Sáng 6-9, tại phiên họp toàn thể, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa đã trình bày ý kiến thẩm tra nhóm nghiên cứu về báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2023 (số liệu tính từ 1-10-2022 đến 31-7-2023).
Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự tăng đến 92%
Theo bà Hoa, dù đã có nhiều cố gắng nhưng tổng thể chung tội phạm gia tăng về số vụ, số người chết và thiệt hại về tài sản do tội phạm gây ra.
Hầu hết các loại tội phạm đều gia tăng, trong đó một số loại tội phạm gia tăng mạnh, như giết người tăng 20,11%, cướp tài sản tăng 53,74%, lừa đảo chiếm đoạt tài sản tăng 57,24%, cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự tăng 92,31%...
Trong năm đã xảy ra vụ việc nhiều đối tượng thực hiện hành vi khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân, đã gây hậu quả rất nghiêm trọng về tính mạng, sức khỏe của cán bộ, người dân, ảnh hưởng rất lớn đến an ninh, chính trị địa phương.
Qua vụ việc trên, nhóm đề nghị Chính phủ cần chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường hơn nữa công tác quản lý nhà nước, triển khai các giải pháp tổng thể, nắm chắc tình hình, rút kinh nghiệm để phòng ngừa không để xảy ra vụ việc tương tự.
Bên cạnh đó, vi phạm pháp luật và tội phạm trên lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông, mạng xã hội mặc dù phát hiện gia tăng 1.537 vụ, 407 đối tượng (tăng 302,36% số vụ, tăng 66,8% số đối tượng) nhưng công tác quản lý nhà nước vẫn chưa đạt yêu cầu.
Cũng theo bà Hoa, công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực đăng kiểm xe cơ giới, đào tạo và sát hạch lái xe, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cấp phiếu lý lịch tư pháp... còn nhiều sơ hở để các đối tượng lợi dụng trục lợi, nhận hối lộ.
Đáng lưu ý, hành vi vi phạm kéo dài trong nhiều năm, xảy ra nhiều nơi trên cả nước nhưng không kịp thời phát hiện, xử lý.
2.315 bị can phạm tội tham nhũng chức vụ
Bà Hoa chỉ rõ tội phạm tham nhũng, chức vụ phát hiện tăng 71,46% về số vụ, tăng 116,17% số đối tượng, đặc biệt số vụ nhận hối lộ phát hiện tăng 312,5%.
Trước đó, báo cáo của Chính phủ nêu rõ đã phát hiện 679 vụ phạm tội về tham nhũng, chức vụ (khởi tố 755 vụ với 2.315 bị can).
Điều này cho thấy công cuộc chống tham nhũng ngày càng quyết liệt, thể hiện quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước là "không có vùng cấm, không có ngoại lệ", nên việc phát hiện và xử lý ngày càng nhiều.
Tuy nhiên, điều này cũng thể hiện công tác quản lý nhà nước ở một số lĩnh vực vẫn còn hạn chế nên đã để xảy ra nhiều vụ việc tham nhũng như đấu thầu, mua sắm công, quản lý tài sản công, lĩnh vực đất đai, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, y tế, giáo dục, việc thực hiện các chủ trương, chính sách phục hồi kinh tế sau dịch bệnh...
Đáng chú ý, sai phạm trong các vụ án hầu hết đều liên quan đến người có thẩm quyền trong cơ quan quản lý nhà nước đã lợi dụng triệt để những lỗ hổng của pháp luật để thực hiện hành vi vi phạm, trục lợi.
Do đó, vấn đề cần đặt ra là cần nâng cao hơn nữa việc kiểm soát quyền lực của người đứng đầu, người có thẩm quyền, kiểm soát hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước đảm bảo khách quan, minh bạch và đúng pháp luật.
Có hay không bắt tay giữa ngân hàng với các công ty bảo hiểm?
Cùng với đó, theo bà Hoa dư luận, cử tri vẫn còn băn khoăn với vấn đề nổi lên thời gian qua như việc "có hay không" sự bắt tay giữa một số ngân hàng và các công ty bảo hiểm để các nhân viên ngân hàng tư vấn sai sự thật, mời gọi khách hàng chuyển từ tiền gửi tiết kiệm sang mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm đầu tư.
Còn có hành vi tư vấn mua bảo hiểm của nhân viên công ty bảo hiểm không đầy đủ các nội dung hợp đồng hoặc sai lệch thông tin hợp đồng bảo hiểm...
Hậu quả, đến nay với hàng nghìn đơn tố cáo, khiếu nại của người dân làm ảnh hưởng đến lòng tin với hệ thống ngân hàng, bảo hiểm.
Bà Hoa cũng dẫn chứng thông tin Tuổi Trẻ phản ánh việc ông Trịnh Dân Cường (67 tuổi, quận 6, TP.HCM) 38 năm vẫn mang nỗi oan ức. Theo đó, sau 38 năm ông này vẫn mang nỗi oan ức với thân phận bị can.
Bà nói đây là trường hợp rất điển hình trong việc chậm trễ ban hành quyết định tố tụng ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người dân. Bà mong cơ quan chức năng lưu ý trường hợp này.
Theo báo cáo của Chính phủ, đã có 54 cán bộ bị xử lý do không trung thực trong kê khai tài sản, thu nhập và giải trình nguồn gốc tài sản tăng thêm.