Năm 2015, khi các thông tin về dự án phát triển xe điện bí mật của Apple bị hé lộ, ông Elon Musk lúc đó đã cảnh báo về việc sản xuất ô tô sẽ phức tạp hơn nhiều smartphone và smartwatch. Nhưng thời điểm đó, có lẽ nhiều người coi đó chỉ là lời nói đùa, khi bản thân Tesla cũng đang vật lộn với vô số khó khăn về tài chính và sản lượng. Thời gian đã chứng minh rằng những lời cảnh báo của Musk không hề là sự phóng đại.
Gần một thập kỷ sau, thế giới chứng kiến nhiều báo cáo cho thấy Apple – biểu tượng của sự đổi mới và thành công trong ngành công nghệ - buộc phải từ bỏ dự án xe điện tự lái của mình sau khi tiêu tốn khoảng 10 tỷ USD cho nó. Đây không phải lần đầu Apple khai tử một dự án phát triển sản phẩm nhưng chưa khi nào họ buộc phải từ bỏ một dự án tiêu tốn nhiều thời gian và tiền bạc như vậy.
Điều này càng đáng chú ý hơn bởi lẽ Apple không phải là một công ty thích nhảy vào một lĩnh vực mới mà không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Tuy nhiên, khao khát tạo ra "điều lớn tiếp theo" - một sản phẩm có khả năng định hình lại tương lai như iPhone đã từng làm, đã thôi thúc họ kiên trì theo đuổi dự án xe điện tự lái này.
Cho dù ông Musk đã đúng vào năm 2015 khi nói về mức độ phức tạp của việc sản xuất ô tô "so với điện thoại di động hay smartwatch. Bạn không thể chỉ cần tìm đến một nhà sản xuất như Foxconn (đối tác Apple ký thoả thuận sản xuất iPhone) để yêu cầu họ sản xuất 1 chiếc ô tô được". Nhưng giờ tình hình đã khác, cùng với sự bùng nổ của thị trường xe điện toàn cầu, đã có nhiều công ty tham gia vào lĩnh vực lắp ráp xe điện – trong đó có chính Foxconn.
Nhưng nếu so sánh về mức độ hoàn thiện công nghệ vào thời điểm iPhone ra mắt và xe điện hiện tại. Vào thời điểm iPhone ra mắt, hầu hết các công nghệ nền tảng đã ra đời – màn hình cảm ứng điện dung đa điểm, các chip cảm biến, chip định vị, các loại cảm biến như con quay hồi chuyển, gia tốc kế, cảm biến tiệm cận, ánh sáng, camera, chip xử lý ARM, pin …
Còn với xe điện, tham vọng của Apple không chỉ là tạo ra một chiếc ô tô chạy điện. Với Tesla là người đi đầu, mỗi chiếc xe điện đang biến thành một máy tính di động, Apple còn muốn một điều hơn thế nữa – một máy tính di động có khả năng tự lái hoàn toàn – một tham vọng quá lớn không chỉ vào thời điểm dự án bắt đầu được đồn đoán mà cả trong hiện tại.
Nó liên quan đến quá nhiều công nghệ khác nhau, quan trọng nhất là các cảm biến và camera quanh xe cùng với một bộ não máy tính – một trí tuệ nhân tạo cao cấp – có thể nhận biết chướng ngại vật trên đường và điều khiển xe một cách an toàn. Các công nghệ đó dường như vẫn đang cách hiện tại một quãng đường dài không dễ vượt qua.
Khó khăn không chỉ đến từ việc phát triển công nghệ tự lái, mà còn từ việc đảm bảo an toàn, tích hợp hệ thống, và đáp ứng các quy định pháp lý nghiêm ngặt. Hiện tại mới có hãng Waymo – một công ty con của Google – được xem tiến gần nhất đến mục tiêu tạo ra một chiếc xe điện tự lái không cần con người và thậm chí còn triển khai cả dịch vụ taxi tự lái. Tuy nhiên, họ vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc xin được giấy phép mở rộng hoạt động của mình.
Điều này chứng tỏ rằng việc sản xuất ô tô, đặc biệt là ô tô điện tự lái, là một nhiệm vụ đầy thách thức, đòi hỏi sự chuyên môn hóa cao và kinh nghiệm lâu dài trong ngành. Việc Apple quyết định từ bỏ dự án này không chỉ là một lời nhắc nhở về sự phức tạp của ngành công nghiệp ô tô mà còn phản ánh một sự thật rằng không phải mọi lĩnh vực công nghệ đều có thể chinh phục một cách dễ dàng.
Lời cảnh báo của Musk từ gần một thập kỷ trước đã trở thành hiện thực, nhưng cũng cho Apple thấy nhiều con đường khác hấp dẫn hơn đang mở ra trước mắt. Thế giới công nghệ đang biến nhiều điều không tưởng khác thành thực tế, đó là trí tuệ nhân tạo tạo sinh và thực tế ảo/tăng cường – nhưng thiếu khả năng phổ cập cho công chúng – điều Apple rất thành thạo.
Sau khi đóng cửa dự án xe điện, các nhân sự đang được Apple chuyển sang bộ phận phát triển AI để tận dụng khả năng tích hợp phần cứng cũng như tăng cường năng lực cho bộ phận này. Kính thực tế hỗn hợp Vision Pro mới của Apple cũng đang gây được tiếng vang trên thị trường, mở ra tương lai xán lạn cho phổ cập công nghệ đặc biệt này tới công chúng.