"Tôi hy vọng có thể cải thiện bầu không khí giữa eo biển thông qua sự tương tác nhiệt tình của những người trẻ tuổi, để hòa bình có thể đến với chúng ta nhanh hơn và sớm hơn", Hãng tin AFP dẫn lời nhà cựu lãnh đạo 73 tuổi nói ngày 27-3.

Văn phòng của ông Mã cho biết trong chuyến đi kéo dài 12 ngày, ông sẽ không có bất kỳ cuộc họp chính thức nào. Thay vào đó, ông chỉ thăm viếng tổ tiên và thúc đẩy giao lưu thanh niên.

Theo Tân Hoa Xã, ông Mã đã đến Thượng Hải vào chiều 27-3 và được chính quyền trung ương và các quan chức thành phố đón tại sân bay.

Ông Mã, sinh tại Hong Kong năm 1950, có cha mẹ là người gốc Hồ Nam, dự kiến sẽ thăm Hồ Nam, các thành phố Thượng Hải, Nam Kinh, Vũ Hán, Trùng Khánh...

Chuyến đi của cựu lãnh đạo Đài Loan diễn ra một ngày sau khi Honduras cắt đứt quan hệ ngoại giao với hòn đảo để thiết lập quan hệ chính thức với Trung Quốc. 

Bắc Kinh trước nay luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và không loại trừ khả năng dùng vũ lực để tái chiếm hòn đảo.

Trong một tuyên bố cùng ngày, Đảng Tiến bộ dân chủ (DPP) của lãnh đạo Đài Loan đương nhiệm Thái Anh Văn chỉ trích ông Mã, thuộc đảng đối lập Quốc dân Đảng (KMT), ủng hộ chính sách Đài Loan của Bắc Kinh.

"Chúng ta nên đoàn kết hơn, nhưng thật đáng tiếc là KMT đứng về phía Trung Quốc và cựu lãnh đạo Mã bất chấp sự phản đối của công chúng để đến thăm Trung Quốc vào thời điểm này", Đảng DPP nói.

Ông Mã là lãnh đạo cấp cao của KMT chủ trương cải thiện quan hệ với Trung Quốc nhưng phủ nhận thân Bắc Kinh.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc không đưa ra bình luận về chuyến thăm, cho biết đây "không phải là vấn đề ngoại giao".

Cựu lãnh đạo Đài Loan phá lệ: Thăm Trung Quốc đại lục

Ngày 19-3, văn phòng của cựu lãnh đạo Đài Loan (Trung Quốc) Mã Anh Cửu thông báo ông Mã Anh Cửu sẽ lên đường đi thăm Trung Quốc đại lục trong tháng này.