Chiều 22-3, tiếp tục phiên họp thứ 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm mô hình tổ chức hoạt động lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân ngoài trại giam.
Trại giam được phối hợp tổ chức lao động, dạy nghề ngoài trại giam
Tại phiên họp, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết những năm qua, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công an đã triển khai nhiều giải pháp tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý nhà nước về thi hành án hình sự, các bản án, quyết định của Tòa án được thi hành nghiêm minh; công tác quản lý giam giữ, giáo dục cải tạo và tổ chức lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân, cũng như thi hành các biện pháp tư pháp ngày càng hiệu quả...
Bộ trưởng Công an Tô Lâm. Ảnh: quochoi.vn
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện công tác THAHS nói chung, công tác thi hành án phạt tù nói riêng, trong đó công tác tổ chức lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân còn gặp không ít khó khăn, vướng mắc.
Cạnh đó, thực tiễn công tác tổ chức lao động, hướng nghiệp, dạy nghề và giáo dục, cải tạo phạm nhân trong tình hình hiện nay đòi hỏi phải có cơ chế mới, tạo điều kiện thuận lợi thu hút các tổ chức, cá nhân hợp tác với trại giam thực hiện. Tuy nhiên, cơ sở pháp lý điều chỉnh hiện vẫn chưa có dẫn đến gặp nhiều khó khăn trong triển khai tổ chức thực hiện.
Từ những lý do trên, ông Tô Lâm cho rằng việc đề xuất Quốc hội ban hành Nghị quyết thí điểm mô hình tổ chức hoạt động lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân ngoài trại giam là rất cần thiết.
Dự thảo Nghị quyết gồm ba điều, quy định việc thí điểm mô hình tổ chức hoạt động lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân ngoài trại giam, trong đó trại giam thuộc Bộ Công an hợp tác với tổ chức, cá nhân tổ chức hoạt động lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân ngoài trại giam.
Trại giam chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch, trực tiếp quản lý, giám sát khu lao động, hướng nghiệp, dạy nghề ngoài trại giam, quản lý giam giữ, giáo dục cải tạo và tổ chức hoạt động lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân như tại trại giam. Tổ chức, cá nhân có ngành nghề lao động chịu trách nhiệm đầu tư, xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ quản lý giam giữ, bàn giao cho trại giam quản lý và phối hợp với trại giam thực hiện tổ chức lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân.
Theo Bộ trưởng Bộ Công an, số trại giam được áp dụng thí điểm theo Nghị quyết này không quá 1/3 tổng số trại giam thuộc Bộ Công an. Việc thực hiện thí điểm mô hình tổ chức lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân ngoài trại giam phải bảo đảm một số nguyên tắc, đặc biệt, phạm nhân tham gia hoạt động lao động, hướng nghiệp, học nghề ngoài trại giam phải trên cơ sở bình đẳng, tự nguyện, được trả công, có quyền và nghĩa vụ theo quy định của Luật THAHS…
Doanh nghiệp hợp tác với trại giam được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp...
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết Ủy ban tán thành với đề xuất trên của Chính phủ. Ủy ban Tư pháp đề nghị rà soát kỹ quy định nguyên tắc các trường hợp không đưa ra khu lao động, hướng nghiệp, dạy nghề ngoài trại giam; quy định cụ thể hiệu lực ngay trong Nghị quyết để Quốc hội xem xét, quyết định, bảo đảm thống nhất quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật…
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá hồ sơ dự án Nghị quyết được Chính phủ chuẩn bị nghiêm túc và kỹ lưỡng. Hồ sơ có đầy đủ ý kiến của các cơ quan liên quan, các báo cáo kèm theo và dự thảo văn bản quy định chi tiết; Nghị quyết trình theo thủ tục tại 1 kỳ họp Quốc hội là hoàn toàn khả thi...
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, chỉnh lý để bảo đảm thống nhất về nội dung và kỹ thuật soạn thảo văn bản theo quy định của pháp luật. Trong đó, lưu ý cách thức sử dụng thuật ngữ trong quy định về chính sách miễn thuế thu nhập đối với doanh nghiệp hợp tác với trại giam đảm bảo sáng rõ…
Kết luận nội dung làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với phạm vi, đối tượng điều chỉnh trong Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra. Theo đó, thí điểm mô hình tổ chức hoạt động lao động, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân ngoài trại giam, trong đó phạm vi thí điểm là không quá 1/3 tổng số trại giam của Bộ Công an quản lý; thời gian thí điểm là 5 năm. Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra phối hợp nghiên cứu bổ sung phạm vi về ngành nghề thực hiện thí điểm...
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tán thành với 4 nguyên tắc thực hiện thí điểm, trong đó thống nhất quy định về cơ chế ưu đãi đối với doanh nghiệp hợp tác với trại giam trong thời gian thực hiện thí điểm được miễn thuế thu nhập cho phần thu nhập từ hoạt động hợp tác với trại giam.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành việc cần có quy định về các trường hợp không được đưa phạm nhân ra lao động, hướng nghiệp, dạy nghề ngoài trại giam. Tuy nhiên, đề nghị rà soát kỹ lưỡng các quy định này để bảo đảm phù hợp với quan điểm, mục tiêu xây dựng cơ chế thí điểm và thống nhất trong áp dụng chính sách hình sự.
Dự thảo Nghị quyết dự kiến được trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 3, theo quy trình một kỳ họp vào tháng 5-1022.
