Hỏi:
Đầu tháng 2-2022 tôi bị sốt nhẹ, test PCR dương tính COVID-19. Vì đã tiêm 2 mũi vắc xin nên các triệu chứng không nặng, chỉ vài ngày sau thì đã âm tính. Tuy nhiên, đến nay sau 1 tháng khỏi COVID-19 tôi vẫn bị ho, tôi phải làm gì? (Phạm Nhàn, Hà Nội).
Trả lời:
Ho, về bản chất là phản ứng bảo vệ cơ thể, nhằm tống xuất mầm bệnh ra khỏi đường hô hấp. Tuy nhiên, ho nhiều quá gây mệt, gây khó ngủ thì cần điều trị.
Chúng ta cần phân biệt 2 loại, ho khan và ho có đờm, vì cách xử lý sẽ khác nhau.
+ Ho khan, thường do nhiễm virus, gây kích ứng đường hô hấp.
+ Ho có đờm, thường do có bệnh mạn tính về đường hô hấp hoặc do nhiễm vi khuẩn.
Ho khan thì có thể dùng thuốc giảm ho. Ho có đờm thì không nên dùng thuốc giảm ho, mà nên dùng thuốc long đờm.
Trường hợp sau khi âm tính vẫn ho kéo dài, xử trí như thế nào?
- Ho khan.
Có thể vẫn còn virus chưa hết hẳn, hoặc nhiễm virus đường hô hấp khác. Hoặc ho do dị ứng, do khói thuốc, hóa chất...
Cách xử lý là dùng giảm ho bổ phế + thuốc chống dị ứng thế hệ cũ như alimemazine, diphenhydramin (Theralene hoặc Benadryl hoặc các loại có thành phần tương tự).
Một số trường hợp là do trào ngược dạ dày thực quản, do khi bị COVID-19, dễ lo lắng, mất ngủ, suy nghĩ nhiều... có thể gây tăng tiết acid dạ dày, gây rối loạn co thắt dạ dày thực quản, cũng gây ho khan. Trường hợp này cần dùng kháng acid để trung hòa dịch vị dạ đay, thuốc an thần nhẹ để giảm lo lắng, căng thẳng.
- Ho có đờm.
Có thể do viêm phế quản, viêm phổi bội nhiễm vi khuẩn. Các trường hợp này phải thăm khám bác sĩ để dùng kháng sinh + long đờm (thường dùng loại ambroxol hoặc bromhexin).
Có thể do các bệnh phổi khác như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, giãn phế quản.. Khi đó cần đi khám chuyên khoa hô hấp để được xử lý triệt để.
- Ho do nấm đường hô hấp.
Việc dùng kháng sinh, thuốc ức chế miễn dịch... có thể khiến một số loại nấm phát triển, dù bình thường không gây bệnh.
Nếu dùng các biện pháp điều trị ở trên mà vẫn ho kéo dài thì cần nghĩ đến nhiễm nấm. Khi đó cũng phải có bác sĩ chuyên khoa thăm khám và sử dụng thuốc chống nấm (thường rất hại gan) để điều trị triệt để.
Thượng tá, bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng
Trung tâm oxy cao áp - Trung tâm nhiệt đới Việt Nga, Bộ Quốc Phòng