Cử tri nêu hiện việc tuyển nghĩa vụ quân sự gặp nhiều khó khăn do thanh niên sẵn sàng, tự nguyện nhập ngũ không nhiều vì lý do như đi xuất khẩu lao động, sức khỏe không đảm bảo, nhập học... đã làm ảnh hưởng đến chất lượng, số lượng tuyển quân hằng năm.
Cử tri đề nghị Bộ Quốc phòng xem xét trình sửa đổi Luật nghĩa vụ quân sự để phù hợp với thực tiễn.
Theo đó cần mở rộng đối tượng nhập ngũ, như học sinh sau khi học xong THPT không học các trường đại học, cao đẳng hoặc sau khi học xong chương trình đại học, cao đẳng cần phải thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Đồng thời cần sửa đổi tiêu chuẩn về khám tuyển nhập ngũ, nâng phụ cấp đối với tân binh nhập ngũ sau 2 năm thực hiện nghĩa vụ có khoản kinh phí để tháo gỡ khó khăn và có chế tài xử lý những đối tượng trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Trả lời nội dung này, Bộ Quốc phòng cho hay Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015 và các văn bản đã quy định rõ các nội dung cơ bản về đăng ký nghĩa vụ quân sự, đối tượng tạm hoãn, miễn gọi nhập ngũ trong thời bình.
Cạnh đó, quy định việc tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ; tiêu chuẩn tuyển chọn về độ tuổi gọi nhập ngũ, sức khỏe, văn hóa, chính trị, đạo đức; chế độ chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ và thân nhân; chế tài xử phạt...
Thực hiện luật, hằng năm việc tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ để bổ sung quân số cho các đơn vị thường trực và thay quân theo luật định, tạo nguồn lực lượng dự bị động viên hùng hậu, chất lượng cao...
Qua sơ kết, nghiên cứu, rà soát 6 năm thực hiện luật cũng như thực tiễn, quá trình triển khai thực hiện đã có những khó khăn, vướng mắc.
Trong đó về tạm hoãn gọi nhập ngũ, có nội dung chưa được cụ thể, thiếu chi tiết, dẫn đến không thống nhất trong quá trình thực hiện xét duyệt đối tượng tạm hoãn gọi nhập ngũ ở địa phương.
Cạnh đó, chế độ, chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ, xuất ngũ và thân nhân đã được các cấp, các ngành quan tâm.
Song so sánh với thu nhập chung của người lao động và mặt bằng đời sống của toàn xã hội chưa bảo đảm công bằng so với các đối tượng tương đương, nhất là công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước và người lao động.
Đồng thời mức trợ cấp xuất ngũ thấp, trong khi công dân nhập ngũ phải gác lại việc học tập, lao động sản xuất, hôn nhân gia đình trong khoảng thời gian trước, trong và sau khi nhập ngũ.
Bộ Quốc phòng nêu rõ sẽ tiếp thu, nghiên cứu, xem xét, chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát, phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất Chính phủ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội sửa đổi, bổ sung luật theo chương trình soạn thảo luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.
Đồng thời, hoàn chỉnh hệ thống văn bản liên quan lĩnh vực nghĩa vụ quân sự bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong triển khai thực hiện.
Khám tuyển nghĩa vụ quân sự còn vướng mắc, bất cập
Liên quan đề nghị sửa quy định khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự để tránh loại nhầm, Bộ Quốc phòng cho biết, thời gian qua việc tổ chức khám sức khỏe tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ được các địa phương, đơn vị phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ.
Kết quả tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ hằng năm đều đạt 100% chỉ tiêu giao, bảo đảm chất lượng, đúng pháp luật. Riêng sức khỏe loại 1, loại 2 luôn đạt trên 60%.
Song quá trình tổ chức thực hiện khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự đã bộc lộ những vướng mắc, bất cập, nhất là việc tổ chức triển khai thực hiện.
Thực tế công tác này ở một số địa phương chưa được quan tâm đúng mức, còn để công dân không đủ điều kiện, tiêu chuẩn sức khỏe nhập ngũ vào quân đội như: di chứng chấn thương để lại, có sẹo bỏng lớn; chấn thương sọ não chưa phục hồi; dương tính với ma túy, tâm thần...; sau phúc tra tiêu chuẩn chiến sĩ mới, phải bù đổi, loại trả.
Từ những vấn đề trên, theo đề nghị của Bộ Quốc phòng, Bộ Y tế đã ban hành quyết định và chỉ đạo xây dựng dự thảo thông tư mới quy định việc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Theo đó, các nội dung địa phương, đơn vị đề nghị sẽ được nghiên cứu xem xét, đưa vào thông tư quy định cho phù hợp...
Bộ Quốc phòng đã có trả lời các đề xuất tạm hoãn nghĩa vụ quân sự với học sinh trung cấp và giảm thời gian phục vụ tại ngũ từ 24 tháng xuống còn 12 tháng.