, việc chia sẻ vị trí tương đối; chặn theo dõi Wifi…

Những tính năng mới về bảo mật nhằm nâng cao bảo vệ quyền riêng tư chắc chắn không nhiều thì ít sẽ gây ảnh hưởng không thuận lợi tới các ứng dụng mà người dùng tải về thiết bị sử dụng hoặc khi người dùng truy cập vào.

Một trong những ứng dụng phổ biến là mạng xã hội Facebook cũng như ứng dụng của các “big tech” khác, nhiều khả năng sẽ bị iOS 14 kiểm soát chặt hơn trong việc theo dõi hoạt động và thu thập dữ liệu bằng cách yêu cầu ứng dụng phải xin phép người dùng.

Cuộc chiến “big tech”, người dùng hưởng lợi?

Việc buộc các ứng dụng theo dõi hoạt động và thu thập dữ liệu người dùng phải qua bước xin phép người dùng đương nhiên là dẫn đến tác động bất lợi cho các ứng dụng.

Bởi các ứng dụng đó, trước “người gác cổng” iOS 14, sẽ không còn được tùy tiện làm những việc mà lâu nay họ vẫn cho phép mình toàn quyền thực hiện để sử dụng cho mục đích kinh doanh thu lợi.

Chính vì vậy, cho dù vừa trải qua một năm kinh doanh thành công ở mức bùng nổ trong bối cảnh dịch COVID-19 hoành hành, với tổng doanh thu đạt 86 tỉ USD tăng gần 23% so với năm 2019 (tổng doanh thu đạt 70 tỉ USD) hầu hết đến từ nguồn thu quảng cáo, Facebook vẫn đầy lo lắng trước viễn cảnh trong quí I/2021 Apple sẽ chính thức tung iOS 14 ra thị trường nâng cấp cho các thiết bị của người dùng.

Động thái của Apple với iOS 14 có thể khiến cho hoạt động quảng cáo của các khách hàng trên Facebook kém hiệu quả hơn và sẽ ảnh hưởng đến doanh thu của “ông lớn” mạng xã hội này.

Tuy nhiên, với người dùng, đó là một điều họ đang rất cần, đặc biệt trong xu thế quyền riêng tư được đề cao, và các ứng dụng thu thập dữ liệu cùng với việc theo dõi hoạt động của người dùng đang khiến dư luận rất nhạy cảm.

Tại Việt Nam, lượng người dùng iPhone lên đến hàng triệu, và chỉ tính riêng iPhone 12 hiện vẫn đang được bán trên thị trường đã có hàng trăm ngàn sản phẩm đến tay khách hàng, cho thấy việc nâng cấp lên iOS 14 sẽ tác động đến quyền lợi của một lượng lớn người dùng tại Việt Nam như thế nào.

Song Việt Nam cũng là quốc gia đứng thứ 7 thế giới về số lượng người sử dụng Facebook với trên 64 triệu người dùng trong tổng số khoảng 70 triệu tài khoản, trở thành một trong những ứng dụng mạng xã hội phổ biến nhất.

Tuy nhiên, trong cuộc đấu giữa Apple và Facebook, chính hàng triệu người dùng Việt chuộng iPhone đồng thời cũng thường xuyên dùng Facebook sẽ phải đứng trước chọn lựa: Sẽ hạn chế quyền ứng dụng của Facebook theo các tính năng bảo vệ quyền riêng tư trên iOS 14 hay “thả cửa” cho Facebook bất chấp tính năng kiểm soát mới từ hệ điều hành mới của Apple dành cho iPhone.