Theo báo cáo "Xu hướng du lịch Việt Nam năm 2021" mà công ty nghiên cứu Outbox Consulting vừa công bố, năm 2020, Việt Nam chỉ đón 56 triệu lượt khách nội địa và 3,8 triệu lượt khách quốc tế khiến cho doanh thu ước tính từ dịch vụ du lịch âm 530 ngàn tỷ đồng.

Xét về ngành lưu trú, gần 1/5 tổng số cơ sở lưu trú phải đóng cửa, mức công suất phòng trung bình cả nước thấp kỉ lục khi chỉ đạt 20 - 25%. Riêng đối với ngành dịch vụ lữ hành, theo Tổng cục Du lịch, đã có gần 340 doanh nghiệp lữ hành phải xin thu hồi giấy phép kinh doanh trong năm 2020.

Có thể thấy, ngành du lịch trong năm 2020 bị ảnh hưởng bởi bốn tác động chính về vaccine , chính sách du lịch của các nước, kinh tế và môi trường. Hiện nay, số ca nhiễm COVID-19 vẫn đang tiếp tục gia tăng trong khi WHO cảnh báo về sự kiệt sức từ hệ thống y tế của các nước, do đó việc có được vaccine cùng với chính sách du lịch của các nước được xem như là những yếu tố tiên quyết sẽ thúc đẩy nhu cầu du lịch của du khách.

Bên cạnh đó, tình hình kinh tế cũng sẽ là yếu tố làm thay đổi xu hướng đi du lịch của du khách; khi thu nhập giảm sút, du khách sẽ bắt đầu tìm kiếm những điểm đến và trải nghiệm ít tốn kém hơn.

Năm 2020 không chỉ đánh dấu sự xuất hiện của đại dịch COVID-19 mà còn là sự xuất hiện của những thảm họa về môi trường gây ra từ biến đổi khí hậu trên khắp thế giới khiến hàng nghìn người thiệt mạng và hàng triệu người khác phải di dời.

Chính những sự kiện này kết hợp với một năm đối mặt với đại dịch đã làm thế giới nâng cao hơn nhận thức và có trách nhiệm hơn với vấn đề môi trường.

Xu hướng du lịch theo hướng giãn cách xã hội

Đối với Việt Nam, COVID-19 đã làm kéo dài ảnh hưởng của những tác động này lên ngành du lịch Việt Nam góp phần quan trọng vào việc tạo nên xu hướng du lịch Việt trong năm 2021. Dưới sự ảnh hưởng của bốn yếu tố này, xu hướng du lịch năm 2021 sẽ xoay quanh yếu tố giãn cách xã hội.

Với việc tình hình dịch bệnh vẫn chưa thật sự được kiểm soát hoàn toàn, nên dù vẫn có nhu cầu đi du lịch, an toàn về sức khoẻ vẫn là ưu tiên hàng đầu của du khách trong bối cảnh mới. Việc đi du lịch hiện nay có rất nhiều hạn chế về điểm đến, khả năng di chuyển và hạn chế tiếp xúc khiến cho cách thức đi du lịch của du khách phải thay đổi.

Du lịch theo hướng giãn cách xã hội để thích nghi với tình hình sẽ là trào lưu năm 2021. Du khách theo xu hướng du lịch này sẽ lựa chọn các điểm đến vắng vẻ gần với nơi mình sinh sống để có thể tự sắp xếp chuyến đi nhưng vẫn đảm bảo được an toàn trước tình hình dịch bệnh.

Từ đó, báo cáo khuyến nghị các doanh nghiệp lữ hành cần có những kế hoạch tiếp cận và thiết kế những sản phẩm có khả năng đáp ứng được các nhu cầu du lịch của nhóm du khách này.

Ngoài ra, du lịch theo nhóm nhỏ cũng là xu hướng để du lịch thích ứng với bối cảnh hiện tại. Khác với năm 2019, một tour du lịch thông thường có đến 20 – 30 người, du lịch theo tour trong năm 2021 sẽ có quy mô nhỏ hơn nhằm hạn chế rủi ro lây lan của dịch bệnh.

Thêm vào đó, việc đến các điểm đến nổi tiếng đông đúc đang ngày càng bị hạn chế, thay vào đó là các nhu cầu về việc đi du lịch nhưng vẫn đảm bảo an toàn về sức khoẻ.

Chính xu hướng này cũng thúc đẩy các đại lý du lịch cần phải sáng tạo hơn trong việc thiết kế các hành trình. Bên cạnh đó, các đại lý du lịch cũng có thể cân nhắc đến việc thay các điểm đến du lịch đông đúc bằng các địa điểm tham quan xa hơn và vắng vẻ hơn hoặc tổ chức các tour ngách như tour đi xe đạp, tour leo núi - nơi du khách ít có khả năng tiếp xúc với người khác.

Việc thúc đẩy hoạt động về an toàn sức khoẻ và vệ sinh khi thiết kế tour sẽ khuyến khích các du khách sử dụng dịch vụ và mang lại lợi ích kinh tế cho các doanh nghiệp.

Du lịch sẽ phục hồi đầu tiên, song song với nền kinh tế thế giới

Đặc biệt, báo cáo cũng nhấn mạnh rằng, du lịch sẽ là ngành phục hồi đầu tiên song song

với sự phục hồi của nền kinh tế thế giới. Các du khách đang cân nhắc các hoạt động, điểm tham quan và tour du lịch, ưu tiên hàng đầu của họ vẫn là sức khoẻ và an toàn.

Khi ý muốn tìm kiếm trải nghiệm vẫn cao mặc cho khả năng đi lại còn hạn chế, việc phục hồi của các điểm đến phụ thuộc vào khả năng kiểm soát dịch và thời gian có vaccine.

Lộ trình mở cửa phục hồi du lịch của Việt Nam cũng sẽ phụ thuộc vào khả năng kiểm soát dịch của các nước. Ngoài vaccine, tốc độ phục hồi du lịch cũng sẽ phụ thuộc phần nhiều vào các động lực thúc đẩy mở cửa điểm đến.

Dựa trên lộ trình hợp lý phục hồi tăng trưởng của các nước trong khối ASEAN theo báo cáo của Mastercard và CrescentRating, trong quý 1/2021, giai đoạn phục hồi sẽ dần diễn ra với một vài sự hợp tác giữa các nước ASEAN và đến tận quý 3/2021 khi tin tức tích cực về vaccine được tìm ra, điều này sẽ thúc đẩy việc bình thường hoá du lịch trong khối. Đến quý 1/2022, du lịch quốc tế bắt đầu mở cửa.

Hạ An