Văn phòng Thông báo và điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh dịch tễ và kiểm dịch động thực vật Việt Nam (SPS Việt Nam) cho biết, sau 2 lần kiểm tra trực tuyến vườn trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng tươi của Việt Nam, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã phê duyệt cho 246 mã số vùng trồng và 97 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng đủ điều kiện xuất khẩu sang Trung Quốc.
Việc được cấp thêm mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, sầu riêng Việt Nam sẽ mở rộng hơn con đường xuất sản phẩm này sang Trung Quốc.
Ngoài ra, 36 mã số vùng trồng và 18 mã cơ sở đóng gói được Tổng cục Hải quan Trung Quốc khuyến cáo cần có giải pháp khắc phục và bổ sung hồ sơ để họ xem xét phê duyệt trong đợt tiếp theo.
Một số vườn trồng và cơ sở đóng gói hiện chưa phù hợp với yêu cầu nên cần có giải pháp khắc phục để được xem xét phê duyệt trong thời gian tới, như: cần có chứng chỉ sản xuất nông nghiệp tốt (GAP) hoặc các hoạt động, hồ sơ ghi chép tại vườn trồng phù hợp với GAP…
Bên cạnh đó, việc việc quản lý vệ sinh vườn trồng phải được chú trọng như: cành tán phải được cắt tỉa, dọn dẹp tàn dư thực vật, chăm sóc kịp thời… Đáng lưu ý, đa số vườn trồng sầu riêng chưa được Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt do thiếu các biện pháp quản lý cỏ dại. Vườn trồng có sự xuất hiện các loại cây tạp và không có biện pháp cách ly hiệu quả đối với các vườn xung quanh.
Hồ sơ sổ sách về quản lý, ghi chép và theo dõi các loài sinh vật gây hại tại vườn. Vườn trồng phải lắp đặt bẫy ruồi đục quả (sâu đục trái) và lắp đặt cần đảm bảo số lượng bẫy theo quy định..
Trong quá trình Tổng cục Hải quan Trung Quốc kiểm tra trực tuyến, nhận thức của thành viên tham gia phỏng vấn chưa đầy đủ và cách phòng trừ về các loài sinh vật gây hại mà phía Trung Quốc quan tâm.
Các vườn trồng cũng cần lưu ý về cơ sở vật chất, như phải có nhà kho và đảm bảo điều kiện môi trường vệ sinh. Như nhà kho bảo quản thuốc bảo vệ thực vật cần đảm bảo đúng quy định…
Đáng chú ý, nơi lưu trữ tạm thời sầu riêng ngay sau khi thu hoạch phải đảm bảo yêu cầu về vệ sinh, cách ly hiệu quả với kho lưu trữ thuốc bảo vệ thực vật, có biện pháp ngăn ngừa ô nhiễm thứ cấp.
Cùng đó, hồ sơ, sổ sách về quy trình thu hoạch cần bổ sung hình ảnh và các tài liệu liên quan đến quá trình thu hoạch sầu riêng. Một số vườn trồng không có hồ sơ tập huấn; không có sổ theo dõi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và không có hồ sơ ghi chép về quản lý sinh vật gây hại.
Ngày 11/7/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) và Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã ký nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với quả sầu riêng xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc (nghị định thư). Nghị định thư kéo dài trong 3 năm.
Trung Quốc yêu cầu tất cả vùng trồng cũng như các cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc phải được đăng ký với Bộ NN&PTNT và GACC phê duyệt.
Thông tin đăng ký phải bao gồm tên, địa chỉ và mã số, để khi phát hiện có sản phẩm không tuân thủ các yêu cầu của nghị định thư có thể truy xuất nguồn gốc một cách chính xác.
Khi sầu riêng tới cửa khẩu Trung Quốc, hải quan Trung Quốc sẽ kiểm tra giấy tờ, hồ sơ liên quan và hoàn tất quá trình kiểm tra kiểm dịch. Những lô hàng sầu riêng từ các vùng trồng hoặc cơ sở đóng gói không đăng ký sẽ không được nhập khẩu vào Trung Quốc.
Trung Quốc là thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới, mỗi năm chi khoảng trên dưới 4 tỷ USD để nhập khẩu trái sầu. Dữ liệu của Hải quan Trung Quốc cho thấy, quốc gia này nhập khẩu 821.500 tấn sầu riêng tươi vào năm 2021, tăng gấp 4 lần so với năm 2017.
Năm 2022, dù bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, nhưng thị trường hơn 1,4 tỷ dân này vẫn nhập khoảng 800.000 tấn sầu riêng.
Trung Quốc là thị trường tiêu thụ sầu riêng tươi nhiều nhất của Việt Nam, nhưng chủ yếu là xuất tiểu ngạch. Với việc mở cửa thị trường, trái sầu riêng Việt Nam sẽ được xuất chính ngạch, dự kiến sớm trở thành mặt hàng xuất khẩu tỷ USD.
Nông dân ồ ạt trồng sầu riêng VTV.vn - Nhiều nông dân tại khu vực ĐBSCL đã ồ ạt bỏ lúa, mít để trồng sầu riêng. Còn tại Tây Nguyên, sầu riêng cũng đang thay thế nhiều diện tích hồ tiêu, cà phê.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!