Ngày 22-3, TAND huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ mở phiên toà xét xử sơ thẩm (lần 2) vụ cựu giám đốc trại giống Nông nghiệp huyện cùng thuộc cấp bị cáo buộc tham ô tài sản.
Các bị cáo gồm Đoàn Đức Trường (cựu Trưởng Phòng NN&PTNT, kiêm Giám đốc trại giống Nông nghiệp huyện) và bị cáo Võ Kim Thư (kế toán) bị xét xử tội cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và tội tham ô tài sản.
Các bị cáo Phạm Thị Thúy Ân (cựu Phó Giám đốc Trại giống), Phạm Ngọc Tâm (phụ trách kế toán), Nguyễn Thị Lan Viên (thủ quỹ), Lê Văn Lạc (cán bộ kỹ thuật kiến thủ kho) bị xét xử về tội tham ô tài sản.
Bị cáo Đoàn Đức Trường (đứng). Ảnh: HD
Theo cáo trạng, tháng 6-2017, Cơ quan CSĐT Công an huyện Vĩnh Thạnh tiếp nhận kiến nghị khởi tố của UBND huyện này về sai phạm trong hoạt động thu chi tài chính của trại giống Nông nghiệp huyện từ năm 2012 đến 2015.
Kết quả điều tra cho thấy giai đoạn này, với vai trò giám đốc trại giống, bị cáo Trường đã chỉ đạo cho Ân, Tâm, Thư và kế toán Cao Hồng Tươi lập chứng từ duyệt chi sai quy định gây thiệt hại hơn 239 triệu đồng. Cụ thể, chi hoa hồng bán lúa vượt sai quy định, thưởng lễ, mua quà cho khách hàng, đại lý và nhiều khoản chi tùy tiện khác.
Ngoài ra, Trường và Thư còn bị cáo buộc đã lập các chứng từ để rút tiền ngân sách và tiền của đơn vị sử dụng cho mục đích cá nhân dẫn đến thất thoát, thiệt hại trên 231 triệu đồng.
Đại diện VKSND huyện Vĩnh Thạnh đang công bố cáo trạng. Ảnh: HD
Còn Ân bị cáo buộc đã bàn bạc với Trường việc tặng quà cho khách hàng và các đơn vị có liên quan dịp Tết Nguyên đán Giáp Ngọ 2014. Trường chỉ đạo cho Thư và thủ quỹ Thu lập khống 11 chứng từ gây thiệt hại hơn 84,8 triệu đồng.
Các bị cáo Tâm, Lam, Lạc đã trực tiếp ký khống vào hai hồ sơ quyết toán hai hợp đồng tạo điều kiện cho các bị cáo khác thực hiện hành vi gây thất thoát thiệt hại ngân sách hơn 118 triệu đồng.
Cáo trạng nhận định hành vi của các bị cáo đã vi phạm nghiêm trọng đến trật tự quản lý kinh tế gây thất thoát, thiệt hại nghiêm trọng đến ngân sách nhà nước.
Xét xử phúc thẩm năm 2019, TAND TP Cần Thơ tuyên phạt Trường sáu năm sáu tháng tù, Thư ba năm ba tháng tù, Ân bốn năm tù, Tâm và Viên mỗi người một năm tù, Lạc một năm tù treo.
Sau đó, VKSND Cấp cao tại TP.HCM kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng hủy cả hai bản án sơ và phúc thẩm.
Các bị cáo tại toà. Ảnh: HD
Tòa Cấp cao nhận định các cơ quan tiến hành tố tụng không xác định được số tiền thiệt hại hơn 113 triệu của Trại giống do ai chiếm đoạt, chiếm đoạt bao nhiêu, xác định ý thức phạm tội và vai trò, trách nhiệm hình sự của từng cá nhân… Việc kết luận các bị cáo Trường, Thư, Ân phạm tội tham ô tài sản với số tiền này là chưa có cơ sở vững chắc.
Đối với hành vi lập khống chứng từ, quyết toán nhận và sử dụng sai mục đích số tiền hơn 118 triệu từ hai dự án sản xuất giống lúa mới, tòa cho rằng các cơ quan tiến hành tố tụng nhận định đây là khoản chi sai mục đích và không xác định được cụ thể giữa Trường và Ân đã chiếm đoạt số tiền này như thế nào, mỗi người chiếm đoạt bao nhiêu…
Đặc biệt chưa có căn cứ xác định được ý thức, mục đích phạm tội của các bị cáo Thư, Tâm, Viên, Lạc là biết và giúp sức cho việc chiếm đoạt tài sản của đơn vị nhưng lại xác định các bị cáo Trường, Thư, Ân, Tâm, Viên, Lạc phạm tội tham ô tài sản với số tiền này là chưa đủ căn cứ vững chắc.
Theo toà Cấp cao, trong vụ án này có nhiều hành vi vi phạm gây thiệt hại cho trại giống bị phát hiện trong lúc thanh tra, nhưng có hành vi bị truy cứu trách nhiệm hình sự có hành vi không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó, khi điều tra lại, các cơ quan tiến hành tố tụng cần làm rõ tổng số tiền khắc phục trong từng giai đoạn tố tụng và số tiền khắc phục là khắc phục đối với thiệt hại cụ thể nào (có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không) để làm căn cứ xác định trách nhiệm hình sự tương xứng với tính chất, mức độ của hành vi phạm tội.
Từ đó, TAND Cấp cao tại TP.HCM quyết định hủy toàn bộ bản hình sự phúc thẩm của TAND TP Cần Thơ và bản án sơ thẩm của TAND huyện Vĩnh Thạnh, giao hồ sơ vụ án cho VKSND Cấp cao tại TP.HCM để điều tra lại.
