Ngày 18-3, Công an tỉnh Đắk Nông cho biết đã khởi tố bị can đối với Phạm Thị Huyền (SN 1986) và vợ chồng K’Krang (SN 1965), H’Dô (SN 1970, cùng trú tại huyện Đắk G’long) để điều tra về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.

Lãi suất cắt cổ ở vùng quê nghèo

Theo điều tra, đầu năm 2020 Huyền bắt đầu hoạt động cho vay với lãi suất cao, 4.000-6.000 đồng/triệu đồng/ngày. Huyền tập trung cho vay đối với những người dân tộc thiểu số, thiếu hiểu biết và khó khăn về nguồn vốn nhưng lại có nhiều đất canh tác. Sau khi những người này vay với lãi suất cao thường không có khả năng thanh toán nên phải bán đất cho Huyền để thanh toán nợ.

Đến khoảng tháng 6-2020, Huyền móc nối với vợ chồng K’Krang và H’Dô (là hàng xóm với Huyền) để tìm người vay. Hai bên thỏa thuận khi có khách vay tiền thì vợ chồng K’Krang sẽ trực tiếp giao dịch thỏa thuận, sau đó báo cho Huyền biết lượng tiền cho vay để Huyền chuyển cho vợ chồng K’Krang đưa cho người vay với lãi suất 4.000 đồng/triệu đồng/ngày.

Phạm Thị Huyền bị khởi tố về tội cho vay lãi nặng. Ảnh: QM

Khi khách trả nợ, Huyền sẽ trích lại một phần tiền lãi cho vợ chồng K’Krang.

Đối với khách đến vay tiền trực tiếp, Huyền thường viết giấy vay mượn tiền hoặc yêu cầu người vay viết giấy bán đất cho Huyền và thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Lãi suất 3.000-6.000 đồng/triệu đồng/ngày.

Khi đến hạn nhưng không trả được thì người vay phải làm thủ tục sang nhượng đất cho Huyền. Với thủ đoạn này, từ đầu năm 2020 đến tháng 2-2022, nhóm này đã cho người dân vay trên 300 lượt với số tiền cho vay hơn 30 tỉ đồng, thu lợi bất chính khoảng trên 3 tỉ đồng.

Liên quan đến tội phạm này, trước đó Cơ quan CSĐT Công an tỉnh cũng đã khởi tố bị can đối với Lê Văn Tuấn (SN 1975, trú phường Nghĩa Phú, TP Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) để điều tra làm rõ về hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự. Tuấn cho người dân vay tiền để đáo hạn ngân hàng hoặc tiêu dùng dưới hai hình thức ngắn hạn và dài hạn với lãi suất 2.000-5.000 đồng/triệu đồng/ngày (tương ứng với mức lãi suất từ 72%/năm đến 180%/năm.

Đối với hình thức vay ngắn hạn, Tuấn thu lãi và gốc cùng lúc; còn hình thức cho vay dài hạn, Tuấn thu lãi theo tuần hoặc tháng. Đối với người lạ, Tuấn yêu cầu những người vay phải để lại giấy tờ (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ giấy phép lái xe, các văn bằng chứng chỉ…) để đảm bảo cho việc vay nợ. Bước đầu xác định Tuấn đã cho 528 lượt người vay với tổng số tiền trên 52 tỉ đồng.

Trong năm 2021, lực lượng công an toàn tỉnh đã phát hiện, tiếp nhận, xử lý sáu vụ, chín đối tượng liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”. Trong đó có một vụ cố ý gây thương tích và năm vụ cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.

Lê Văn Tuấn cho hàng trăm người vay với số tiền hơn 52 tỉ đồng. Ảnh: QM

Mạnh tay với tín dụng đen

Theo lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Nông, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng chủ yếu: Lợi dụng sự thiếu hiểu biết, khó khăn về kinh tế của một bộ phận người dân, các đối tượng tổ chức phát, dán tờ rơi ở các khu dân cư, chợ… với những nội dung rất hấp dẫn như “cho vay không cần thế chấp, nhận tiền ngay trong ngày”; “alo là có tiền” kèm theo số điện thoại liên lạc, vay tiền với các thủ tục rất đơn giản, nhanh gọn, có tiền ngay. Nhưng thực chất đây là “bẫy” vay tiền với lãi suất cao.

Các đối tượng hoạt động tín dụng đen thường núp bóng dưới vỏ bọc như: Cơ sở cầm đồ; cơ sở kinh doanh; công ty tài chính; cá nhân, tổ chức đứng ra cho vay hoặc một số đối tượng cho vay là những đối tượng có tiền án tiền sự, chúng cho vay với lãi suất rất cao từ 100% đến 300%/năm, thậm chí đến 700%/năm.

Để tránh sự phát hiện, xử lý của cơ quan chức năng, các đối tượng yêu cầu người vay ghi giấy nợ, giấy thế chấp tài sản... với lãi suất thấp đúng bằng với quy định của Nhà nước hoặc không thể hiện lãi suất nhưng trên thực tế người vay phải trả lãi suất rất cao.

Vì vậy, lãnh đạo Công an tỉnh Đắk Nông đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tập trung lực lượng, xác lập chuyên án, triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, đấu tranh quyết liệt với tội phạm cho vay lãi nặng.

Đồng thời chủ động phối hợp với ngành chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho người dân về phương thức, thủ đoạn và hệ lụy của hoạt động vay, mượn tiền liên quan đến tín dụng đen.

Bên cạnh đó, công an chủ động nắm chắc tình hình, quản lý chặt địa bàn, đối tượng, nhất là các đối tượng hình sự, nghiện ma túy, thanh thiếu niên hư… nhằm hạn chế việc các đối tượng này tham gia hoặc tiếp tay cho hoạt động tín dụng đen, đòi nợ thuê.

Hiện nay, lực lượng chức năng rất chú trọng nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với các ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự, tập trung xử lý nghiêm các cơ sở kinh doanh có dấu hiệu hoạt động tín dụng đen.

Công an tập trung lực lượng điều tra các ổ nhóm, đối tượng hoạt động cho vay lãi nặng, lợi dụng kinh doanh dịch vụ cầm đồ, cho vay tài chính vi phạm pháp luật.