Các hiệp hội, ngành hàng phản ánh: Quy định thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, dịch vụ cảng biển tại TPHCM tạo “phí chồng phí”.

Mỗi năm doanh nghiệp bị phát sinh 5,5 tỉ đồng phí mới

Theo phản ánh của 7 hiệp hội, ngành hàng gồm: Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (VASEP), Thực phẩm minh bạch (AFT), Dệt May Việt Nam (VITAS), Da giày Túi xách Việt Nam (LEFASO), Sữa Việt Nam (VDA), Nhựa Việt Nam (VPA) và Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM (HAWA), thì mức thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu, cảng biển trên địa bàn TPHCM quá cao, không minh bạch và không đúng thời điểm (áp dụng từ 1.4.2022), cần phải xem xét, sửa đổi. Cụ thể:

Tại Mục a, Điểm 4 Điều 1 của Nghị quyết số 10/2020/NQ-HĐND của HĐND TPHCM quy định: “Toàn bộ số thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển TPHCM sau khi trừ chi phí phục vụ công tác thu phí được nộp vào ngân sách thành phố để quản lý và bố trí sử dụng có mục tiêu cho đầu tư, nâng cấp hạ tầng giao thông kết nối cảng biển trên địa bàn thành phố”.

7 hiệp hội phản ánh, đến nay, đã sắp tới thời điểm bắt đầu thu phí nhưng TPHCM vẫn chưa có thông báo công khai về việc sử dụng các mức phí này cho những công trình hạ tầng cụ thể nào.

Trong khi đó, theo phản ánh của các doanh nghiệp, hiện nay các doanh nghiệp đều phải nộp nhiều loại phí liên quan đến xây dựng cơ sở hạ tầng như các phí cầu đường, phí sử dụng đường bộ, phí BOT,... Chỉ tính riêng phí BOT, hiện nay doanh nghiệp đã gánh thêm một khoản lớn tiền phí vận chuyển khi đi qua các trạm BOT.

"Tính hiện tại từ Khánh Hòa vào cảng Cát Lái (TPHCM) đã có tới 7 trạm thu phí BOT. Mỗi container phải đóng tiền qua trạm 2 lượt đi và về. Như vậy, tổng mức đóng phí qua 1 trạm là 360.000 đồng /1 container. Theo đó, với 1 containerainer hàng doanh nghiệp đã phải trả thêm phí cầu đường 2,5 triệu đồng. Trung bình mỗi năm một doanh nghiệp thủy sản ở Khánh Hòa với 3.000 container xuất khẩu đã phải trả thêm 7,5 tỉ đồng tiền phí trạm BOT.

Nếu gánh thêm khoản phí mới này, một doanh nghiệp thủy sản quy mô trung bình ở ngoài TPHCM sẽ phải chi trả thêm khoảng 5,5 tỉ đồng/năm.

Trong khi đó, hiện tại các cảng biển cũng đang thu rất nhiều loại phí liên quan đến hạ tầng của cảng rồi như phí cầu tàu, phí lưu container, lưu bãi, phí cắm điện, nâng hạ container.,… Các phí mới này sẽ làm gia tăng thêm gánh nặng chi phí của doanh nghiệp, giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong bối cảnh doanh nghiệp hiện gặp rất nhiều khó khăn do khủng hoảng kinh tế xảy ra bởi dịch bệnh COVID-19"- phản ánh của Vasep nêu rõ.

Doanh nghiệp phải đóng phí hai lần

Theo phản ánh của các hiệp hội, hầu hết các doanh nghiệp, ngành hàng xuất khẩu đều có nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu để chế biến, gia công hàng và tái xuất thành phẩm. Việc áp dụng quy định thu phí cảng biển hiện nay khiến doanh nghiệp sẽ phải chịu hai lần phí: Một lần cho container hàng nhập khẩu và một lần cho container hàng xuất khẩu.

Vì vậy, việc thu phí này chưa phù hợp khi doanh nghiệp đang phải trả rất nhiều chi phí. Trong khi đó, hiện nay, một lượng lớn hàng hóa xuất nhập khẩu đang tập trung tại các cảng biển của TPHCM, các chi phí logistics của Việt Nam cũng đang ở mức cao so với các nước trong khu vực, làm giảm đáng kể sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam...

Cần minh bạch mục đích sử dụng nguồn thu

7 hiệp hội đề nghị Chính phủ, Hội đồng Tư vấn Cải cách hành chính có ý kiến với HĐND và UBND TPHCM xem xét một số vấn đề:

Đầu tiên là lùi thời gian thực hiện thu phí cảng biển đến hết ngày 31.12.2022; áp dụng chung một mức thu là 250.000 đồng/cont đối với container 20ft; 500.000 đồng/cont với container 40ft và 15.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container cho tất cả các lô hàng xuất nhập khẩu, lô hàng tạm nhập tái xuất, hàng gửi kho ngoại quan, hàng quá cảnh, hàng chuyển khẩu cũng như địa điểm đăng ký mở tờ khai cho lô hàng...;

Ngoài ra cần công bố chính thức thời gian bắt đầu và kết thúc, cũng như kế hoạch sử dụng nguồn thu từ các khoản phí nói trên (theo đúng quy định của Điều 8, Luật Phí và Lệ phí là thu để cơ bản bù đắp chi phí đã đầu tư) để đầu tư vào các công trình cụ thể nào trong từng năm cũng như công khai, minh bạch các khoản thu, chi, đảm bảo không sử dụng ngân sách thu từ các khoản này vào các hoạt động, các công trình không phục vụ hoạt động vận chuyển, xuất nhập khẩu tại các cảng biển của các doanh nghiệp.