Theo thông tin từ gia đình, NSND Thụy Vân qua đã qua đời ở tuổi 84 vào 2h20’ sáng ngày 16-3 sau thời gian chống chọi với căn bệnh ung thư trực tràng, di căn qua phổi tại Bệnh viện Hoàn Mỹ.
 |
NSND Thụy Vân (trái) cùng NS Thế Anh. Ảnh: GĐCC |
NSND Thụy Vân sinh năm 1940, tại Ninh Bình. Khi còn học cấp 3 tại trường Chu Văn An (Hà Nội), bà đã có dịp chứng kiến cảnh quay phim bên Hồ Tây nên thích thú nghề điện ảnh.
Năm 1959, bà theo học lớp diễn viên (khoá 1) của Trường Điện ảnh, cùng thời với các nghệ sĩ như: NSND Trà Giang, NSND Lâm Tới, NSND Trần Phương.
Sau khi trở thành diễn viên, bà đã tham gia vai chính trong các phim như: Rừng xà nu, Hai người mẹ, Xa và gần, Làng nổi, Cơn lốc đen, Vĩ tuyến 17 ngày và đêm, Sao tháng Tám, Đứa con nuôi.
Năm 1985, vai diễn trong phim Xa và gần giúp bà đạt giải bông sen vàng cho nữ diễn viên chính xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Việt Nam.
 |
NSND Thụy Vân trong phim "Xa và gần". |
Đến năm 1988, bộ phim Cơn lốc đen do bà đạo diễn giành giải đặc biệt trong Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8.
Trong số những bộ phim ghi dấu ấn với khán giả, Nổi gió là bộ phim làm thay đổi nghề diễn viên của cuộc đời NSND Thụy Vân, đưa bà trở thành một diễn viên hàng đầu của nền điện ảnh cách mạng Việt Nam thập niên 1960.
Phim Nổi gió của đạo diễn Huy Thành quay năm 1963, được giới điện ảnh xem như phim đầu tiên của nền điện ảnh cách mạng nói về chiến tranh Việt Nam. Phim đã giành được giải Bông sen vàng (tiền thân của Cánh diều vàng ngày nay) cho hạng mục Phim truyện nhựa tại Liên hoan phim Việt Nam lần đầu tiên.
Bộ phim Nổi gió là một trong số cột mốc đánh dấu sự thành danh của thế hệ diễn viên khóa đầu tiên trường Nghệ thuật Sân khấu như: Thế Anh, Thụy Vân, Lâm Tới, Thanh Loan…
Trong phim, bà đóng hàng loạt cảnh bị địch đánh đập, tra tấn. Đỉnh điểm là khi nhân vật bị quấn băng gạc tẩm cồn vào 10 đầu ngón tay rồi châm lửa đốt. Trước ngọn lửa cháy rực trên hai bàn tay, ánh mắt cương nghị, gương mặt không chút biến sắc của bà khiến quân thù sợ hãi.
 |
NSND Thụy Vân trong phim Nổi gió, bộ phim làm thay đổi sự nghiệp diễn xuất của bà. |
Phân đoạn này gây ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả nhiều thế hệ, trở thành biểu tượng cho lòng dũng cảm, can trường, tinh thần hy sinh bất khuất của người phụ nữ Việt Nam và tinh thần lao động nghệ thuật quên mình của nghệ sĩ điện ảnh.
Từng chia sẻ về phim, NSND Thụy Vân cho biết thời điểm đóng phim bà rất khó khăn. Trước khi quay thì diễn viên phải mất vài tháng để thâm nhập thực tế. Khi đóng vai trong phim Nổi gió, bà phải về nông trường Quý Cao (huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng) để học lối sống của người miền Nam tập kết ra Bắc.
Bà học cách chèo thuyền, đi cầu khỉ... Trong phim có cảnh NSND Thụy Vân ẵm đứa trẻ đi qua cầu khỉ, nhưng may mắn hoàn thành trơn tru. Điều kiện ăn uống, sinh hoạt ngày đó cũng có nhiều hạn chế.
Bộ phim này cũng giúp bà được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng trò chuyện về bộ phim.
NSND Thụy Vân được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân năm 2019.
Không chỉ được biết đến là một diễn viên, bà còn tham gia điện ảnh trong vai trò một đạo diễn và sáng tác thơ. Bà đã xuất bản tập thơ "Từng giọt ngọt đời" được bạn yêu thơ cả nước dành nhiều thiện cảm.
Tang lễ của NSND Thụy Vân sẽ được tổ chức tại nhà riêng: 353 D1 Phan Văn Trị, phường 11, quận Bình Thạnh, TP HCM.
