Một nam bệnh nhân thăm khám tại chuyên khoa nam học Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Hà Nội - Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Thông tin trên được TS.BS Mai Bá Tiến Dũng - trưởng khoa nam học Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM) - chia sẻ với Tuổi Trẻ Online sáng 26-3. Theo đó, qua khai thác, các bác sĩ nhận thấy những bệnh nhân trên đều từng nhiễm COVID-19 mức độ nhẹ và trung bình, chưa ghi nhận bệnh nặng từng thở máy hay thở oxy.
Bác sĩ Dũng cho biết thêm, tại bệnh viện, các bệnh nhân được khám tư vấn đánh giá các than phiền về rối loạn tình dục, thực hiện các xét nghiệm đánh giá nội tiết sinh sản và điều trị tùy theo thương tổn sinh bệnh học (nội tiết, mạch máu, tâm lý...) của người bệnh.
Đồng thời, bác sĩ cũng tư vấn cho người bệnh về những tác động do hậu COVID-19 đến toàn thân và sức khỏe nam giới, trong đó vô sinh nam là một vấn đề cần được đánh giá.
COVID-19 làm rối loạn sinh dục ở nam như thế nào?
TS Thân Mạnh Hùng - phó trưởng khoa cấp cứu Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương (Hà Nội) - chia sẻ: "Tôi không thuộc chuyên khoa nam học nhưng trong quá trình làm việc tôi nghe nhiều nam bệnh nhân than phiền rằng bản thân bị rối loạn cương dương, giảm nhu cầu sinh lý sau nhiễm COVID-19.
Tại Việt Nam, hiện chưa có báo cáo nghiên cứu về vấn đề này nhưng thực tế ghi nhận có mối liên hệ giữa COVID-19 và sức khỏe sinh sản nam giới suy giảm".
TS Hùng dẫn một số bài nghiên cứu nước ngoài nổi tiếng (năm 2021) liên quan về vấn đề này. Trong đó có nêu tỉ lệ rối loạn cương dương ở nhóm sau khi nhiễm COVID-19 là 28% so với 9,4% ở nhóm không nhiễm COVID-19. Nồng độ testosterone toàn phần ở ngưỡng gợi ý suy giảm sinh dục được quan sát thấy ở 55% bệnh nhân.
Một số bài báo cũng nêu ra tỉ lệ giảm nồng độ testosterone chiếm khoảng 24%, và điều này có thể sẽ ảnh hưởng tới nhu cầu sinh lý.
"Cần lưu ý rằng việc giảm nồng độ testosterone có thể ảnh hưởng đến nhu cầu sinh lý nam giới, chứ không phải sẽ ảnh hưởng 100%. Và việc giảm testosterone này chưa có bằng chứng dẫn đến mệt mỏi hay các biểu hiện khác", TS Hùng nhấn mạnh.
Theo BS Phan Chí Thành - chánh văn phòng Trung tâm đào tạo, Bệnh viện Phụ sản trung ương (Hà Nội) - cho hay COVID-19 đang ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe tinh thần và đời sống tình dục của các cặp đôi. Trên toàn thế giới, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra dịch bệnh đã ảnh hưởng tới đời sống tình dục của cả nam và nữ.
Đối với nam giới, nhiều bằng chứng đã tìm thấy virus COVID-19 gây tổn thương tại tinh hoàn của nam giới bị nhiễm COVID-19. Chất lượng tinh trùng cũng giảm đáng kể ở những bệnh nhân sau nhiễm COVID-19.
Bên cạnh đó, giãn cách xã hội, kết hợp áp lực bệnh tật và kinh tế đời sống xã hội gây ra stress căng thẳng kéo dài. Nếu không được giải tỏa, gây giảm ham muốn hứng thú tình dục ở cả nam và nữ. Có nhiều bằng chứng về rối loạn cương dương ở nam giới trong giai đoạn giãn cách xã hội.
Dịch COVID-19 không chỉ dừng lại ảnh hưởng đến sức khỏe tình dục của nam giới, mà còn gây rối loạn chức năng tình dục của nữ giới - Ảnh: XUÂN MAI
Nữ giới cũng bị ảnh hưởng, ‘điểm mặt’ nguyên nhân chính là stress
Theo bác sĩ Phan Chí Thành, dịch COVID-19 không chỉ dừng lại ảnh hưởng đến sức khỏe tình dục của nam giới, mà còn gây rối loạn chức năng tình dục của nữ giới.
"May mắn hơn nam giới, chưa có các bằng chứng COVID-19 gây tổn thương tại buồng trứng ở phụ nữ. Đã có nghiên cứu tiến hành làm thụ tinh ống nghiệm trên bệnh nhân nữ mắc COVID-19 cũng cho kết quả tích cực.
Do đó hiện nay các bằng chứng rối loạn chức năng tình dục ở nữ giới thường liên quan đến căng thẳng xã hội, dịch bệnh, mất việc làm, stress… đôi khi làm họ có cảm giác không có lối thoát.
Riêng stress, căng thẳng kéo dài khiến phụ nữ giảm ham muốn nên không còn cảm xúc khi gần gũi chồng. Chẳng hạn một bệnh nhân chia sẻ với tôi rằng những lúc gần chồng là để cho chồng vui, chứ họ không có cảm xúc gì", bác sĩ Thành nói.
Bác sĩ Thành lý giải thêm, stress, căng thẳng "triệt tiêu" ham muốn tình dục ở cả nam và nữ. Nghiêm trọng hơn, khi một trong hai người suy giảm ham muốn, giảm tần suất quan hệ, giảm chất lượng giao hợp thì sẽ ảnh hưởng đến người còn lại, khiến người kia cũng khó tìm được ham muốn và đạt cực khoái như mong đợi.
Nếu tình trạng này kéo dài, lâu dần sẽ tạo ra khoảng cách và đe dọa hạnh phúc gia đình.
Chăm sóc sức khỏe tinh thần trong đại dịch
Theo TS Thân Mạnh Hùng, nguyên nhân gây rối loạn sinh dục ở nam giới cũng do một phần truyền thông sai khiến tâm lý người bệnh bị ảnh hưởng. Do đó nếu cảm thấy có những thay đổi và rối loạn sinh học, người bệnh cần nên đến chuyên khoa để được thăm khám.
BS Phan Chí Thành cho rằng vấn đề tình dục thường bị bỏ qua trong tình hình đại dịch lan tràn như hiện nay gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới chất lượng cuộc sống của cặp đôi. Do đó vấn đề chăm sóc sức khỏe tinh thần trong đại dịch là vô cùng quan trọng.
Lắng nghe cơ thể, thay đổi lối sống lành mạnh
BS Phạm Minh Ngọc - chuyên khoa nam học Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Hà Nội - hướng dẫn nam giới sau khi mắc COVID-19 nên chú ý lắng nghe cơ thể của mình, đặc biệt trong chuyện chăn gối. Nếu có những biểu hiện như mệt mỏi, mất tập trung, thờ ơ, giảm ham muốn, lãnh cảm tình dục, cương dương kém… thì hãy thay đổi lối sống theo hướng lành mạnh. Đó là:
- Không hút thuốc lá, không uống rượu, bia, không sử dụng chất kích thích, chất gây nghiện.
- Tập thể dục ít nhất 15-20 phút/ngày, tập các bài tập cải thiện thông khí phổi.
- Ăn nhiều hoa quả, chất xơ. Hạn chế đồ ăn nhiều chất béo, thức ăn nhanh, đồ chiên rán, mỡ, nội tạng động vật.
Nếu sau một thời gian các triệu chứng trên không cải thiện thì nên đến ngay cơ sở chuyên khoa nam học để thăm khám. Tại đây, các bác sĩ chuyên khoa sẽ tùy trường hợp mà thực hiện một số xét nghiệm đánh giá như hormone testosterol, siêu âm Doppler mạch máu dương vật, đường máu, mỡ máu, chức năng thận… để có hướng điều trị phù hợp.
DƯƠNG LIỄU
TTO - Bên cạnh các di chứng kéo dài điển hình như mệt mỏi, khó thở, nhức đầu… thì COVID-19 ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, tình dục của cả nam và nữ ra sao đang được rất nhiều người quan tâm.