Tỷ phú Ray Dalio tin rằng cuộc tấn công Ukraine của Nga là mối đe dọa nghiêm trọng đến trật tự thế giới đã được thiết lập sau Thế chiến II. Xung đột quân sự này tạo ra cho ông hai mối quan tâm đáng lo ngại: Liệu cuộc chiến này có lan ra ngoài Ukraine, lôi kéo NATO tham gia hay không, và Trung Quốc sẽ phản ứng như thế nào?

Ông Dalio là nhà sáng lập, Chủ tịch và đồng Giám đốc đầu tư của quỹ đầu cơ lớn nhất thế giới Bridgewater Associates. Ông là tác giả cuốn sách "Nguyên tắc đối phó với trật tự thế giới đang thay đổi: Tại sao các quốc gia thành công và thất bại", đề cập đến những thay đổi định hình lại chính trị toàn cầu và thị trường tài chính trong suốt lịch sử.

Trong bài bình luận được đăng trên LinkedIn vào cuối 1/3, ông Dalio viết rằng các lệnh trừng phạt kinh tế mà châu Âu và Mỹ áp dụng đối với Nga và hệ thống tài chính nước này sẽ gây thiệt hại nặng nề cho kinh tế Nga, còn các nước NATO chỉ phải chịu chi phí tối thiểu. Theo ông thì các đòn trừng phạt thậm chí có thể mang lại thay đổi chính trị ở cấp cao nhất của Nga.

"Nỗi đau kinh tế mà người Nga cảm nhận sẽ tồi tệ đến mức tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu không xảy ra sự phản đối lớn trong nội bộ đối với các chính sách của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Sự phản đối có thể đe dọa hay thậm chí lật đổ chế độ của ông ấy".

Ông Dalio quan sát rằng phản ứng của Nga đến trừng phạt kinh tế là không thể đoán trước nhưng có thể mang lại hậu quả lớn. "Hoàn cảnh hiện nay làm nổi bật hai câu hỏi rõ ràng. Thứ nhất, liệu Putin có phản ứng bằng cách tăng cường rủi ro thông qua việc khiến các nước NATO đối mặt với mối nguy nào đó, thứ đó là gì, và cách thức đe dọa như thế nào".

"Thứ hai là liệu Putin có thể hạ nhiệt căng thẳng bằng cách chấp nhận thỏa hiệp không. Theo tôi khả năng này khó xảy ra. Trường hợp Putin khiến NATO đối mặt với mối nguy lớn (ví dụ như đối đầu hạt nhân) sẽ đáng lo ngại".

Vai trò của Trung Quốc

Ẩn số lớn thứ hai là mức độ hỗ trợ mà Trung Quốc mang lại cho Nga để chống chọi với các lệnh trừng phạt. Ông Dalio viết: "Sẽ thật phi lý nếu Putin dấn thân vào con đường ông ta chọn một mình. Nhiều người biết Nga và Trung Quốc hợp tác với nhau theo nhiều mặt và chúng có thể rất hữu ích trong việc giảm thiểu tác hại của lệnh trừng phạt".

Ông Dalio lưu ý rằng hệ thống thanh toán nhân dân tệ có thể là con đường để Nga tiến hành giao dịch quốc tế do các ngân hàng lớn của Nga đã bị loại khỏi hệ thống SWIFT. Nhưng ông dự kiến Trung Quốc sẽ không giúp Nga theo cách này.

"Dù thế nào đi nữa, tôi cũng đang chờ xem Trung Quốc sẽ làm gì. Vì hành động của Trung Quốc sẽ có tác động lớn lên hình thái tương lai của trật tự thế giới đang chuyển biến nhanh chóng".

Ông Dalio tiếp tục bình luận về khả năng xung đột Nga-Ukraine và hình phạt kinh tế sẽ châm ngòi cho chiến tranh "nóng" kéo theo cả các nước NATO. Ông quan sát thấy chiến tranh quân sự thường theo sau các cuộc chiến kinh tế bao gồm đóng băng tài sản, chặn khả năng tiếp cận thị trường vốn và cấm vận – giống như những hình phạt mà các cường quốc phương Tây đã giáng vào Nga từ tuần trước.

Ông Dalio nói: "Quy mô tăng tiến và mức độ của các đòn trừng phạt là dấu hiệu cảnh báo điển hình cho thấy chúng ta nên lo ngại về cuộc chiến tranh nóng giữa các cường quốc".

"Tính tới thời điểm này, chúng ta chưa nhìn thấy Nga trả đũa dù đã nghe các lời đe dọa như vũ khí hạt nhân. Do đó, có vẻ thế giới chưa "sát mép" giai đoạn trong chu kỳ là sau sự tăng cường mạnh mẽ tấn công kinh tế và ngay trước chiến tranh nóng quân sự".

Ông Dalio nhấn mạnh rằng những điều ông nói chỉ là quan điểm, chứ không phải tiên tri. "Khả năng cao hơn là Nga và các nước NATO sẽ không lao vào chiến tranh nóng trong tương lai gần. Nhưng cùng lúc đó, tôi cho rằng xác suất này cũng không đủ thấp để không suy nghĩ và bảo vệ bản thân trước trường hợp xấu".

Vàng và các tài sản an toàn khác

Khả năng chiến tranh lan rộng ra châu Âu đang gây rủi ro tới những khoản đầu tư và tài sản an toàn theo kiểu truyền thống. Ông Dalio giải thích: "Khi chiến tranh nóng xảy ra, phương án kinh điển là bán trái phiếu và mua vàng vì chiến tranh được tài trợ bởi vay nợ và in tiền. Hành động này làm giảm giá trị của các khoản nợ và tiền tệ, và nhà đầu tư có lý do chính đáng để nghi ngại chấp nhận tín dụng".

Ông nhấn mạnh: "Vàng – hoặc trong một số trường hợp thì bạc hoặc trao đổi hàng hóa – là tiền tệ chung của quốc gia" trong thời chiến.