Ngày 6.3, TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử phúc thẩm lần 2, chấp nhận một phần kháng cáo, sửa án sơ thẩm, chuyển đổi tội danh, tuyên phạt bị cáo Phạm Phú Lộc (58 tuổi) 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".
Mức án này giảm một nửa so với cấp sơ thẩm mà TAND tỉnh Đồng Tháp phạt Lộc 6 năm tù về tội "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Theo tòa phúc thẩm, Lộc đề nghị người có thẩm quyền cấp giấy phép nhập khẩu xe ô tô cho các Việt kiều theo diện di chuyển tài sản của người Việt Nam định cư tại nước ngoài hồi hương. Bị cáo không báo cáo người có thẩm quyền thực hiện kiểm tra, giám sát với những hồ sơ này, nên đã gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, gây thất thu tiền thuế của nhà nước.
"Những hồ sơ đều có đầy đủ giấy tờ, chưa có căn cứ cho thấy Lộc làm trái công vụ, không thỏa mãn tội "lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ", HĐXX nhận định.
Do đó, hành vi của bị cáo phạm tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo khoản 2 Điều 285 Bộ luật Hình sự 1999 (có khung hình phạt từ 3-12 năm tù).
Tuy nhiên, bị cáo phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ, do được phát hiện kịp thời nên xe ô tô của 1 Việt kiều đã bị tịch thu và người này chưa được miễn giảm thuế. Từ đó, tòa xử phạt bị cáo mức án thấp nhất của khung hình phạt cũng đủ răn đe.
Theo hồ sơ, năm 2012 bà Phạm Thị Hoàng Phi mang hồ sơ xin nhập hộ khẩu của 3 Việt kiều đến gặp bị cáo Lộc (Trưởng phòng Nghiệp vụ Cục Hải quan Đồng Tháp) để nhờ giúp đỡ.
Sau đó, Lộc nhờ trưởng công an xã và một công an viên của xã Mỹ Trà làm hộ khẩu khống cho các Việt kiều, để làm hồ sơ nhập khẩu xe ô tô theo diện di chuyển tài sản của Việt kiều hồi hương. Mục đích để được miễn thuế nhập khẩu và giá trị gia tăng.
Tuy nhiên, trước đó vào tháng 8.2012, Tổng cục Hải quan ra công văn đề nghị Cục Hải quan các tỉnh, TP tạm ngưng cấp giấy phép nhập khẩu xe ô tô theo chế độ trên. Thế nhưng, Lộc vẫn phê duyệt đề xuất, tham mưu cho cấp trên cấp giấy phép nhập khẩu.
Hậu quả, nhà nước bị thất thu thuế hơn 3,3 tỉ đồng, trong đó Lộc gây thất thoát hơn 2,3 tỉ đồng.
Xét xử sơ thẩm lần đầu vào năm 2018, TAND tỉnh Đồng Tháp tuyên phạt Lộc 6 năm tù về tội "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Bị cáo kháng cáo kêu oan.
Năm 2020, TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử phúc thẩm, cho rằng để xét xử đúng người, đúng tội và không bỏ lọt tội phạm, tòa này tuyên hủy bản án sơ thẩm, để điều tra lại.
Tháng 8.2022, TAND tỉnh Đồng Tháp mở phiên tòa sơ thẩm lần 2, tiếp tục tuyên phạt Lộc 6 năm tù.
Tại phiên tòa phúc thẩm lần này, luật sư bào chữa cho bị cáo đề nghị hủy bản án sơ thẩm, tuyên Lộc không phạm tội và đình chỉ giải quyết vụ án. Bởi theo luật sư, Tổng cục Hải quan không có quyền tạm dừng văn bản của Bộ Tài chính. Trong thời gian này, cũng có một số địa phương vẫn cấp phép cho nhập khẩu.
Đại diện Viện kiểm sát đề nghị tòa bác kháng cáo, tuyên y án sơ thẩm vì cho rằng cấp sơ thẩm xử phạt là đã tương xứng với hành vi phạm tội.