ThS-BS Nguyễn Văn Tiến
Theo ThS-BS Nguyễn Văn Tiến, Trung tâm Giáo dục truyền thông dinh dưỡng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia, F0 không có triệu chứng cần chế độ ăn như người khỏe mạnh bình thường, ăn đủ nhu cầu, đa dạng các loại thực phẩm, thay đổi thực đơn các bữa trong ngày.
Khẩu phần ăn hằng ngày cần phối hợp cân đối tỉ lệ giữa nguồn chất đạm động vật và thực vật, nên sử dụng các loại chất béo có nguồn gốc từ cá, các loại đậu đỗ, dầu thực vật, hạn chế chất béo từ thịt gia cầm như gà, vịt, thịt heo, thịt bò…
Dinh dưỡng cho F0 không có triệu chứng
Nên sử dụng chất đạm từ nhiều nguồn thực phẩm khác nhau. Hạn chế các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt cừu ở mức 70-80 g/ngày/người, tăng cường ăn thực phẩm lành mạnh như cá, hải sản, trứng, sữa và các chế phẩm của sữa, thịt gia cầm, các loại đậu đỗ, đậu tương và sản phẩm từ đậu tương... Người trưởng thành nên ăn chất đạm động vật theo tỉ lệ 30%-50% tổng số chất đạm, tỉ lệ lipid động vật/lipid tổng số là dưới 60%.
F0 điều trị tại nhà ở quận Bình Thạnh, TP.HCM. Ảnh: HOÀNG GIANG
F0 tuổi càng cao nên ăn protein từ động vật với lượng vừa phải, cần bổ sung lượng protein hợp lý theo tỉ lệ 1/3 đạm động vật và 2/3 đạm thực vật. Với trẻ nhỏ, đạm động vật cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển nên tỉ lệ trên sẽ là 2/3 đạm động vật và 1/3 đạm thực vật trong mỗi bữa ăn hằng ngày. Ví dụ, một nam thanh niên 19 tuổi, nhu cầu protein là 71 g/ngày thì cần ăn 100 g thịt heo, cá chép 150 g, đậu phộng 50 g và 50 g đậu tương.
Ngoài ra, F0 phải tăng cường rau xanh, hoa quả trong bữa ăn để bổ sung vitamin và khoáng chất chống ôxy hóa cho cơ thể. Các vitamin A, C, D, E và chất khoáng như sắt, kẽm… có vai trò chống viêm, chống nhiễm trùng, nâng cao sức đề kháng và miễn dịch. Nhu cầu rau xanh 300-400 g/người/ngày và quả chín là 200-300 g/người/ngày. Nên dùng thêm các gia vị như hành, tỏi, sả, gừng… vì ngoài vitamin và khoáng chất, chúng còn có chất kháng sinh thực vật.
Dinh dưỡng cho F0 triệu chứng nhẹ
Do yếu tố tinh thần và triệu chứng của người nhiễm COVID-19 là thường mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon miệng nên cần chia nhỏ bữa ăn trong ngày (khoảng năm bữa), không ăn quá no vì có thể gây khó thở (dễ nhầm lẫn với diễn biến của bệnh). Cạnh đó, các món ăn chế biến ở dạng mềm, thái nhỏ, hầm kỹ để dễ tiêu hóa và hấp thu. Nên ăn các món luộc, hấp, nấu thay thế các món ăn chiên, rán, nướng vì khó tiêu hóa. Thay đổi món ăn thường xuyên, tránh đơn điệu để bữa ăn ngon hơn.
Tăng cường bổ sung nước, sữa và các sản phẩm từ sữa hai cốc/ngày, đặc biệt là sữa năng lượng cao. Nếu ăn kém hoặc kém tiêu hóa thì cần bổ sung probiotic hai lần/ngày, đồng thời bổ sung viên đa vitamin - khoáng chất cho người lớn, hay các dạng siro/cốm đa vitamin - khoáng chất cho trẻ em giúp người bệnh có cảm giác đói, thèm ăn, ăn ngon hơn, giúp cơ thể mau bình phục hơn.
Người nhiễm COVID-19 có triệu chứng từ mức độ nhẹ cần phải quan tâm chế độ dinh dưỡng, tránh tình trạng thiếu dinh dưỡng dẫn tới cơ thể bị suy kiệt, suy dinh dưỡng. Đặc biệt chú ý đến người cao tuổi, phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con bú. Cần thực hiện ăn đủ nhu cầu, đa dạng, cân đối các chất dinh dưỡng, số bữa ăn 3-5 bữa/ngày. Ngoài ra nên tích cực hoạt động thể lực phù hợp với sức khỏe như tập thở, đi bộ hoặc chạy tại chỗ, phẩy tay, tập yoga… thời gian 45-60 phút/ngày, tập khoảng hai lần/ngày.
| Uống nước đúng cách giúp đào thải nhanh virus Uống đủ nước rất quan trọng với mỗi người, nhất là người đang bị bệnh. Người trưởng thành cần uống từ 1,6 đến 2,4 lít nước/ngày, một số F0 bị ho, sốt, viêm phổi… dẫn đến bị mất nước và một số chất điện giải phải tăng cường bổ sung nước để bù lại lượng nước đã mất, giúp cơ thể mau hồi phục. Việc uống đủ nước theo nhu cầu và đúng cách sẽ giúp các F0 cân bằng điện giải, đào thải nhanh virus. Các loại nước uống có thể bổ sung vào nước lọc hằng ngày là oresol, nước dừa, sinh tố hoa quả (chanh, cam, bưởi, rau má…) vì ngoài cung cấp nước, chúng còn cung cấp các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Không nên sử dụng rượu, bia vì sẽ gây khó cho việc theo dõi diễn biến của bệnh. Hạn chế sử dụng các loại nước ngọt, nước uống có gas. |
Dinh dưỡng cho F0 có bệnh lý nền và F0 nặng
Người mắc COVID-19 kèm theo bệnh lý nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, thừa cân béo phì… ngoài tuân thủ phác đồ điều trị cần có chế độ ăn giúp hạn chế và đẩy lùi tình trạng bệnh. Nếu không thực hiện đúng và nghiêm ngặt chế độ ăn bệnh lý thì việc sử dụng thuốc điều trị sẽ kém hiệu quả. Mỗi bệnh nền sẽ có chế độ dinh dưỡng khác nhau, vì vậy người bệnh cần thực hiện theo tư vấn của bác sĩ dinh dưỡng.
Ví dụ, người bệnh đái tháo đường thì lựa chọn và sử dụng theo chỉ số đường huyết của thực phẩm. Người tăng huyết áp cần hạn chế muối theo các mức độ khác nhau như chế độ ăn nhạt 400-700 mg natri/ngày/người (khoảng 1-2 g muối ăn/ngày), chế độ ăn nhạt vừa 800-1.200 mg natri/ngày/người (khoảng 2-3 g muối ăn/ngày), chế độ ăn nhạt hoàn toàn 200-300 mg natri/ngày/người và lượng natri này đã có đủ trong thực phẩm…
F0 có triệu chứng nặng thường điều trị tại các bệnh viện, do đó chế độ dinh dưỡng hoàn toàn phụ thuộc mức độ của triệu chứng sao cho phù hợp và theo chế độ ăn điều trị của bệnh viện. Nếu F0 tỉnh táo có thể chủ động ăn uống, F0 có rối loạn ý thức và không tự ăn được thì việc cho ăn qua ống sonde dạ dày hoặc dinh dưỡng bằng đường truyền tĩnh mạch.