Bài viết thể hiện quan điểm của Cody Willard, cây bút bình luận của tờ MarketWatch và là tác giả của bản tin Revolution Investing.

Churchill Capital Corp IV (CCIV), 1 công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC), từng được đồn là sẽ sáp nhập với công ty ô tô điện Lucid Motors. Và cuối cùng đến hôm qua tin đồn đó đã trở thành sự thật. Phố Wall phản ứng với tin này như thường lệ: bán ra ngay khi tin tức xuất hiện sau khi đã mua vào từ rất lâu, ngay khi có tin đồn.

Kể từ khi niêm yết dưới dạng 1 công ty "séc trắng", CCIV đã tăng trưởng 500% và đến hôm qua một nửa giá trị thị trường của nó đã bị thổi bay. Đây chính là loại cổ phiếu mà hồi đầu tháng 2 tôi đã cảnh báo là một trong số nhiều cổ phiếu mà nhà đầu tư nên tránh xa.

Các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức từng mua CCIV ở mức giá 40 USD, 50 USD, 60 USD hay thậm chí là 70 USD bỗng nhiên mất rất nhiều tiền.

Có lẽ giờ là lúc họ nhìn nhận lại những SPAC khác và nghiêm túc suy nghĩ về giá trị của các cổ phiếu mà mình đang nắm giữ. Ở mức 900 USD, có lẽ cổ phiếu Tesla cũng đang ở đỉnh khi mà cổ phiếu này liên tiếp sụt giảm sau khi công ty báo cáo kết quả kinh doanh quý vừa qua không được như kỳ vọng và làm dấy lên một vài câu hỏi về khả năng tăng lợi nhuận thặng dư.

Nhiều cổ phiếu xe điện khác đã tăng liên tiếp suốt 1-2 tuần trước khi quay đầu giảm giá mạnh trong tuần này.

Có lẽ trong những ngày này, ai cũng muốn trở thành Cathie Wood của ARK Invest. Cô đã đầu tư vào Tesla và Bitcoin từ sớm, dẫn đến kết quả là quỹ ETF mà cô quản lý – ARK Innovation ETF – đã tăng trưởng rất tốt. Các nhận định của nhân vật này cũng được rất nhiều người theo dõi.

Tuy nhiên, dù tôi là fan của Cathie và luôn mong điều tốt nhất đến với cô, tôi vẫn không thể không nghĩ đến câu chuyện của George Gilder, người bạn thân thiết suốt mấy chục năm nay của tôi kể từ khi viết bài cho tờ TheStreet.com năm 2001:

"Các nhà đầu tư cần phải chú ý một số quy tắc khi định giá các công ty trong danh mục của mình: tiền mặt là vua, bởi vì ngày càng khó sử dụng dòng tiền để định giá.

Tương tự, nhìn thoáng qua bảng cân đối kế toán của công ty cũng có thể cho bạn biết khá nhiều điều và đánh giá liệu đó có phải là 1 khoản đầu tư tốt hay không.

Giờ đây, khi mà đà tăng vọt của các cổ phiếu viễn thông đã biến mất mãi mãi, bất kỳ cổ phiếu nào dù có tiềm năng mang lại mức lợi suất cao nhưng lại có những dấu hỏi về khả năng tồn tại cũng sẽ không đáng để bạn mạo hiểm vốn đầu tư của mình.

Hãy nhìn vào con số doanh thu thật sự trên sổ sách. Như George Gilder đã nói, công nghệ tuyệt vời không nhất thiết sẽ trở thành 1 khoản đầu tư tuyệt vời. Các công ty cần đến các kênh bán hàng và cần những sản phẩm sử dụng được ngay.

Chốt lại thì bạn sẽ không bao giờ còn được chứng kiến mức tăng chóng mặt như thời kỳ cuối những năm 1990, ít nhất là đối với các cổ phiếu viễn thông".

Có lẽ câu chốt đó cũng đúng với các cổ phiếu xe điện và những loại tài sản khác được Cathie Wood và những fan hâm mộ yêu thích hiện nay.

Rất nhiều cổ phiếu hàng đầu trong danh mục của George năm 1999 đã sụt giảm 99% hoặc hơn. Thậm chí nhiều cổ phiếu về 0, biến mất hoàn toàn bất chấp công nghệ và những ý tưởng mà chúng giới thiệu đã góp phần tạo nên mạng Internet mà ngày nay chúng ta đang sử dụng.

CCIV là 1 chỉ báo cho thấy ngày nay những người phớt lờ giá trị và các yếu tố cơ bản có thể phải gánh chịu những nỗi đau nặng nề hơn cả trong quá khứ.