Tờ South China Morning Post (SCMP) ngày 24-2 đưa tin Trung Quốc đang muốn đưa quan hệ hợp tác quốc phòng với các nước Ðông Nam Á trở lại quỹ đạo, trong đó có việc triển khai tập trận hàng chung với hải quân Singapore từ ngày 24-2.
Động thái trên diễn ra trong bối cảnh đại dịch COVID-19 làm gián đoạn nỗ lực của Trung Quốc nhằm tăng cường hợp tác quân sự ở khu vực, cũng như Mỹ đang tiến hành nhiều hoạt động nhằm thách thức các yêu sách chủ quyền phi lý của Bắc Kinh trên hầu khắp Biển Đông.
Hải quân Singapore vẫy chào một tàu khu trục của Trung Quốc. Ảnh: XINHUA
Theo tuyên bố của Bộ Quốc phòng Trung Quốc, cuộc tập trận giữa hải quân Trung Quốc với hải quân Singapore sẽ bao gồm các hoạt động tìm kiếm cứu hộ và thông tin liên lạc.
SCMP dẫn lời phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Gao Xiucheng cho biết: “Cuộc tập trận này là sự đồng thuận của cả hai bên nhằm tăng cường sự tin cậy, làm sâu sắc quan hệ hữu nghị, thúc đẩy hợp tác và cùng thúc đẩy xây dựng một cộng đồng chung trên biển với tương lai chung”.
Đợt tập trận là một phần của thỏa thuận đạt được năm 2019 nhằm làm sâu sắc quan hệ quân sự giữa hai nước. Thỏa thuận còn bao gồm đối thoại cấp cao và gia tăng quy mô các hoạt động tập trận chung hiện có. Cuộc tập trận giữa Trung Quốc và Singapore lần gần đây nhất là vào năm 2016.
Theo SCMP, Bắc Kinh muốn tăng cường quan hệ quốc phòng với các nước láng giềng, nhằm đối phó các chiến dịch tự do hàng hải của Mỹ trên Biển Đông. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 làm gián đoạn các kế hoạch đã có.
Khoảng 3.000 binh lính Trung Quốc và Campuchia đáng lẽ sẽ tham gia chiến dịch tập trận bắn đạn thật “Rồng Vàng” trong hai tuần, theo kế hoạch sẽ bắt đầu vào tháng 3. Tuy nhiên, Campuchia được cho là đã hoãn kế hoạch này vì lý do đại dịch và ngập lụt khiến cơ sở hạ tầng tại nước này hư hỏng.
Ông Collin Koh - chuyên gia về an ninh biển tại Trường Quốc tế học S. Rajaratnam (Singapore) – nhận định Trung Quốc đang chuẩn bị cho chiến dịch tập trận chung mới nhất sau quãng thời gian các hoạt động ngoại giao quốc phòng của Bắc Kinh bị cản trở vì đại dịch.
Quân đội của hầu hết các nước Đông Nam Á đều đang phải tham gia nỗ lực chống dịch COVID-19, làm giảm khả năng tham gia tập trận chung với Trung Quốc.
Theo ông Koh, chiến dịch tập trận chung mới nhất giữa Trung Quốc và Singapore chỉ gồm các yếu tố cơ bản nhất trong những chiến dịch chung của Mỹ với các đối tác như Thái Lan. Tuy nhiên, đó là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang củng cố quan hệ với khu vực Đông Nam Á.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định sẽ tăng cường quan hệ với khu vực, cam kết hỗ trợ Philippines nếu nước này bị tấn công tại Biển Đông, nơi Manila và Bắc Kinh đang có những yêu sách chồng lấn.
Trong cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan hồi đầu tháng 2, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết quan hệ hợp tác kinh tế - an ninh giữa hai nước rất quan trọng và khẳng định mong muốn đẩy mạnh hợp tác ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
“Chắc chắn trong bối cảnh chính quyền ông Biden ít có khả năng thay đổi chính sách với Trung Quốc, chúng ta có thể nhận định rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục tìm cách cải thiện ngoại giao quốc phòng với Đông Nam Á” - ông Koh nói.