Ngày 23/3, TAND Tp.HCM mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án Mua bán, chiếm đoạt mô hoặc bộ phận cơ thể người, đối với các bị cáo Đào Đức Hai Việt (SN 1994), Hoàng Đức Tùng (SN 1991), Phạm Quang Cảnh (SN 1996), Huỳnh Linh Tâm (SN 1992), Nguyễn Minh Tâm (SN 1999), Đào Quang Hưng (SN 1992), và Huỳnh Kim Ngân (SN 1995).
Nhóm 7 bị cáo nói trên là thuộc cấp của Tôn Nữ Thị Huyền (SN 1975) – người được xác định là cầm đầu đường dây mua bán bộ phận cơ thể người xuyên biên giới, trực tiếp chỉ đạo, điều hành đường dây này tại Việt Nam.
Cuối tháng 4/2021, do bệnh nặng nên Tôn Nữ Thị Huyền phải nhập viện và bác sĩ chỉ định phải chạy thận mỗi ngày. Một tháng sau, thì Huyền tử vong. Sau đó, TAND Tp.HCM ra quyết định đình chỉ vụ án đối với bị cáo Tôn Nữ Thị Huyền.
Đây là lần thứ 3 TAND Tp.HCM mở phiên tòa xét xử các bị cáo nói trên. Tại phiên tòa sơ thẩm lần 2 vào ngày 5 và 6/5/2022, xuất hiện một tình tiết mới là công an vừa bắt được Vũ Trâm Duy Khôi theo lệnh truy nã. Khôi được xác định là người giúp cho Huyền trong việc mua bán thận. Do đó, Viện KSND Tp.HCM đề nghị rút hồ sơ vụ án, hoãn phiên tòa để điều tra bổ sung, nhập vụ án.
Theo cáo buộc, năm 2009, khi đi ghép thận tại Trung Quốc, Huyền có quen biết với Đoàn Thành Nhân (người Việt, chưa rõ lai lịch) sinh sống tại Campuchia.
Cuối năm 2016, Huyền sang Campuchia thì gặp Nhân. Trong lúc trò chuyện, Nhân rủ Huyền tìm mối bán thận với bác sỹ tên Trần (người Singapore làm việc tại một bệnh viện ở Phnom Penh).
Thông qua Nhân, Huyền gặp bác sĩ Trần và được người này trao đổi việc về Việt Nam tìm người có nhu cầu bán thận đưa sang Campuchia cho Trần. Theo thỏa thuận, Trần sẽ trả cho Huyền từ 15 - 17 ngàn USD/quả thận và Huyền đồng ý.
Để đảm bảo chất lượng, bác sỹ Trần hướng dẫn Huyền cách tuyển chọn người và phương pháp làm các xét nghiệm kiểm tra đối chiếu chéo.
Không lâu sau khi về Việt Nam, Huyền tìm được Đào Đức Hai Việt có nhu cầu bán thận và Huyền đưa người này sang Campuchia. Cũng từ đây, Huyền dụ dỗ Việt tham gia vào đường dây mua bán thận của mình.
Nhiệm vụ của Việt là lên các trang mạng xã hội tìm kiếm người bán thận. Mỗi trường hợp Việt tìm thành công sẽ được Huyền trả từ 15-25 triệu đồng.
Ngoài ra, Huyền còn giao cho Việt đưa những người bán thận đến xét nghiệm tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội với thù lao từ 1-3 triệu đồng. Các mẫu xét nghiệm này Huyền đưa cho Trần để đối chiếu chéo và lấy kết quả.
Ngoài Việt, Huyền còn dụ dỗ Đào Quang Hưng tham gia vào đường dây mua bán thận của mình. Đáng chú ý, Hưng cũng là một nạn nhân bán thận trong đường dây của Huyền.
Từ sự phân công, chỉ đạo của Huyền, các bị cáo Hưng và Việt đã dẫn dắt thêm 5 người tham gia vào đường dây buôn bán thận do Huyền điều hành. Tất cả 5 người này đều đã bán thận cho Huyền rồi được dụ dỗ tham gia.
Thông qua mạng xã hội, nhóm của Huyền đã tìm được và đưa những người bán thận đến các bệnh viện như Chợ Rẫy, Hòa Hảo, Thống Nhất, Trí Đức, 115, phòng khám Thuận Kiều…tiến hành các xét nghiệm theo hướng dẫn trước đó của bác sỹ Trần.
Khi các chỉ số xét nghiệm của giữa người ghép thận và người bán thận phù hợp với nhau, Huyền tổ chức đưa những người này sang Campuchia làm phẫu thuật cắt bán thận.
Những người được Huyền đưa sang Campuchia để bán thân được sống tập trung cùng nhau. Mỗi ngày, lần lượt 2 người được Huyền đưa đến bệnh viện nơi bác sĩ Trần công tác để cắt thận.
Người bán thận được chăm sóc, nghỉ dưỡng tại bệnh viện trong 12 ngày. Khi sức khỏe ổn định, họ được đưa về Việt Nam và được trả từ 200 – 210 triệu đồng/người.
Theo điều tra, từ tháng 4/2017 đến ngày 21/1/2019, nhóm của Huyền đã tìm kiếm được 100 người bán thận và đưa 37 người sang Campuchia cắt ghép thận. Số nạn nhân còn lại chưa tìm được người ghép thận phù hợp nên Huyền chưa đưa sang. Huyền thu lợi 1,4 tỷ đồng nhờ những phi vụ mua-bán trót lọt như vậy.
Phạm tội với vai trò đồng phạm, 7 bị cáo giúp Huyền đưa người bán thận đến bệnh viện; tìm người bán thận, môi giới qua internet.
Đơn cử, Đào Đức Hai Việt môi giới 8 người bán thận và nhận 150 triệu đồng; Huỳnh Kim Ngân giúp Huyền đưa 5 người bán thận đi xét nghiệm với tiền công 30 triệu đồng…
Theo kết quả giám định, tỉ lệ thương tật của những nạn nhân bán thận cho Huyền, người thấp nhất mất 45% sức khỏe, người cao nhất mất tới 69%.
Đối với bị cáo Vũ Trâm Duy Khôi bị bắt theo lệnh truy nã, CQĐT xác định, Khôi cũng là bệnh nhân thận nên có quen biết với Huyền. Khi được Huyền rủ tham gia vào đường dây mua bán thận, Khôi đã đồng ý.
Huyền giao nhiệm vụ cho Khôi môi giới, tìm người bán thận và dẫn họ đi làm các xét nghiệm để phục vụ cho việc ghép thận. Khi có kết quả xét nghiệm, Khôi lấy đưa cho Linh Tâm, sau đó Linh Tâm chuyển cho Huyền.
Mỗi trường hợp sang Campuchia bán thận thành công, Khôi được Huyền trả công 15 triệu đồng. Đồng thời, Huyền trả tiền công Khôi dẫn người bán thận đi làm xét nghiệm từ 500.000 đến 1 triệu đồng. Theo hướng dẫn của Huyền, Khôi còn giúp Huyền chuyển tiền cho đồng bọn và người bán thận.
Từ đầu tháng 6/2018 đến tháng 1/2019, Khôi đã tìm kiếm được khoảng 8 người bán thận, trong đó có 3 - 4 người ghép thận thành công. Tổng số tiền Khôi hưởng lợi từ việc giúp sức cho Huyền mua bán thận là 40 triệu đồng, số tiền này Khôi đã tiêu xài hết.
Đến tháng 1/2019, khi biết tin Huyền và đồng bọn bị bắt, Khôi bỏ trốn.