Tối 18.3, Bệnh viện Chợ Rẫy báo cáo Bộ Y tế về 10 ca bệnh ngộ độc Botulinum, trong đó có 1 ca tử vong xảy ra tại Quảng Nam.
Mang thuốc giải độc ra Quảng Nam
Theo báo cáo, sáng cùng ngày, Bệnh viện Chợ Rẫy nhận được đề nghị hỗ trợ từ Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam về 3 chùm ca bệnh nghi ngộ độc Botulinum (độc tố do vi khuẩn Clostridium Botulinum sinh ra).
Ngay lập tức Bệnh viện Chợ Rẫy tức tổ chức buổi hội chẩn online cùng Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam.
Thông qua kết quả hội chẩn, đánh giá khả năng các bệnh nhân bị ngộ độc Botulinum rất cao, lãnh đạo Bệnh viện Chợ Rẫy quyết định cử các chuyên gia hàng đầu về chống độc và hồi sức đến Quảng Nam. Trong đó có TS-BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới; BS CK.2 Trần Thanh Linh, Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu (ICU), cùng dược sĩ Nguyễn Trọng Lộc (khoa Dược). Các chuyên gia mang 5 lọ thuốc giải độc Botulinum còn lại (rất quý hiếm) của Bệnh viện Chợ Rẫy ra Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân.
13 giờ 30, nhóm chuyên gia đã lên đường đến Quảng Nam.
Ngộ độc sau ăn cá chép muối chua
Tại Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam, ê kíp của Bệnh viện Chợ Rẫy đã điều tra dịch tễ và đánh giá có 3 chùm ca bệnh tổng cộng 10 người có nguy cơ bị ngộ độc Botulinum rất cao.
Chùm ca bệnh thứ nhất gồm 3 nữ và 2 nam, cư ngụ tại xã Phước Đức, H.Phước Sơn (Quảng Nam). Cả 5 người ăn cá chép muối ủ chua.
Theo đó, ngày 5.3, sau ăn 12 - 24 giờ, các trường hợp này đều có triệu chứng đau bụng, nôn ói mệt và yếu dần tay chân. Các bệnh nhân nhập Bệnh viên đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam. Sau 3 ngày điều trị, do diễn tiến quá nặng đã có 1 ca nữ 40 tuổi tử vong. Hiện 4 ca còn lại đã tạm ổn.
Chùm ca bệnh thứ hai xác định là bệnh nhân nữ (37 tuổi) xã Phước Chánh, H.Phước Sơn (Quảng Nam). Bệnh nhân ăn cá chép muối ủ chua ngày 14.3. Sau 1 ngày bị nôn ói nhiều, yếu dần tay chân, được đưa vào Bệnh viên đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam. Ngày 16.3, bệnh nhân bị suy hô hấp, thở máy đến nay.
Chùm ca bệnh thứ ba, gồm 4 người (3 nam, 1 nữ cùng gia đình ở xã Phước Kiên, H.Phước Sơn, Quảng Nam). Ngày 16.3 cả gia đình ăn cá chép ủ chua. Ngày 17.3, các bệnh nhân nôn ói nhiều nên nhập Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam. Ngày 18.3, 2 bênh nhân bị liệt tứ chi suy hô hấp phải thở máy tới nay. 2 bệnh nhân còn lại (1 bé trai 12 tuổi và 1 nữ 24 tuổi) yếu nhẹ tứ chi, sức cơ 4/5 - 5/5, tự thở được.
Các bác sĩ nhận định, 3 chùm ca bệnh cùng ăn một loại thức ăn là cá chép muối ủ chua. Trong quá trình chế biến loại cải chua thì bỏ vào hộp thủy tinh đóng kính sau 2-3 tuần mới lấy ra ăn (tạo điều kiện yếm khí cho vi khuẩn Clostridium Botulinum phát triển). Sau ăn chưa đầy 24 giờ đều có triệu chứng rối loạn tiêu hóa làm yếu tứ chi tăng dần. Những trường hợp nặng đều dẫn tới suy hô hấp do liệt cơ, thở máy. Tuy nhiên tất cả đều tỉnh và tiếp xúc được.
Đánh giá sơ bộ, các bệnh nhân bị ngộ độc Botulinum do ăn cá chép muối ủ chua.
Phương án điều trị
Các bác sĩ của Bệnh viện Chợ Rẫy đưa ra hướng điều trị cho các bệnh nhân sau khi đánh giá dịch tễ và xét nghiệm khẳng định.
3 bệnh nhân thở máy gồm (1 nữ, 2 nam người lớn) mỗi người dùm 1 lọ thuốc BAT giải độc Botulinum, theo dõi sát phản vệ trong và sau truyền 8 giờ. Theo dõi sát biến chứng loạn nhịp tim và chăm sóc bệnh nhân thở máy.
2 bệnh nhân khác, tiếp tục theo dõi sát tình trạng yếu liệt của các bệnh nhân để quyết định có sử dụng BAT hay không.
Các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy đề nghị Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Quảng Nam phản hồi vụ việc cho Sở Y tế tỉnh này làm công tác thông báo cho người dân trên địa bàn huyện tỉnh, ngăn chặn nguy cơ có người bị ngộ độc Botulinum tiếp. Đề nghị phối hợp các cơ quan hữu trách tìm nguồn nhiễm đối với 3 chùm ca bệnh ở 3 xã khác nhau dưới 100 km, không do một cơ sở sản xuất nhưng xảy ra trong một khoảng thờl gian.
Sau khi truyền thuốc và đề nghị các biện pháp theo dõi chi tiết, đoàn bác sĩ của Bệnh viện Chợ Rẫy và Trưởng khoa ICU của Bệnh viện đa khoa khu vực Bắc Qảng Nam sẽ lập group "Botulinum" để tiếp tục theo dõi, trao đổi chuyên môn trong quá trình điều trị tiếp theo cho các bệnh nhân bị ngộ độc Botulinum. Song song đó, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng đã gửi báo cáo cho Bộ Y tế.