Trong văn bản số 271/TB-UBND, UBND TP Phú Quốc cho biết, thời gian qua xảy ra nhiều vi phạm trong việc quản lý, sử dụng đất đai trên địa bàn thành phố, đặc biệt là tình trạng lấn chiếm đất Nhà nước quản lý và đất rừng. Ngoài ra còn có tình trạng một số cá nhân, tổ chức tự ý phân lô, tách thửa, chuyển mục đích sử dụng đất, làm nhà không phép, san lấp, làm đường, kéo lưới điện dẫn đến nguy cơ hình thành những khu dân cư tự phát.

Nguy cơ hình thành những khu dân cư tự phát tại Phú Quốc

Theo UBND TP Phú Quốc, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái quy định khiến công tác quản lý đất đai gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là khi số lượng giao dịch tăng cao từ sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết thành lập  TP Phú Quốc và các phường trực thuộc.

Do đó, theo yêu cầu của UBND TP Phú Quốc, Chủ tịch UBND các xã, phường trên địa bàn cần tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, ngăn chặn kịp thời và xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng, lâm nghiệp, đặc biệt là hành vi lấn chiếm đất Nhà nước quản lý, đất rừng, sử dụng đất không đúng mục đích...

Các cơ quan quản lý cần tuyên truyền, vận động và hỗ trợ người dân trước khi giao dịch cần tìm hiểu kỹ tính pháp lý của đất, tìm hiểu thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất..., tránh để xảy ra tranh chấp, khiếu nại.

Các cá nhân, tổ chức muốn nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất cần tìm hiểu và xác định thửa đất đó có phù hợp với nhu cầu sử dụng của mình hay không.

Các cá nhân, tổ chức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất không có giấy tờ, đất không rõ nguồn gốc, đất chưa được Nhà nước cấp giấy chứng nhận, đất chưa đủ điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 2013 sẽ bị xử phạt theo quy định.

Một khu đất nông nghiệp giáp ranh rừng phòng hộ tại xã Cửa Cạn, Phú Quốc được người dân tự ý phân lô, bán nền thời điểm sốt đất năm 2018 - Ảnh: K.NAM

Trước tình hình sốt giá đất và việc phân lô tách thửa đất nông nghiệp diễn ra tràn lan ở Phú Quốc, ngày 28-3-2018, Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình đã chỉ đạo tổng Thanh tra Chính phủ thành lập đoàn thanh tra về việc quản lý đất đai, tài nguyên và môi trường trên địa bàn tỉnh Kiên Giang.

Dù thời hạn thanh tra ban đầu dự kiến 70 ngày, nhưng sau đó do phải bổ sung nội dung thanh tra nên thời gian tiến hành thanh tra kéo dài gấp gần 10 lần.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu: Thời điểm từ năm 2016 đến tháng 6-2018, UBND huyện Phú Quốc và UBND các xã, thị trấn trực thuộc huyện này buông lỏng quản lý về đất đai, về trật tự xây dựng đô thị, dẫn tới nhiều tổ chức, cá nhân xây dựng hạ tầng trái phép trên đất nông nghiệp nhằm mục đích phân lô, tách thửa đất nông nghiệp sau đó chuyển nhượng.

Trong thời gian này, Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh Kiên Giang đã cho phép tách 17.808 thửa đất nông nghiệp diện tích dưới 500m2 trên địa bàn huyện Phú Quốc. Việc cho phép phân lô tách thửa tràn lan đã thổi bùng cơn sốt giá đất chưa từng thấy trên đảo Phú Quốc. Đất đai khắp hòn đảo bị xẻ ra thành hàng trăm khu dân cư tự phát.

Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện các bước theo quy định của pháp luật để xem xét thu hồi chủ trương đầu tư, thu hồi đất đối với 43 dự án (chủ yếu ở Phú Quốc) đầu tư chậm tiến độ nhiều năm.

Phương Uyên