Nhân viên bảo vệ Trung Quốc trước Viện nghiên cứu virus Vũ Hán - Ảnh: REUTERS

Trong cuộc họp báo định kỳ 2 lần mỗi tuần về dịch bệnh tổ chức ngày 12-2, Tổng Giám đốc WHO, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus khẳng định "mọi giả thuyết đều vẫn để ngỏ" trong cuộc điều tra của cơ quan này về nguồn gốc của virus SARS-CoV-2.

"Sau khi thảo luận với các chuyên gia (trong nhóm làm việc tại Vũ Hán), tôi muốn khẳng định rằng mọi giả thuyết vẫn để ngỏ", ông Tedros tuyên bố.

Phát ngôn này được cho là mâu thuẫn với tuyên bố trước đó của nhóm chuyên gia của WHO có mặt tại Vũ Hán để điều tra nguồn gốc của virus SARS-CoV-2.

Tại cuộc họp báo ở Vũ Hán ngày 9-2, nhóm chuyên gia của WHO (điều tra nghiên cứu chung cùng nhóm chuyên gia Trung Quốc) đã nêu nhận định theo hướng loại trừ khả năng virus độc hại này bị rò rỉ từ Viện nghiên cứu virus Vũ Hán.

Họ nhấn mạnh giả thuyết nêu trên, vốn được lan truyền và được nhiều người tin tưởng trong thời gian dài vừa qua, là "khó có khả năng xảy ra".

Nhóm chuyên gia của WHO cho biết không có dấu hiệu cho thấy virus này xuất hiện ở thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc trước tháng 12-2019, khi ca nhiễm đầu tiên được chính thức ghi nhận.

Ngay sau tuyên bố này, người phát ngôn Bộ ngoại giao Mỹ Ned Price đã có lời phản hồi thể hiện sự không chấp nhận.

"Thay vì đi ngay vào những kết luận có thể đến từ mọi thứ trừ khoa học, chúng tôi muốn được thấy những gì mà các dữ liệu dẫn dắt, khoa học dẫn dắt và các kết luận của chúng tôi sẽ chỉ dựa trên đó", ông Price tuyên bố đầy hàm ý về việc nhóm chuyên gia của WHO đã bị thao túng dù sau đó lại nói "chúng tôi hoàn toàn ủng hộ cuộc điều tra này".

Tổng Giám đốc WHO, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus tại cuộc họp báo ngày 12-2 từ trụ sở của WHO ở Geneva, Thụy Sĩ - Ảnh: REUTERS

Tại cuộc họp báo ngày 12-2, TGĐ Tedros dường như biện hộ cho phát ngôn có phần nóng vội trước đó của các chuyên gia.

"Đây là một điều tra khoa học rất quan trọng trong những hoàn cảnh rất khó khăn", ông nói và tuyên bố rằng mình hi vọng một báo cáo sơ bộ về cuộc điều tra này sẽ được công bố vào tuần sau và báo báo cuối cùng sẽ có trong vài tuần nữa.

Cũng có mặt tại cuộc họp báo, chuyên gia Peter Embarek - người lãnh đạo nhóm chuyên gia của WHO điều tra tại Trung Quốc, cho biết cuộc điều tra "đã đạt được nhiều thành công".

"Chúng tôi đã hiểu rõ hơn về những gì đã xảy ra tại Vũ Hán vào tháng 12-2019" – ông Embarek tuyên bố nhưng cũng nhấn mạnh rằng đó mới chỉ là "bước khởi đầu".

Nhóm chuyên gia của WHO đến Vũ Hán ngày 14-1 và thực hiện cuộc điều tra kéo dài nhiều tuần. WHO nêu rõ chuyến công tác này thuần túy là về khoa học để làm rõ cách thức lây nhiễm của virus SARS-CoV-2.

Các nhà khoa học của WHO đã tiến hành nghiên cứu chung với các nhà khoa học Trung Quốc về nguồn gốc virus. 

Trong quá trình điều tra, phái đoàn chuyên gia đã tới Viện nghiên cứu Vũ Hán, Trung tâm kiểm soát dịch bệnh động vật ở Vũ Hán, Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh (CDC) Hồ Bắc, đến thăm các bệnh viện phát hiện ca mắc COVID-19 đầu tiên, cũng như các khu chợ và triển lãm về cuộc chiến chống dịch tại thành phố Vũ Hán.

Virus SARS-CoV-2 gây ra đại dịch COVID-19 lần đầu tiên được phát hiện vào cuối năm 2019. Các nhà khoa học ban đầu cho rằng virus lây từ động vật sang người tại chợ hải sản Hoa Nam ở thành phố Vũ Hán.

Tuy nhiên, các chuyên gia hiện nay cho rằng có thể chợ này không phải nơi phát sinh dịch bệnh, nhưng là nơi virus phát tán.

Vào tháng 2-2020, các nhà khoa học Trung Quốc từng khẳng định dịch COVID-19 không bắt nguồn từ chợ hải sản Hoa Nam mà là do một "bệnh nhân số 0" đã mang virus tới đây, sau đó khu chợ đông đúc với điều kiện vệ sinh kém này đã trở thành môi trường thuận lợi để virus corona chủng mới lây lan trong cộng đồng.

Chuyên gia WHO ở Vũ Hán: Vài năm nữa mới biết COVID-19 lan từ đâu

TTO - "Mọi người đều biết dịch bệnh bùng phát từ chợ Hoa Nam như thế nào, nhưng những gì xảy ra trong khoảng thời gian đó và trước đó hoàn toàn bí ẩn", nhà vi sinh vật học người Úc Dominic Dwyer đặt vấn đề.