Theo Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa, nhu cầu nhà ở xã hội (NƠXH) trên địa bàn TP Nha Trang giai đoạn 2016-2020 là khoảng 10.000 căn hộ nhưng những năm gần đây trên địa bàn tỉnh chỉ có vài dự án với số lượng khá khiêm tốn.

Nhu cầu gấp 4-5 lần nguồn cung

Anh Huỳnh Quốc Nhật (công tác tại TP Nha Trang hơn 5 năm) cho biết vợ chồng anh dành dụm được 300 triệu đồng muốn an cư lạc nghiệp ở Nha Trang. Tuy nhiên, hơn 2 năm nay lặn lội khắp nơi tìm mua đất nhưng không thể có mảnh đất phù hợp túi tiền eo hẹp như vậy. Chỉ riêng đất xã nông thôn ở Nha Trang cũng có giá khá cao, từ 12-15 triệu đồng/m², ngay cả huyện Diên Khánh cũng ở mức 8-12 triệu đồng/m². "Các dự án NƠXH trên địa bàn dù được mở bán, tôi có nộp hồ sơ nhưng không trúng vì người đi mua nhà đông gấp 4-5 lần số căn mở bán, quá nhiều đối tượng ưu tiên. Thế nên vẫn phải ở phòng trọ mấy năm nay" - anh Nhật nói.

Theo thống kê của Phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (BĐS) Khánh Hòa, từ năm 2011 đến nay có khoảng 5.000 căn NƠXH đã được đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, con số đó vẫn chưa thể đáp ứng được nhu cầu rất lớn của các đối tượng chính sách, người thu nhập thấp. Đơn cử như dự án NƠXH VCN Phước Long có lượng đơn xin mua gấp 4 lần số căn công bố.

Theo Sở Xây dựng tỉnh Khánh Hòa, với sự cố gắng của cơ quan quản lý nhà nước, nhiều chính sách ưu đãi được đưa ra cùng với sự quyết tâm của một số nhà đầu tư tâm huyết nên giai đoạn 2019 - 2020 đã có 3 dự án đưa vào sử dụng với khoảng 2.000 căn hộ được bàn giao cho khách hàng gồm: Chung cư Bình Phú 2, chung cư Hoàng Quân và NƠXH ở khu đô thị mới Phước Long. Hai dự án tiếp tục bàn giao với khoảng 1.600 căn hộ là chung cư xã hội P.H và NƠXH trong khu đô thị VCN Phước Long. Ngoài ra, ở TP Cam Ranh có dự án khu NƠXH Cam Ranh do Công ty TNHH Thành Mỹ làm chủ đầu tư cũng đang được hoàn thiện với 223 căn hộ.

Thủ tục vẫn rối

Ông Phan Việt Hoàng, Tổng Thư ký Hội Môi giới BĐS Khánh Hòa, cho rằng các chính sách phát triển NƠXH hiện nay đang bộc lộ nhiều bất cập về thủ tục đầu tư, gói tín dụng, lợi nhuận không được vượt quá 10% và nhất là quỹ đất. Người có quỹ đất thì không chịu làm trong khi người muốn làm lại không có quỹ đất. Theo quy định, các dự án nhà ở thương mại có diện tích trên 10 ha phải dành 20% tổng diện tích đất để xây dựng NƠXH, chưa kể những dự án NƠXH đã cấp chứng nhận đầu tư nhiều năm nhưng lại chậm triển khai. Điều này khiến cho thị trường phát triển không đạt kỳ vọng.

Bà Võ Khánh Yên, đại diện Công ty CP BĐS Hà Quang (chủ đầu tư dự án NƠXH HQS), cho biết dự án HQS có diện tích 12.000 m² với 4 tòa cao 16 tầng, cung cấp 1.100 căn hộ đã bán hết trong khi khách hàng đủ điều kiện còn rất nhiều. Thực tế, nhu cầu nhà ở của người dân rất lớn nhưng các dự án NƠXH lại khá ít vì quy định pháp luật, chính sách còn nhiều bất cập. Ví dụ như việc thẩm định các đối tượng được mua quá lâu, cơ quan quản lý giải quyết không theo đúng thời gian, chủ đầu tư không được điều chỉnh giá bán… Ngay cả dự án HQC sắp tới sẽ bàn giao cho khách hàng nhưng chưa biết số tiền sử dụng đất được miễn theo quy định pháp luật là bao nhiêu nên không thể làm giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và đất cho người dân.

Theo ông Nguyễn Hoạt - Trưởng Phòng Quản lý nhà và thị trường BĐS Sở Xây dựng, không phải chủ đầu tư nào cũng muốn làm NƠXH vì thủ tục rườm rà, nhiều ràng buộc, lợi nhuận không được vượt quá 10%. Thống kê sơ bộ vẫn còn khoảng 11 ha đất sạch nằm rải rác trong các khu đô thị. Đây là quỹ đất được quy hoạch dùng để xây dựng NƠXH nhưng các chủ đầu tư chây ì hoặc chậm triển khai. "Nhu cầu người dân còn rất cao trong khi quỹ đất sạch lại bỏ hoang gây lãng phí. Sắp tới, phòng sẽ rà soát và có báo cáo cụ thể về vấn đề này. Trong năm 2021, phòng sẽ tham mưu cho lãnh đạo Sở Xây dựng tổ chức hội nghị riêng về NƠXH nhằm thực hiện tốt công tác an sinh, chăm lo nhà ở cho các đối tượng chính sách, người có thu nhập thấp" - ông Hoạt nhấn mạnh.